46 MAKALE / ARTICLE 500 -,---,--------------------, 450 +------',�----------------4 400 350 '[ 300 j 250 !2. 200 150 100 50 o Türkiye'de Hidroelektrik Potansiyeli �� � , ı C: - "' i=. G,) '5 ö " a. 19 0 0 0 % % 80% 7 6 0 0 % % � 50% 40% 30% 20% 0 10 % % Türkiye'nin, deniz seviyesinden ortalama yüksekliği 1.300 mt civarındadır. Yurdumuza düşen yıllık ortalama yağış 501 milyar m3 ve bunun akarsulara dönüşen kısmının 186 milyar m3 olduğu bilinmektedir. DSİ ve EİE tarafından, Türkiye'nin mevcut 25 havzasında yapılan çalışmalar ve stokastik hesaplamalar neticesinde, [brüt] Teorik Elektrik Enerjisi Üretim Potansiyeli 433 TWh/ yıl, Teknik Potansiyel 250 TWh/yıl ve Ekonomik [Net] Elektrik Enerjisi Üretim Potansiyeli 125,3 TWh/yıl olarak belirlenmektedir. Kurulu Güç değeri ise 35,3 GW düzeyindedir. Brüt potansiyeli kullanma oranı ise 37,1 TWh/yıl üretim ile % 28,42'dir. Toplumsal Maliyet unsuru dikkate alınmasa dahi, kullanılan stokastik ekonomik rantabilite kriterleri yerine, daha realist ve rasyonel kriterler kullanıldığında, bu potansiyel kullanım oranı yaklaşık % 25 oranında artacaktır. Toplumsal Tablo3. Türkiye'nin Hidroelektrik Potansiyeli'nin havzalara Dağılımı StokHt,k H,..,pı.m• ıos� y..,ı Kr!ttrı. H♦ıı.pl ■m.ı Ortılaına Ekono ht.n. Ekono Ttkn. """' T.ııntk Kutulu Poun,. Pot.an,. HIVll Potınıty.ı Kullamlatılı1, 0,o l <ull ırır rı■ Kul1ımlı r KuruhıGOç Kullınmı PQıııııly.ı o,mı PclfM'ltıy.ı "''� lrnJnrrıı'ıvıq (0\',l'llyıl} {GWlı/r,J l",IW) ı•ı (GWnly,,] [Y','tJ ı•ı '"" 3161 '"" 310$1 ,, .. '4513"- �6Z67 11713 '" """ '"' of8706 t87Sı S051 J.4lr,. ""' & 16S .... Oo)ı,ıc:ar.,...,_z ' " •6•7& 11062 3031 """ :4239 "" .,., OoQu.ı.kdenrz 1 1 G7 27445 "" "" 1'32'- 123� 3127 ... "" .... "" 2307'il ""' 1433 2237'1, 9231 2337 "' a.,�ı '" 17914 2 176 '" 121s, "" 1 81• .... . .,,._, "' ""' "'' "' 181M• e 118 "" "' .,,_, "' 5177 ,..,� 20875 7571 ,.,, :ıe27"ıt .,,. 2378 "� c- "' l2 163 "" U13 ,, ... 9973 2525 .ı�, "' 19�52 "" , ... 32J2' "" ""' ''"' ,....,. " 11 l35 2373 ""' "''"� '"' 1 1)) .,, c= " '"" 10540 "" - -- - .ol6 !;4!rıı 1201 3100 '" Ye,ilor....... 18ees "" 1 25!1 �835'1 '"' ,,,. ... ...,_ ,., 10573 "'' 507 lS ISYı , .. , ... ,. .. ... .., 13114 . 1 2487 "' 174•� "" "" ,,. l(oııyı,�ıp,ı,l! H•.-.ı:_ .ı �l 1 21a '" ... , '" J2 !54'\oı ,__ 303 ,,., '" "' 1351, '" "' 1327'ıı ��-��H-.-:ı: "' B93 '" " Ul¾ "' " 91U'- Kuıır.,Ege ,,. � " , .. � " 1 46'11, ..., "' H-16 :c3 .. 621"" '" .. 621"' Meı�•Eıgııne '" "'"" K..çul,�" 1 375 ,., .. 10.c., "' ., ıo.:a, ,.,, 481;7 "' " "" "' "" Bı.ıcı.,ıG�801 Ha,.'l " '" ,,.,.., "' "' TUrk!ue Tontamı uu, 173.040 '"" 21, 42% 192.5�1 48.1 ... 44.47% ENERJi & KOJENERASYON DÜNYASI Tablo2. Türkiye'nin Hidroelektrik Enerji Kaynakları potansiyeli Stokastik Hesaplama [DSİ] Yeni Kriterle Hesaplama Potansiyel IGWJ [GW / Yıl] 1 [%] [GWJ [GW / Yıl] [%] Teorik Potansiyel 1 10 1 435 - 110 1 435 - Teorik Potansiyel 55 1 250 55 I 250 Mevcut Potansiyel 10,2 37,1 1 29,40% 10,21 37.1 19,30% inşa Halinde 4,2 13,6 12. 10% 4,2 1 13,6 7,10% PPloatnal nasnimy eı şl 11,5 39,8 33% 11,5 39,8 20,60% Potansiyel Kullanılabilir Bakiye 1 8,9 T 34,5 1 25,50% 24, 1 1 102, 1 1 53% Toplam Kullanılabilir 34,81 125 50 192,6 Potansiyel Maliyetlerin de içinde yer aldığı bir ekonomik rantabilite analizinde ise, potansiyel kullanım oranı % 45 mertebesinde yükselecektir. Türkiye genelinde henüz etüdü yapılmamış [hatta ölçümlemesi bile yapılmayan] 1 - 30 MW arası küçük tesislerden minimum 1O - 15 TWh/yıl, kanal ve barajlara konulacak ufak türbinler yoluyla da 3 - 5 TWh/yıl elektrik üretilebileceği düşünülmektedir. - Bütün bu kriterler göz önüne alındığında, yurdumuzun Ekonomik [Net] Hidroelektrik Üretim Potansiyelinin 190 - 200 TWh/yıl civarında olacağı ve Kurulu Güç değerinin de 48 - 50 GW olacağı söylenebilir. Brüt Potansiyelin kullanım oranı ise , % 44 - 46 civarında olacaktır. DSİ tarafından stokastik metodlarla yapılan hesaplamalarla ve yukarıda belirtilen yeni kriterler ile yapılan hesaplamalar neticesinde varılan sonuçlar, Tablo 2 ve 3'de, Şekil 1 -2 - 3 -4 - 5'te verilmektedir. 250,0,-------------- 200,0 150,0 j 100,0 !2. 50,0 123,6 192,6 'ii ..: >, t: ';;j ::ıı:: C: ·- "' C: - " � i=. 37,1 13,6 " ı::, C: ::: 41 � -� "' "' "" C. C: "' ·- "' 102,1 39,8 33,1 ' ; -
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=