Enerji ve Çevre Dünyası 24. Sayı (Mart 2004) / Energy & Cogeneration World - Enerji & Kojenerasyon Dünyası

HABERLER / NEWS • • • •• •• ELEKTRiK ENERJiSi SEKTORU REFORMU ve •• • • • OZELLEŞTIRME STRATEJi BELGESi AMAÇ VE ESASLAR Ekonomik ve sosyal hayatımızdaki yeri tartışılmaz olan elektrik enerjisinin tüm tüketicilere yeterli, kaliteli, sürekli ve düşük maliyetli bir şekilde sunulması temel amaçtır. Elektrik enerjisi sektörünün, bu amaç doğrultusunda ve Avrupa Birliği topluluk müktesebatına uyum hedefi çerçevesinde serbestleştirilmesine devam edilecektir. Sektörde gerekli reformların yapılmasını teminen, kamu mülkiyetindeki elektrik işletmelerinin yeniden yapılandırılması suretiyle elektrik enerjisi üretim ve dağıtım varlıklarının özelleştirilmesi gerçekleştirilecektir. Elektrik enerjisi üretim ve dağıtım varlı klarının zamanında ve başarılı bir şekilde özelleştirilmesi, serbestleştirmenin sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır. Elektrik enerjisi sektörü reformu ve özelleştirmelerden beklenen temel faydalar; O Elektrik üretim ve dağıtım varlıklarının etkin ve verimli bir şekilde işletilmesi suretiyle maliyetlerin düşürülmesi, O Elektrik enerjisi arz güvenliğinin sağlanması ve arz kalitesinin artırılması, O Dağıtım sektöründeki teknik kayıpların OECD ülkeleri ortalamalarına indirilmesi ve kaçakların önlenmesi, O Gerekli yenileme ve genişleme yatırımlarının kamu tüzel kişilerine herhangi bir yükümlülük getirilmeden özel sektörce yapılabilmesinin sağlanması, O Elektrik enerjisi üretimi ve ticareti faaliyetlerinde oluşacak rekabet yoluyla ve hizmet kalitesinin düzenlenmesiyle sağlanan faydanın tüketicilere yansıtılmasıdır. Elektrik enerjisi sektörünün serbestleşmesi sürecinde; yerli ve yabancı yatırımcıya güven telkin edilmesi için gerekli adımlar ivedili kle atılırken, serbest piyasa sistemine geçişin, sektörde halen faaliyet gösteren kamu tüzel kişileri açısından en az maliyetle sonuçlandırılmasına özen gösterilecektir. Geçiş döneminde arz açığının yaşanmamasını teminen, yeterli miktarda ek kapasite sağlanması amacıyla geçici önlemler alınacaktır. ithalat ve mevcut santrallerin rehabilitasyonu gibi diğer uygulamalar da bu tür önlemleri tamamlayıcı rol oynayacaktır. Elektrik enerjisi sektöründeki düzenlemeye tabi faaliyet alanlarında maliyetleri yansıtan bir fiyatlandırma sisteminin uygulanması esas olacak, ancak, serbest olmayan tüketicilerin fiyat farkl ı l ı klarına maruz kalmamaları için tüketicilere uygulanacak satış fiyatı eşitleme mekanizması tesis edilerek, il k tarife uygulama dönemi boyunca ulusal tarife uygulamasına devam edilecektir. il. ÖZELLEŞTİRMENİN TEMEL İLKELERİ Özelleştirme sürecinde aşağıdaki ilkeler esas alınacaktır: O Özelleştirmeler, Özelleştirme idaresi Başkanlığı (ÖIB) tarafından 4046 sayılı Kanun çerçevesinde yapılacaktır. O Özelleştirme uygulamalarında sadece gelire odaklı bir yaklaşım sergilenmeyecektir. O Özelleştirmeler sonrasında elektrik enerjisi fiyatlarında kalıcı artışlara yol açılmamasına dikkat edilecektir. O Özelleştirmelere, serbest bir elektrik piyasası amaç ve hedeflerini gerçekleştirme kabiliyetine sahip ve mali açıdan güçlü şirketleri n katılımları özendirilecektir. O Zaruri işletme ve bakım faaliyetleri ile zaruri yatırımlar, özelleştirme sürecinden bağımsız olarak aksatılmaksızın sürdürülecektir. O Kapsama alınan elektrik enerjisi üretim ve dağıtım varlı kları, söz konusu varlıkların özel sektöre devredilmesinden kısa bir süre önce özelleştirme programına alınacaktır. O üretim ve dağıtım varlıklarının özelleştirilmesinin hızlandırılması ve kolaylaştırılması açısından ölB tarafından ihtiyaç duyulması halinde, bu belge kapsamında gerekl i görülen yasal düzenlemeler yapılacaktır. O Serbestleşmiş bir piyasada perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketlerinin üretim faaliyeti gösteren veya gösterecek yatırımcılara güven verecek bir yapıda olması gerektiğinden özelleştirmelere dağıtım sektöründen başlanacaktır. O Elektrik enerjisi üretiminde rekabetçi bir yapı oluşturulmasını teminen, üretim varlı kları uygun bir şekilde gruplandırılarak özelleştirilecektir. O Özelleştirme uygulamalarında, mevcut kamu yükümlülüklerinin dikkate alındığı ve Devlet garantilerinin gerekmediği bir sistem oluşturulacaktır. 111. ÖZELLEŞTİRME - HAZIRLIK ÇALIŞMA PROGRAM! Dağıtım özelleştirme ihalelerinin başlatılmasından önce: 1. Dağıtım şirketlerinin şebeke işletmeciliği ve perakende satışa ilişkin tarifeleri; a) Dağıtım şirketleri ile üretim grupları arasındaki geçiş dönemi sözleşmelerinin, b) Dağıtım şirketleri ile Türkiye Elektri k Ticaret ve Taahhüt A.Ş. (TETAŞ) arasındaki geçiş dönemi sözleşmelerinin, c) Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) hidroelektri k santralleri (HES'ler) ve TETAŞ arasındaki geçiş dönemi sözleşmeler i nin, tamamlanması suretiyle nihai hale getirilecek, 2. Toptan satış piyasasının gelişiminin aksatılmaması için geçici dengeleme ve uzlaştırma mekanizması uygulamaya konulacaktır. Üretim varlıklarının özelleştirilmesi, Türkiye Elektri k İletim A.Ş. (TEIAŞ) tarafından oluşturulacak Piyasa Yönetim Sisteminin faaliyete geçmesinden ve dağıtım özelleştirmelerinin büyük ölçüde gerçekleştirilmesinden sonra başlatılarak, 2006 yılı ortası itibarıyla bu aşamaya gelinmesi hedeflenecek ve özelleştirilmiş üretim şirketlerinin üretimlerini satabilecekleri ticar i düzenlemeler tesis edilmiş olacaktır. Elektri k enerjisi sektöründe özelleştirme sürecine ilişkin iş planı aşağıda yer almaktadır. Bu iş planında belirtilen her bir iş/işlem, sorumlu kurum/kuruluşlar tarafından ayrıca ayrıntılı hale getirilecektir. iV. DAĞITIM BÖLGELERİNİN ÖZELLEŞTİRİLMESİ Dağıtım Bölgesi Sayısı Ülkemize özgü coğrafi yapı, işletme koşulları, enerji bilançosu, teknik/mali özelli kler ve "mevcut sözleşme"lerin varlığı ile mevcut hukuki süreç dikkate alınarak, Türkiye genelinde 21 dağıtım bölgesi oluşturmak üzere gerekli düzenlemeler yapılacaktır. Bu bölgeler ve kapsadıkları iller Tablo 1 'dedir. ENERJi & KOJENERASYON DÜNYASI 61

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=