DAS MUHtNDISllK Otomotiv ve San. Tic. Ltd. Şti. Das Miilıeııdislik Otomotiv ııe Tic. Saıı. Ltd. Şti. Keriııı Başakıncı Kojenerasyon sektörünün gelişimi için değerlendirmelerimiz olumlu ve olumsuz olarak şöyle: Olumlu hususlar: • Kojenerasyonun yüksek veriminin getirdiği ekonomiklik. • Doğal gazın yaygınlaşması ile beraber çevre ile duyarlı sistemlerin oluşturulması. • AB uyum çerçevesinde, AB' de kojenerasyona verilecek somut desteklerin kısa bir süre sonra Türkiye'de de ilgili kanun ve yönetmeliklerle sağlanması. • Yine doğal gazın yaygınlaşması ile beraber, konut,iş merkezi, otel, Opet Petrolcülük A.Ş. Gökhan Üret Yakıt maliyetleri, dünya piyasalarında petrol fiyatlarının yüksek seyretmesi nedeniyle arlarken, elektrik fiyatları bu duruma paralel bir seyir izlememektedir. Ayrıca doğa/gaz konusunda yapılan uluslararası sözleşme tonaj taahhütlerinin gerçekleşmesini teşvik etmek açısından, doğa/gaz satış fiyatlarında yapılan indirimler nedeniyle, akaryakıt kullanarak elektrik üretmenin cazibesi her geçen gün azalmaktadır. İlave olarak, çok tarifeli ücretlendirme, lisans uygulamaları, enerji iletim, dağıtım ve satış yetkileri gibi son dönemlerde mevzuatta sürekli yapılan değişimler nedeniyle, kojenerasyon tesisi işletmecileri gelişmeleri takip etmekte ve yeni gereksinimleri uygulamaya koymakta güçlük çekmektedirler. Belirli/en dezavantajlar ve ülkemizde yaşanılan ekonomik krizler nedeniyle, özellikle son üç yıllık dönemde, sanayicilerimiz yeni kojenerasyon tesisi kampus, hastane, vb. birçok noktada mini kojenerayon uygulamalarının yaygınlaşacağı gerçeği. Olumsuz hususlar: • 2007 yılına kadar elektrik kapasitesindeki arlı rezerv. • Hükümetin politika olarak gazdan elektrik üretimine sıcak bakmaması. • Mali uzlaştırmanın getirdiği otoprodüktör ile üretim şirketlerini oldukça olumsuz etkileyen tarife düzeni. • Hükümetin sürekli olarak şebeke elektrik fiyatlarında düşme olacağı şeklinde verdiği imaj ve bilhassa sanayi kesiminin bu yöndeki beklentiler yüzünden planladığı kojenerasyon yatırımlarını bekletmesi, askıya alması. • 5084 çerçevesinde 36 ilde yeni yatırımlar için getirilecek enerji maliyetine destek. yapmaktan kaçınır hale gelmişlerdir. Mevcut kojenerasyon tesisleri ise ya düşük kapasitede çalışmakta, ya da imkanlar ölçüsünde kömür ya da doğa/gaza dönüşüm yolları aramaktadırlar. Bu bilgiler ışığında ve ülkemiz genelinde doğa/gaz altyapısının yaygınlaşmasına paralel olarak, akaryakıt kullanan kojenerasyon tesisi sayısında önümüzdeki dönemlerde bir azalma olmasını bekliyoruz. Akaryakıt üzerinden alınmakta olan vergi oranının yüksekliği hepimizin malumudur. Kojenerasyon tesislerinde tüketilen akaryakıttan alınan verginin, geçmişte AFİP muafiyeti uygulamasında olduğu üzere azaltılması, en azından mevcut olumsuz şartlar altında hem sanayicilerimize bir destek olacak hem de uluslararası pazarlarda ülkemiz ürünlerinin rekabet şansını arttıracaktır. Ayrıca halen uygulanmakta olan mevzuatın sadeleştirilmesinin ve iletim ücretlerinin düşürülmesinin de mevcut ve yeni yatırımların teşvik edilmesi açısından faydalı olacağını düşünüyoruz. Mevcut uygulamalarda, bir elektrik üretim şirketinden yakınındaki bir müşterisine elektrik nakli için ulusal GÜNCEL / AGENDA Türkiye enerji üretimi içinde kojenerasyonun payının artması için yapılması gerekenlerle ilgili düşüncelerimiz de şöyle: • İlgili dernek ve kuruluşlar olarak devlet kuruluşları ve etkili kişiler nezdinde daha sık temaslar kurulması, bilgilendirme yapılması ve isteklerin somut olarak dile getirilmesi. • Sanayici başta olmak üzere, diğer tüketicilere kojenerasyonun faydalarının birebir görüşmelerle anlatılması ve genel bilgilendirme yapılması. • Avrupa ve gelişmiş ülkelerdeki uygulama/ar, kojenarasyona kamu desteği, vb. hususlar hakkında ilgililere ve kamuoyuna daha sıklıkla ve açıklamalı bilgi verilmesi. • Netice olarak Kojenerasyon Kanunu'nun çıkarılması ve verilecek somut desteklerin yönetmeliklerle net olarak belirlenmesi. şebekenin kullanılması şartı aranabilmektedir. Kojenerasyon tesislerinin önemli avantajlarından biri olan temiz ve sürekli elektrik temini imkanı bu durumda ortadan kalkmakta olup, müşteri şebekeden gelen her türlü darbe ve parazite, aynen normal şartlarda ulusal şebekeden enerji alınması durumunda olduğu gibi, maruz kalmaktadır. Cihazların zarar görmesi ya da kesintiler yaşanması nedeniyle sanayicilerimizin karşı karşıya kaldığı üretim kayıplarının dikkate alınarak, özel enerji üretim tesislerinden yakın çevresinde bulunan müşterilerine doğrudan hat çekilmesine müsaade edilmesinin zaruri olduğu kanaatindeyiz. Son olarak, mevcut plan rakamlarına göre 2006 yılı sonundan itibaren Türkiye'nin bir enerji darboğazı ile karşı karşıya kalacağı tahmin edildiğinden ve önümüzde kalan sürede büyük santral yatırımlarına girişilerek devreye alınmalarının mümkün olamayacağından dolayı, zaman kaybetmeden kojenerasyon uygulamalarına gereken ilgi ve önemin verilmesini; ayrıca yeni uygulamaları teşvik edici önlemlerin alınmasını diliyoruz. ENERJi & KOJENERASYON OONYASI 33
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=