Energy - Economy Relationship To be able to understand the concept of energy productivity we should begin with the relationship between energy and economy (Figure 1 ). According to the data provided by the lnternational Energy Agency, the world's total primary energy supply has increased from about 5.5 billion toe in 1971 to about 10 billion toe in 2001_( 5 ) Assuming that primary energy is consisted completely of oil and the average price of oil is around 140 US$ per ton, the world's energy supply can be calculated as 764 billion US$ in 1971 and 1 .4 trillion US$ in 2001. Consequently, the share of total energy sales in the world's GDP has ranged from 3% to 5% only in the last three decades.( 6 ) Knowing the importance of energy for the economy, it is surprising to see that the contribution of energy to the economic output remains in such small percentages. The conclusion recently reached by the authors such as Frondel and Schmidt (2002), Kümmel et al. (2002), Pokrovski (2003), and Ayres et al. (2003) is quite explanatory; "Although its share is sma// compared to the other inputs, the productive energy is an essential factor of production mutually with labor, capital, and others.''(7) Figure 1 also shows the relationship between energy supply and economic output for the world, OECD, EU, and USA. Thirty OECD countries are responsible of slightly more than 50% of the world's GDP and energy consumption in 2001. The shares of fıfteen EU countries are in the range of 15-20% and those ofthe United States are around 21-22%. Unfortunately, Turkey's share in both energy and economy is slightly less the 1%. The tiny red spot located close to the origin in the graph belongs to Turkey. These fıgures can be used to confırm the World Energy Council's (2000) and the lnternational Energy Agency's (2002) conclusion stated; "As /iving standard ofa country improves, energy consumption rises, however, whi/e a one-to-one relationship exists in developing market economies, the link between energy consumption and economic growth is relatively weak in the developed countries.''( 8 ) Additionally, a careful examination of Figure 1 enables us to notice that the relationship between energy and economy is not linear however, a remarkable decrease occurs around 1982. Therefore, analyzing these years of crises shows that the year 1982 has become a turnover for the energy-income relationship that transforms to a regular pattern from an irregular one. Energy lntensity The relationship between energy and economy is not as simple as explained above. Many specialists have been studying this issue for about four decades. They have developed numerous energy indicators to explain the complex interrelationship between energy use and economy. Energy intensity, which can simply be defıned as "the energy used per unit of economic outpuf' is certainly the most common one. it is an economic-thermodynamic indicator, in which energy input is measured in thermodynamic units (toe or koe) and the economic output on a sectoral or aggregate level, is measured in terms of market price (US$ at fıxed prices and excfıange rates or purchasing power parities).( 9 ) Perhaps the most signifıcant characteristic of energy intensity is that it increases in industrializing or developing countries and is relatively stable or decreases in industrialized or developed countries.( 10 ) However, change in the intensity pattern from an increasing to a decreasing trend does not occur until a country reaches a certain level of development, i.e., it rises during the early stages of industrialization, reaches a peak, and then declines as economies mature. "The certain /eve/ of deve/opmenf' is usually accepted to occur when the industrialization of the country is nearly completed. MAKALE / ARTICLE gelmektedir. Dolayısıyla, ülkeler aynı enerji yoğunluğu veya enerji verimliliği değerlerine, kalkınma eğrilerinin bir tanesi ilk ve diğeri de ikinci yarısında olmak üzere, iki kere sahip olabilmektedirler. Gelişmiş toplumların kalkınma tarihçeleri, enerji yoğunluğu zirvesine 1880 yılında ilk ulaşan ülkenin İngiltere olduğunu göstermektedir. İngiltere 'yi, 1920 yılında ABD ve Almanya, 1929 yılında Fransa, 1970 yılında Japonya, 1970 yılından sonra da diğer ülkeler izlemektedir. Türkiye'nin enerji yoğunluğu ise henüz yükselme aşamasında olup, belirli bir kişi başına düşen GSMH değerine ulaşıldıktan sonra, diğer ülkelerde olduğu gibi düşmeye başlaması gerekmektedir. Dolayısıyla, ülkemizin 2001 yılındaki enerji verimliliğinin (5.39 ABD $/kep) AB ortalamasına oldukça yakın olması, o ülkelerle aynı kalkınmışlık düzeyinde olunmasından değil, Türkiye'nin eğrinin sol tarafında, AB ülkelerinin de eğrinin sağ tarafında yer almasıyla ilintilidir. Enerji verimliliğini etkileyen en büyük etkenin yapısal, yani sektörlerin ekonomideki dağılımı olduğu bilinmektedir. Örneğin, hizmetler sektörünün enerji verimliliği sanayi sektörüne göre daha üst düzeydedir. Sanayi sektörü içindeki alt sektörlerden, örneğin yazılım, çelik ve kağıt gibi enerji yoğun sektörlere göre daha verimlidir. Bunun dışında iklim, kültür, enerji karışımı, teknoloji vs gibi etkenler de enerji verimliliğini etkileyen değişkenler arasındadır. Ülkelerin enerji verimliliklerinin karşılaştırılmasında üzerinde önemli durulması gereken bir diğer husus da, hesaplamalarda kullanılan gösterge ve birimlerdir. Örneğin, birincil enerji yerine nihai enerjinin, GSMH yerine GSYİH'nın, toplam enerji yerine ticari enerjinin ya da gerçek değerler yerine satın alma gücü paritesinin kullanılıp kullanılmadığı değerlendirmeleri büyük ölçüde etkilemektedir. ENERJi & KOJENERASYON DUNYASI 75
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=