Birfaaliyetin özel sektör eliyle gerçekleştiriliyor olması onun Jıer halükarda özelleştirildiği anlamını taşımamaktadır. Ülkemizde serbestpiyasa öncesi uygulanan YİD ve İHD gibifinansman temin amaçlı modeller bu öngörüyü ,iestekleyen en çarpıcı yarı-özelleştirme örnekleridir. Bu tür ve benzerifinansman modelleri sürdürülebilir olmadığı gibi serbest piyasaya geçişi zorlaştırıcı nitelik taşımaktadır. Diğer taraftan, özelleştirme = serbestleşme değildir. Bir faaliyetin özel sektör eliyle gerçekleştiriliyor olması onun her halükarda özelleştirildiği anlamını taşımamaktadır. Ülkemizde serbest piyasa öncesi uygulanan YİD ve İHD gibi finansman temin amaçlı modeller bu öngörüyü destekleyen en çarpıcı yarı-özelleştirme örnekleridir. Bu tür ve benzeri finansman modelleri sürdürülebilir olmadığı gibi serbest piyasaya geçişi zorlaştırıcı nitelik taşımaktadır. Diğer taraftan, özelleştirme = serbestleşme değildir. Bir başka ifadeyle tamamen özelleştirilen bir sektörde rekabetçi unsurlar göz ardı edilerek, kamu yükümlülüklerine yer verildiği sürece, rekabetin tesis edilebilmesi ve dolayısıyla serbest piyasanın oluşması mümkün değildir. Serbest piyasa yaklaşımını dikkate almayan özelleştirmeler, başarıyla gerçekleştirilse bile, sadece özelleştirme amacıyla sınırlı kalmaktadır. Reform Aşamaları Elektrik Piyasası Kanunu'nun reform aşamaları şu şekilde gerçekleşmiştir: 1. Aşama: Lisans Günü: 3 Eylül 2002 tarihinden itibaren lisansların verilmesiyle başlayan süreç. 2. Aşama: Serbest Tüketici Günü: Yasanın yürürlüğe girişinden sonra kabul edilişinin 2. yılı olan 3 Mart 2003, Serbest Tüketici Günü olarak ilan edilmiştir. Bu tarihten itibaren, yasada belirtilen Serbest Tüketici tanımına uyan tüketiciler tedarikçilerini serbest piyasa koşullarında seçmektedirler. 3. Aşama: Dengeleme ve Uzlaştırma Günü: 2004 yılı son çeyreğinde bu süreç işlemeye başlamıştır. Geçiş Aşaması olan Mali Uzlaştırma Günü 1 Aralık 2003 tarihinden itibaren yürürlüktedir. 4. Aşama: Piyasa Günü: Özelleştirmelerin tamamlandığı gün olup, tam anlamıyla liberal bir piyasadan ancak bu tarihten sonra söz edilebilecek ve reform aşamaları tamamlanmış olacaktır. MAKALE / ARTICLE 3 Mart 2003 Tarihinden Sonra Türkiye Elektrik Enerjisi Sektöründe Gelişmeler 3 Mart 2003'te 8 Yönetmelik + 7 Tebliğ yayımlanmıştı. Bu tarihten sonra 5 Tebliğ daha çıkarılmıştır; Bunlar; 22/3/2203 - Elektrik Piyasasında Kullanılacak Sayaçlar Hakkında Tebliğ 27/3/2003 - Elektrik Piyasasında İletim ve Dağıtım Sistemlerine Bağlantı ve Sistem Kullanımı Hakkında Tebliğ 30/3/2003-4 Kasım 2003 - Elektrik Piyasasında Mali Uzlaştırma Yapılmasına ilişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ 14/8/2003 - Elektrik Enerjisi Üretmek Amacıyla Aynı Kaynak İçin Yapılmış Birden Fazla Lisans Başvurusu Olması Halinde Seçim Yapılmasına ilişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ 31/8/2003 - Elektrik Piyasasında Perakende Satış Sözleşmesi Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ. Bunlara ilaveten uygulama pratiğinden edinilen deneyimler ve piyasa gelişim sürecinin hızlandırılması açısından; Yönetmeliklerde 16, Tebliğlerde ise 6 değişiklik yapılmıştır. 3 Mart2003'te; 71 04 MW'a karşılık gelen 206 üretim amaçlı başvuru + 4 adet toptan satış lisansı başvurusu . . . 3 Mart 2003'ten sonra; Verilen Lisans Sayısı Kurulu Güç Üretim Faaliyeti (16 Mart 2004 tarihi (MW) itibarıyla) Rüzgar 27 971 Hidrolik 3 61 Termik 40 1.385 Toplam 70 2.417 Toptan Satış Maliyeti 6 Tarifeler 3 Mart 2003'te faaliyetlere göre ayrıştırılmamış nihai tüketici fiyatını içeren ulusal tarife yürürlükteydi. 3 Mart 2003'ten sonra Türkiye'de ilk kez; t İletim tarifesi (22 bölge esasına göre), t Dağıtım tarifesi (7+1 bölge esasına göre), t Perakende satış tarifesi (7+1 bölge esasına göre), t TETAŞ'ın toptan satış tarifesi, t Mali uzlaştırmaya esas TETAŞ'ın yük alma/yük atma fiyatları, Kurumumuzca incelenerek onaylanmıştır. Serbest Tüketici Geçen yıl 3 Mart 2003 tarihinde enerji sektörünün temsilcileri Kurumumuzun düzenlediği toplantıda bir araya gelmişlerdi. Geçen yılki etkinliğin 3 Mart'ta yapılmış olması serbest tüketici uygulamasının o tarihte başlıyor olmasından kaynaklanmıştı. Aradan geçen 1 yıllık süre zarfında çok sayıda tüketici Kurumumuza başvurarak serbest tüketici uygulaması hakkında bilgi aldı. Nerelerden elektrik enerjisi alabileceğini sordu. Zaman zaman serbest tüketici belgesi verilmesi konusunda dağıtım şirketleriyle sorunlar yaşanmış olsa da tüketicilerin talep birleştirme dahil serbest tüketici uygulamasına ilgisi gerçekten küçümsenmeyecek ölçüdeydi. Bu durum müzakereye açık yeterli miktarda arz fazlası olması halinde tüketicilerin rekabeti arttırıcı yönde piyasayı ivmelendireceğine işaret etmektedir. ENERJi & KOJENERASY0N 0ÜNYASI 81
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=