MAKALE / ARTICLE Elektrik eneı:jisi sektörünün serbestleştirilmesi, uzun soluklu, koordinasyon gerektiren kapsamlı bir reform sürecidiı: Serbestleştirme sürecinde azımsanmayacak mesafeler kay<le,lilmiştir; ancak, özel/eştirme/erin gerçekleştirilmemiş olması reform sürecini yavaşlatmaktadır. Reform sürecinde başarı için piyasa katılımcılarına güven verilmesi hayati önem taşımaktadır. Uluslararası gelişmeler sa,lece üretim tarajina odaklı yaklaşım/arın ciddi sorıınlara yol açabileceğini göstermiştir. Serbestleştirilmiş piyasalarda kaynakların en verimli şekilde kullanılabilmesi için olmazsa olmaz şart, piyas,ula rekabetin ve bu rekabeti ,uli/ kılacak etkin bir <liizeıılemenin tesis edilmiş olınasulır. 3 Mart 2003'te enerji mahsuplaşma sistemi yürürlükteydi. 3 Mart 2003'ten sonra Mali Uzlaştırma Tebliği çerçevesinde gece, gündüz ve puant dönemlerine göre mali uzlaştırma sistemi tasarımlandırıldı. • Sanal Uygulama: 1 Temmuz 2003 ' / / / • Gerçek Uygulama: 1 Aralık 2003 I / Dengeleme ve Uzlaştırma Sistemi Mali Uzlaştırma Sisteminin yerini Dengeleme ve Uzlaştırma Sistemi almaya başladığında; t Yük alma - yük atma teklifleri yeterli kapasiteye sahip tüm üretim tesisleri tarafından verilebilecek, t Yük alma ve yük atma fiyatlandırması düzenlenmeyecek, • Öncelikle çalışma ve tatil günleri ayrı uzlaştırılacak, • Zaman içerisinde günlük uzlaştırma başlayacak ve bu aşamada bir gün sonraki üretim-tüketim programları verilebilecek, t Günlük programları takiben saatlik programlar yapılmaya başlandığında, spot piyasadan da enerji alımı mümkün olacak, t Sonuçta, saatlik baza indirilmiş verilerle daha hassas bir mali uzlaştırma yapılması mümkün olurken, Kanunla öngörülen amaç tümüyle karşılanmış olacaktır. Mali uzlaştırma işlemlerinde tüm piyasa katılımcılarının yük alma - yük atma tekliflerinin dikkate alınması suretiyle dengeleme sürecine geçilmesiyle ve uzlaştırma dönemlerinin daha kısa dönemler olarak uygulamasıyla birlikte, mali uzlaştırma mekanizmasından elde edilecek fayda çok daha artacak ve giderek Kanunla öngörülen amaç tümüyle karşılanmış olacaktır. 3 Mart 2003'ten Bugüne, Piyasadaki Diğer Gelişmeler t Türkiye'de ilk kez bir özel sektör toptan satış şirketi lrak'a elektrik enerjisi ihracına başlamıştır. t Mevcut sözleşmelerindeki haklarından feragat eden 9 tesis için üretim lisansı başvurusunda bulunulmuştur. t 150 kWh üzerindeki tüketimlere uygulanan zamlı tarife uygulamasına son verilmiştir. t 1 Kasım 2003 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, sanayi, endüksiyon ve ark ocakları ile arıtma tesisi abone gruplarının fiyatlarında % 5 indirim yapılmıştır. t Mevcut sözleşmelerin 4628 sayılı Kanunla uyumlaştırılması için gerekli çalışmalar yürütülmüştür. Yerli kaynaklardan elektrik üretiminde azami ölçüde yararlanılması prensibinden hareketle, hidrolik kaynaklara dayalı olarak yapılacak üretim santral yatırımları için büyük önem arz eden Su Kullanım Hakkı Anlaşmasına ilişkin yönetmelik çalışması DSİ ve Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ile müştereken sonuçlandırılmıştır. Yenilenebilir enerji kaynaklara dayalı üretimlerin özendirilmesi amacıyla yapılan ilave düzenlemeler kapsamında; t Perakende satış lisansı sahibi dağıtım şirketlerine alım zorunluluğu, t Doğrudan serbest tüketiciye satış yapılmaması halinde Mali Uzlaştırmadan muafiyet, t Dengelenemeyen enerji için yıllık ortalama üretimlerini aşmayacak şekilde toptan ve perakende satış şirketlerinden enerji alım izni olanakları getirilmiştir. Avrupa Birliği ve Bölgesel Entegrasyonlar Avrupa Birliği Haziran 2003'te yeni Elektrik Direktifini hazırladı. Buna göre, piyasa açıklığı mesken aboneleri hariç 1 Temmuz 2004, tüm aboneler için ise 1 Temmuz 2007 tarihi olarak belirlendi. Yeni direktif t Evrensel hizmet yükümlülüğü t Arz güvenliğinin izlenmesi t Yeni üretim kapasitesi t Üçüncü şahıs erişimi t Düzenleyici kurumlar t Ayrıştırma ve sistem işletmecileri Konularında düzenlemeler getirmekte. Güneydoğu Avrupa Bölgesel Enerji Piyasası Türkiye, Bulgaristan, Yunanistan, Romanya, Makedonya, Arnavutluk, Kosova, Bosna-Hersek, Sırbistan-Karadağ, Hırvatistan, İtalya ve Avusturya'dan oluşan bölgesel bir enerji piyasası oluşturulması hedeflenmektedir. Kurumumuz, Regülatörler Çalışma Grubu bünyesinde oluşturulan Kurumsal Uyumluluk Alt Grubunun lideridir. Bölge ülkelerindeki düzenleyici kurumların kıyaslanmasına imkan tanıyan soru seti Kurumumuz tarafından oluşturulmuştur. ENERJi & KOJENERASYON OUNYASI 83
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=