Özkan AĞIŞ Türkiye Kojenerasyon Derneği Başkanı KOJENERASYONU TEŞVİKTE FRANSA ÖRNEĞİ Birleşmiş Milletler'in, 2000'den fazla bilimadamının çalıştığı kuruluşu, Hükümetlerarası iklim Değişikliği Paneli (IPCC), atmosferde CO2 yoğunluğunun, endüstri çağı öncesinin iki katına çıkması durumunda oluşacak atmosferik olaylar konusunda dünya kamuoyunu uyaran bir bildiri y üykasyeılnml aedsıi . vBee dk leenni ze nk ıoylıul amr ısnuı nz ds ue ğai şl t iı knldi kal ekraal mr aassı nı ,dkaa, sbı ur gzau lhl aı zr ıl na reı nr iıynehr eekr ydıel ny ieznsi ebvi ri yreeskionri na ulaşması da var. Kutuplardaki ısınmanın hızlandığını, kuzey yarım küresindeki buz kütlelerinin azaldığını gösteren kanıtlar da IPCC'nin İklim Modellerini doğruluyor. Denizaltında yapılan kHaazvı laadr ,a1n9y5a0pyı lıal ınn daar anşbt ıur my aa nl aar ,a kguözreey, Gk ur töbnulnadnadk' ıi nb ub zu zk ük üt l et l es is ki ah leı nr lyı ğı lı n5ı1n m%i 4l y0a ramz ael dt rıeğ ıenrıi ygoörs. tHe er i yr oy rı l. eriyen buz, Nil nehrinin bir yılda Akdeniz'e boşalttığı suya eşit. Grönland buzlarının hepsi erirse, dünyada deniz seviyesinin 7 metre yükseleceği hesaplanıyor. Bunlar sera gazlarının neden olduğu küresel iklim değişikliği felaketlerinden sadece birkaçı. Küresel iklim değişikliğinin getirebileceği felaketlere karşı Birleşmiş Milletler baş döndürücü çalışmalara devam ederken, diğer tarafta dünya ülkeleri, Kyoto Protokolü yükümlülüklerini s i s t eymerlienrei agreatyi rımş lea rtıenldaaş,ı nyae ndiül eşnmeübşi llier redni re. rBj i uk aüyl knealkelrai nr ı,yal at mboi rsl ifket er e, e n a z z a r a r v e r e n e n e r j i ü r e t i m yüksek verimli kojenerasyon sistemleri'ne yöneldikleri gözlenmektedir. Dört yıl önce Almanya'nın başlattığı, nükleer enerji boşluğunu yenilenebilir kaynaklar (rüzgar, güneş, yakıt pilleri ve küçük hidrolik santraller) ve kojenerasyon tesisleri ile doldurma stratejisi ve bu irade ile getirilen teşvikler, temiz enerji üretim tesislerinin kapasitesinde yılda %1 O gibi inanılması güç bir artış sağlamıştır. Bu başarılı uygulamaya tanık olan lngiltere, Fransa ve İspanya, benzeri çalışmaları hızlandıracak yasal alt yapı düzenlemelerini uygulamaya koymuşlardır. 20-21 Mayıs 2004 tarihleri arasında lstanbul'da düzenlenen 1O. Uluslararası Kojenerasyon, Kombine Çevrim ve Çevre Konferansı'nda Mr. Jean Pierre Fatio'nun sunduğu "Fransa'da Yeni Yasal Altyapının Kojenerasyona Etkisi" bildirisi, kojenerasyona tanınan teşvikler yönünden dikkatimi çekti. Mr. Fatio 'nun Fransa Kojenerasyonu ile ilgili olarak açıkladığı teşviklere birlikte göz atalım. Fransa'nın TEAŞ'ı olan EDF, Kojenerasyon Tesislerine şu teşvikleri getiriyor: r Her yıl, Kojenerasyon Tesisinin emre amade (available) kapasitesi için kW başına 132 €'dan 151 €'ya kadar sabit yatırım desteği sağlıyor. r Kışın 5 ay süresince (3624 saat) kojenerasyon ile üretilen elektriğe, 12 yıl satın alma garantisi veriyor. EDF'in satın alma fiyatı, kendisinin sanayi müşterisine satış fiyatının (5,29 c€) %50 fazlası. EDF, kojenerasyon elektriğini satın alırken şu kriterlere önem veriyor: 1- Tesisin aynı anda hem elektrik hem de faydalı ısı üretiyor olmasına, 2- Ortalama %54 randımanlı kombine çevrim santral randımanına nazaran en az %5 daha yüksek randıman gerçekleştirmiş olmasına, 3- Kurulduğu bölgede orta gerilim dağıtım sistemi kayıplarında %4'Iük bir azalma sağlayıp sağlamadığına. 1,9 (T 8 Fü c r r a € k n / iy k s e W a' d h n e ' ü t ek nl e ee rl eeknt rei kr j ii hür raeçt i me d me r ak lei yne vt i eu kc eu nz ldui ğsuannuany iscai sği nl aed ıkğWı rhe' ık 5a .b2e9t gc €ü 'ct eü ny l ee ,l ekkot rmi kş sua5t ı yüol kr ke ey ne TEDAŞ'ın satış fiyatı yaklaşık 7.50 c€) devlet Kyoto Protokolü taahhütlerini yerine getirebilmek çabasıyla, kojenerasyon ile üretilen elektriği kışın 3623 saat (5 ay), kWh'ı 9.0 c€'e gelen bir fiyat üzerinden 12 yıl boyunca alma garantisi verebiliyor. T üerlkeiyketr'idğei zealetekntripkaühraeltıimüremtiayloiyre. Bti uüzneerdinedneleFbrüaynüska'üdraektiicgi ibi nükleer enerji avantajı olmadığı için EÜAŞ, elektriği TETAŞ'a (Toptan Alıcı ve Toptan Satıcı Kamu Kuruluşu) pahalı (5.25 cenUkWh mertebesinde) satıyor. Dolayısıyla kojenerasyon elektriğini satın alması için TETAŞ'ın fazla bir özveride bulunmasına gerek yok. Kış puanlı süresince (yaklaşık 5 ay) sistemin ihtiyacı olan elektrik enerjisini, yukarıda özetlediğimiz Fransa uygulamasına benzer bir yaklaşımla alma garantisini verirse Kojenerasyon Yatırımcısına b üs ay üğ kl a db ıi rğ ıd e5 s0t0e kmsi lay ğo lna md oı şl aor llıakctaakstaı rr.r uKfovj eenseer ar as ygoanz ltaersı i as zl ear li mn i na sgı ne dç ea n1 yOı lmei nl yeornj i ittohnal lu fka kt uartaksı sı nı ydl aa Kojenerasyon Sistemleri bu desteği çoktan haketmiştir. ETKB ve EPDK yetkilileri ICCI 2004 konferansını başından sonuna kadar büyük bir dikkatle izlemişlerdi. Mr. Fatio'nun yukarıda özetlediğimiz bildirisinin gözlerinden kaçmış olması mümkün değil. Sadece Türkiye Kojenerasyon Derneği değil, tüm çevreciler ve enerjide dışa bağımlılığımızın azaltılmasını savunan insanlarımız da Sayın Yetkililerimizi, Fransa örneği üzerinde düşünmeye davet ediyor. Enerjinizin bol, gönlünüzün ve geleceğinizin aydınlık olması dileğiyle. FRANCE AS AN EXAMPLE TO ENCOURAGE COGENERATION As Uııited Natioııs co11ti11ues ıo work ata dazzliııg speed iıı order ıo preveııt disasters tlıaı may occıır as a resıılt of global cliıııate clıaııges, couııtries wor/dwide on tlıe oıher lıaııd are in a lıurıy ıofıılfı/1 obligatioııs placed by tlıe Kyoto Protocol. it is observed tlıaı tlıese couııtries ine/ine towards lıiglı ejjicieııcy cogeııeratioıı systeıııs ıogetlıer witlı reııewab/e eııergy resources iıı ılıeir searc/ı for eııergy geııeratioıı systeıııs to destroy ılıe atıııosplıere ta a ıııiııiıııııııı /eve/. Foıır years ago, since Gerıııany started to apply a strategy ıofili tlıe ııııclear eııergy gap witlı reııewable resources (wiııd, solar eııergy,fuel cells aııd sıııa/1 sized /ıydro electric power statioııs) aııd cogeııeratioıı facilities, al/ iııceııtives applied witlı the same wi/1 provided aıı iııcredible iııcrease in tlıe capacity of c/eaıı eııergy geııeratioıı facilities at an aııııııal rate of 10%. Witııessiııg this successfıı/ applicatioıı, UK, Fraııce aııd Spaiıı started to apply legal iııfrastrııcture arraııgeıııeıııs t/ıat wi/1 speed ııp simi/ar works. Witlı ıhe coıııpetition power due to iııexpeıısive nuclear eııergy geııeratioıı, Fraııce ııow is able ıo exporı e/ectricity to 5 ııeiglıboriııg coııııtries for 1,98 c€/kW/ı aııd sel/ electricity to iıs own industrialisıs at a price of 5.29 c€ per kWlı. Also (Sa/es price ofTEDAŞ in Turkey is approximaıely 7.50 c€) ıvitlı tlıe ejforı ıofıılfı/1 Kyoto Protocol commitıııeııts, Freııch goverıııııent can guaraııtee to pıırc/ıase electricity geııerated by cogeııeration for 3623 hours (5 moııths) in wiııter at a price of9.0 c€ per kWlı for almost 12 years. Siııce tlıere is ııo advaııtage of ııııclear eııergy over e/ectricity geııeratioıı cost /ike in Fraııce, elecıricity geııeratioıı is already costly iıı Tıırkey. So, big producer EÜAŞ sells expeıısive (5.25 ceııtlkWlı) electricity to TETAŞ (W/ıo/esale Pıırclıaser aııd Wholesale Seller Public Fouııdatioıı). Thus, tlıere is 110 ııeed for TETAŞ to ıııake big sacrifıces in order to purchase cogeııerated e/ectricity. lf TETAŞ guaraııtees /o pıırc/ıase e/ecırica/ energy required by the system dııriııg t/ıe wiııter seasoıı (approximately 5 mont/ıs) wiıh a simi/ar approac/ı in Fraııce summarized above, a greaı supporı for Cogeııeratioıı lııvestor wi/1 be provided. Cogeııeratioıı Systeıııs deserved ıhis supporı since cogeııeration faci/ities succeeded to obtain a 500 ınillioıı USD saving in lası year's eııergy imporı bil/ aııd reduce greenhoııse gases witlı iıs support of 10 ıııil/ion tons. ENERGY & ECOGENERATIONWORLD 3
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=