Enerji ve Çevre Dünyası 28. Sayı (Eylül 2004)

Absarbsiyon Soğutma CJn.ıbunu Na Zaman Kullanmak CJsralcli Absorbsiyon ünitesinin konvansiyonel soğutma sistemlerine benzer çevrimi haizdir. Ancak bu sistemde kompresör yerine solüsyon pompası , buhar, sıcak su veya egzost gazı olan ısı kaynağı, elektriksel enerjinin karşıtıdı r ve soğutucu akışkan olarak da su kullanılmaktadır. Soğutma çevriminde %50 kesafette lityum bromid tuzunun suyu absorbe edip, ısıtılınca buharlaştırıp kesif hale gelmesi özelliğinden istifade edilmektedir. Yurdumuzda absorbsiyon 1970 yıllarında büyük otellerde ve atık enerji üreten endüstriyel tesislerde kullanıldı. Bunun iki anan nedeni vardı: 1. Buhar üretmede kullan ı lan fuel-oil fiyatı elektrikle rekabet edecek nitelikteydi. Ayrıca 300-400 tonluk soğutma gruplarının ilk çalışmasını temin edecek elektrik şebekeleri mevcut değildi. Bu yüzden o devirde lnter Continental, Sheraton, Ankara Hilton gibi oteller tek kademeli absorbsiyon sistemleri üzerinde kurulmuştu. Basit görünmesine rağmen absorbsiyonun büyük işletme problemleri mevcuttu. 2. Absorbsiyon cihazlarının çalışmasında en büyük faktör vakumdur. Eğer cihaza kılcal deliklerden hava giriyor ise cihazın vakumuna tesir etmekte, gerek randımanını gerekse işletmesini olumsuz yönde etkilemekteydi. Bu duruma cihaz üzerindeki purge pompası ½ saat civarında çalıştırmakla mani olunmaya çalışılıyordu. Purge pompası kafi gelmediğinde dışardan vakum pompası bağlanırdı. Absorbsiyon cihazının diğer menfi tarafı da işletmecinin zaman zaman cihazı kristalize etmesi idi. 80'Ii yıllarda fuel oil fiyatlarının sıçrama yapması ile buhar üretecek absorbsiyon cihazlarının kullanımı rantabilitesini yitirmiştir ve işletme sahipleri işletme giderlerini ödeyemez duruma gelmişlerdir. Yukarıdaki izahattan görüldüğü üzere absorbsiyon cihazlarının hem yüksek işletme giderleri hem de bakım problemleri yüzünden 90'Iardan sonra tesisi mümkün olmamıştır. Hava liman larına ve birkaç endüstriyel tesise monte edilen ve teorik olarak% 40 tasarruf sağlayan çift kademeli absorbsiyon cihazları da dizaynı açısından netice vermemiş ve makinalar zoraki 5-6 senelik çalışmadan sonra terkedilmiştir. Absorbsiyon soğutma makinalarında Uzak Doğu'nun iki kademeli direct fired (direkt yanmalı) ve direkt baca veya türbin egzost gazlarından istifade edilerek imal "Kojenerasyon: Yüksek Verim, Temiz Çevre, Enerjide Yeniden Yapılanma" MAKALE / ARTICLE İzzet Nasi / Transklima Ltd. Şti. Whan Ta Usa Abaarptlan Caallng Davıcaa it was not feasible to use absorption cooling groups unti/1 the end of 1990s, because ofhigh operation costs and maintenance problems. Recent deve/opments in technology and especial/y Far East based new systems that minimize energy consumption have enhanced absorption cooling technology while perfecting new generation devices. Today it is feasible to use absorptlon cooling groups in a/most a/1 long-term investment. Today, absorption equipment can be applied and used everywhere where waste energy exists. in cities with natura/ gas is available it can be applied after operational cost comparison is concluded. Absorption technology is deve/oped both in terms of manufacturing and savings and it is required to use this techno/ogy only in long life span faci/ities. Besides it is possible to run absorption equipment by using solar energy to produce hot water. lf hot water col/ectors in hotels are chosen in accordance to the absorption cooling equipments in the first investment phase ofa faci/ity, it wi/1 a/so be possible to have hot water from the system and the absorption equipment can be run. ENERJi & KOJENERASYON D0NYASI 1 49

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=