28 DOSYA/ FiLE Türkiye'deki CDM potansiyelli projeler Atamer Dış Ticaret A.Ş. Genel Müdürü Metin Atamer, Türkiye'deki CDM potansiyelli projeler konusunda bilgi verdi. Özellikle 1970'Ii yıllarda Türkiye'de yapılan devlet ağırlıklı ağır sanayi olarak temayüz eden yatırımların, 10 yıl sonra kabuk değişikliğine uğradığını hatırlatan Atamer, Türkiye'nin 1980'Ii yıllardan başlayarak belirgin bir şekilde özel sektör ağırlıklı olarak sanayi dalında bir gelişme süreci içerisine girdiğini vurguladı. Bu yıllarda çeşitli dallardaki sanayi tesislerinin temellerinin atıldığını ve bu yatırımlarda temel ilkenin üretim ve pazarlama hedefi olduğunu söyleyen Atamer, "Tarım, tekstil, inşaat, otomotiv endüstrisi, enerji, petro kimya endüstrisi, turizm gibi çok değişik sanayi dallarında olumlu ve olumsuz yönlerini düşünmeden salt üretim ve pazarlama gözetilerek üretim kapasiteleri öngörülmüştür" dedi. Atamer, Türkiye'de çevre faktörleri düşünülmeden yapılan yatırımlar ve sonuçları konusunda şu örnekleri verdi: * Eti Bank'ın Murgul'da kurulan işletmesi Murgul'daki ormanı yok etmiş, Samsun Çarşamba ilçesinde kurulan Bakır işletmeleri, Çarşamba Ovası'ndaki tarımı ve tarım ürünlerini yok etmiştir. * Elazığ şehri içinde kurulan ve Keban barajını hedefleyen çimento fabrikası Elazığ Ovasını ve sebze bahçelerini yok etmiş, tarımla uğraşan insanlar üretici toplum iken tüketici toplum durumuna geçmişlerdir. * Ünye ilçesinde kurulan Çimento Fabrikası yörenin tarımsal sahalarını olumsuz etkilemiş yine aynı konumdaki insanlar üretici toplumdan tüketici toplumuna dönüşmesi toplum doğasına aykırı gelişmiştir. Gelişmiş ülkeler genelde çimento fabrikalarını kapatıp gelişmekte olan ülkelerden ucuza çimento temin ederek kendi doğal yapılarını bozmamaya gayret etmekteler. Bu durumu çevre açısından değerlendirmeyen Türkiye, ileride bunun faturasını ağır ödeyeceği kanaatindeyiz. * Mersin ilinde yapılan Akdeniz gübre sanayi bacalarından atmosfere atılan kükürt gazından, yine aynı yörede kurulan cam sanayi baca gazları ve bilhassa ATAŞ rafineri bacasından vatandaşımız solunum yolları hastalığı çekmekte ve bu vatandaşlarımızın sağlık giderleri devlete çok pahalıya mal olmaktadır. Yörenin çam ormanları olumsuz etkilenmiş bazı yerlerde bilhassa Milas'ta tepe üstlerinde orman kelliği görülmektedir. Ovada yapılan tarım da olumsuz etkilenmiş ve sonuç olarak yöre halkı üretken iken üretimi durdurmuş ve tüketici toplum durumuna geçmişlerdir." Doğalgaz santralarının ise Türkiye'ye tanıtılırken çevreci bir enerji olarak topluma yansıtıldığına dikkat çeken Atamer, "bacalarından hiç bir şey çıkmıyor temiz bir enerji' olarak doğalgazı ekranlardan tanıtanlar çevreyi nasıl kirlettiklerini kendilerinin de bilmediklerini tahmin etmekteyiz. Avrupa Birligi direktiflerinde enerji maliyetleri hesaplanırken bir enerjinin direkt bir de endirekt maliyeti olduğu gözlenmekte. Endirekt maliyet, çevresel etkilenme olarak konulmakta" dedi. Bu resimde maliyet hesaplanma değerleri bulunmaktadır. Unl t Co2 Emlııl onı 60 MW 800 Wınd Pro ueı Foss, Plorıti Aver • Reclu <t ıon AVERAGE SCENARIO Avtnge Sctnwl o B 65-036 S.A 641 36 Unit C02 Reduction-Average Scenario TonsCo2-:;;@=�:.C::�1; eq/GWh _ 200 - 0"'----------- 60 MW B00 Fossil Planıs Reduction Wind Projeci Average Daıııage Cosl Estiıııates lor Energy Fuel Cycles (UK Spccific Rcsulls) in euro ceııls ■ Clob:ıl wamıiııg D Noisc D Matcıfals ■ Croııs ■ Occııp. Hcııltlı Pııblic hc;ılth çıkan baca gazları yörenin narenciye potansiyelini olumsuz O -ı-.--�...... --�......._ ,_�----�-==-�-'---� etkilemiş, portakal bahçeleri verimsiz hale gelince araziler yüksek katlı evlere dönüşmüş, üretici olan toplum yine tüketim toplumuna kabuk değiştirmiştir. Enerji projelerine de değinen Atamer, konuyla ilgili şunları söyledi: "Yöresel, politik ve plansızlık örnekleri veren nedenlerle üretilen enerji santraları yerleri ve teknolojisi açısından tipik birer örnektir. En ucuz teklif veren firmalara ihale edilen bir çok kömür santraları Türkiye'nin başına problemden başka bir şey getirmemiştir. Yatağan, Kemerköy, Afşin Elbistan hem teknolojisi hem de sistemi çevresel faktörleri hiçe sayan bir örnektir. Yöre halkı bu santralardan sağlık yönünden olumsuz etkilenmiş, yılda yüzlerce I ENERJİ & KOJENERASYON DÜNYASI Gos Nucıoar Wnd Biomass Bu olumsuzluklardan hareketle CDM sisteminden nasıl yararlanılabilineceği konusunda da bilgi veren Atamer, şöyle konuştu: "Sanayi gelişmesinde mevcut olan sistemlerde kullanılan yakıtlar incelenmeli ve karbon birleşikleri ile doğayı kirleten bacaların mutlaka sistem değiştirmesi ile bu emisyonlardan kurtulması gerekir. Yeni teknolojilerle köklü değişiklikle bu emisyonların olması gereken sınıra çekilmesi kolaydır. Bu nedenle bu sanayi tesislerinin mevcut emisyon değerlerine bakılmalı, bacaların özellikleri ile ilgili gerekli partikül ve karbon filtreleri ile kirlenme engellenmeli ve bu "Kojenerasyon: Yüksek Verim, Temiz Çevre, Enerjide Yeniden Yapılanma"
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=