GÜNCEL/ AGENDA Uluslararası Enerji Ajansı'nın Türkiye'de Enerji Analizi Özet Raporu, 2004 Türkiye'nin petrol talebi ve ithalinin kademeli olarak artmaya devam etmesi beklenmektedir (2003 boyunca, Türkiye'nin petrol talebi, 20,000 bblld 'den yaklaşık 653,000 bblld'ye çıkmıştır.) . Ancak, Türkiye'nin toplam enerji ihtiyacının %40'ını karşılamasına rağmen, doğal gazın payının artması nedeniyle, petrolün sektördeki payı azalmaktadır. Boru Hattı için finansman anlaşmaları, 2004 Şubat'ında, uluslararası banka ve organizasyonların proje için 2.6 milyar $ kredi verme kararı ile tamamlandı. Türkiye'nin arıtım kapasitesi, yedi rafineride 802,275 bbl/d'dir. 2002'de, Tüpraş'ın BP, ExxonMobil, TotalFinaElf, Agip, and ConocoPhil/ips ile paylaştığı Türkiye'nin yakıt ve makine yağı pazarındaki payı %78'di. Tüpraş, 2007'de tamamlanması beklenen ve 700-800 milyon dolara mal olacak, beşinci rafinerisini kurmayı planlıyor. Aynı zamanda Tüpraş, arıtılmış ürünlerin çıktısını arttırmayı ve Avrupa standartlarını yakalamasını sağlayacak bir modernizasyon programı başlattı. Türkiye'nin doğal gaz tüketimi, 1991'de 150 milyar ft3'ken 2002'de 621 milyar ft3"e çıkmıştır. 2003'te, Türkiye enerji sektörü, sanayide % 19 ve konutlarda % 14 ile (gübre üretiminin %2 olarak hesaplandığı) Türkiye'nin toplam doğal gaz talebinin %65 artacağı kabul edilerek hesaplanmıştır. Türkiye'nin 'al ya da öde' gaz kontratlarının, iki ya da üç yıl içinde ülkenin doğal gaz ihtiyacını %9-%13 aşacağı, ve bunun önümüzdeki on yılın sonuna doğru %20 artacağı tahmin ediliyor. Türkiye'nin yeni enerji santralleri için doğal gazı tercih etmesinin çeşitli sebepleri vardır: çevresel (doğal gaz; kömür,linyit ve petrole oranla çevreye daha az zarar verir); coğrafi (Türkiye, konumu itibari ile, Orta Doğu ve Orta Asya'daki dev doğal gaz kaynaklarına yakındır); ekonomik ( Türkiye, enerji ithal/ masrafının bir kısmını, topraklarından geçen petrol ve gaz nakliyesi için aldığı geçiş ücretleri yoluyla dengelemeye çalışıyor) ve politik (Türkiye, bazıları potansiyel gaz üreticisi olan Hazar Denizi ve Orta Asya ülkeleri ile olan ilişkilerini güçlendirmeye çalışıyor). 2004'ün başları itibari ile, Türkiye'nin enerji üretme kapasitesi 32,000 megawatt (MW)'tı ve 13,000 MW'lık bir enerji daha üretebilecek tesis inşa halindeydi. Genç ve gelişen nüfusu, düşük kişi başı elektrik tüketim miktarı, hızlı şehirleşme ve genel olarak güçlü bir ekonomik büyüme ile, Türkiye, yaklaşık olarak 20 yıldır, dünyanın en hızlı büyüyen enerji pazarlarından biridir. Türkiye, özellikle hidrolik enerjide, çok önemli yenilenebilir enerji kaynaklarına sahiptir ve bir dizi baraj ve hidroelektrik enerji santrali inşaatı da devam etmektedir. Avrupa Birliği üyeliği kapsamında, Türkiye'nin sürdürülebilir ekonomik gelişmenin bir aracı olarak, sözü geçen daha temiz enerji kaynaklarını kullanma ihtiyacı duyacaktır. Aynı zamanda, Türkiye, enerji verimliliğinin geliştirilmesi konusunda, çok büyük bir potansiyele sahiptir. 34 1 ENERJi & KOJENERASYON DÜNYASI Brief Report of IEA , Turkey Energy Depth-in Review, 2004 Turkey's strategic /ocation makes ita natura! "energy bridge" between major oil producing areas in the Middle East and Caspian Sea regions on the one hand, and consumer markets in Europe on the other. Turkey's port of Ceyhan is an important outlet both tor current lraqi oil exports as well as torpotential future Caspian oil exports. Turkey's Bosporus Straits are a major shipping "choke point" between the 8/ack and Mediterranean Seas. Final/y, Turkey is a rapidly growing energy consumer in its own right. lnformation contained in this report is the best available as of May 2004ENERGY Prior to Turkey's severe economic difficulties in 2001 (as well as a major earthquake in August 1999), the country's energy consumption had been growing much faster than its production, making Turkey a rapidly growing energy importer. Assuming that the Turkish economy and energy demand return to a rapid growth path (in November 2003, Turkey released a forecast anticipating energy demand growth of 96% by 2010), Turkey will require billions of dollars worth of investments in coming years. On April 5, 2001, Turkey announced that it had ratified the Energy Charter Treaty, the international legal framework tor energy investment. Also, in early 2001, the Turkish parliament passed an energy liberalization law aimed at ending the government's monopoly in the energy sector, and also geared towards attracting foreign energy investment. in December 2003, parliament passed legislation liberalizing the country's energy sector. in February 2004, the government raised taxes on unleaded gasoline, diesel, and natural gas as part of a move towards boosting budget revenues in line with IMF recommendations. OIL in general, Turkish oil consumption has increased in recent years, although the country's recent economic recession plus price deregulation measures (which have raised the price of many oil products) since June 1999 appear to have interrupted this trend tor the time being. During 2002, tor instance, Turkish oil consumption and imports were down approximately 30,000 barrels per day (bbl/d) from 2000 levels. in the long-run, Turkish oil demand and imports are expected to resume steady growth (during 2003, it appears that Turkish oil demand increased by about 20,000 bbl/d, to around 653,000 bbl/d). Oil provides over 40% of Turkey's total energy requirements, but its share is declining (as the share of natural gas rises). Around 90% of Turkey's oil supplies are imported, mainly from the Middle East (Saudi Arabia, ıran, lraq, Syria) and Russia. Pipelines Oil and gas transportation is a crucial and contentious issue in the Caspian Sea/Central Asia regions. The planned 1-million-bbl/d capacity, Baku-Tblisi-Ceyhan (BTC) "Main Export Pipeline" will stretch approximately 1,038 miles (281 miles through Azerbaijan, 135 miles through Georgia, and 622 miles through Turkey) and is expected to cost $2.8-$2.9 billion to construct. Despite initial opposition to the pipeline, which several oil companies criticized as too costly and uneconomical with the planned volumes from Azerbaijan, construction on the Turkish section of the pipeline began in June 2002. • "Kojenerasyon: Yüksek Verim, Temiz Çevre, Enerjide Yeniden Yapılanma"
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=