10 GÜNCEL/ AGENDA Türkiye'de teknik olarak değerlendirilebilir hidroelektrik potansiyelin DSİ Genel Miidiirii 216 milyar kWh olduğunu belirten DSI Genel Müdürü Prof. Dr. Veysel Eroğl u, bunun teknik ve ekonomik olan kısmının 1 27.4 milyar kWh olmasına rağmen, DSl'nin şu ana kadar toplam ekonomik potansiyelin ancak yüzde 36'sını , yani üçte birini devreye alabildiğini kaydetti. Eroğl u, bütçeden ayrılan kaynakların yeterli ol maması nedeniyle var olan kapasitenin yeterince değerlendirilemediğini de ifade etti . Türkiye'de hala kullanılamayan büyük bir potansiyel bulundu ğunu, bu potansiyelin özel sektör tarafından değerlendirilmesi amacıyla da üç milatla bunun önünü açtıklarını vurguladı. Kamu oyunda hidroelektrik santral/ara karşı menfi propaganda yapılmak istendiğine de dikkat çeken Eroğlu, "Bu doğru değildir. Hidroelektrik santral/ar 4 ila 9 yıl içinde kendini geri ödeyen, son derece ekonomik projelerdir. yapılarak, DSİ tarafından yürütülen ancak bütçe imkanlarıyla belki de 26 yıl sonra tamamlanacak barajların yapımında özel sektör ile işbirliği yapıldığını açıkladı. Eroğlu, bu model kapsamında özellikle barajın gövdesinin DSİ tarafından tamamlanacağını, geri kalan kısmının da (enerji santralı, binası, türbinler, şalt sa hası gibi kısımlar) özelsektöre yaptırılacağını söyledi. Özel sektör ile devletin imkanlarını birleştirerek, 10-15 yıl sonra hayata geçip üretime başlayacak bir tesisin yapımının 10 yıl öne çekileceğini Örneğin; Atatürk Barajı 9 yılda, Karakaya Barajı 4 yılda, Keban vurguladı. Barajı da 7 yılda maliyetini geri ödemiştir. Bundan daha fızıbıl bir proje mümkün müdür? Üstelik bu sular boşa akıyordu. Bu sulardan bu elektriği üretmeseydik ya petrole ya da doğal gaza epey para ödemek durumunda kalacaktık. Ayrıca tarımsal su lama da yapamayacaktık. Şu anda 542 baraj ve 135 hidroelektrik santral işletmede. 87 baraj ve 41 hidroelektrik baraj da inşa halindedir. İnşallah bunları kısa zamanda bitirmenin gayreti içindeyiz. 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu, özel sektörün elektrik üretiminin önünü açtı. Bu Kanun çerçevesinde S u Kullanım Anlaşması imzalanmasına dair usul ve esaslar hakkında yönetmelik ilk defa 26 Haziran 2003 tarihinde sayın Bakanımızın talimatıyla yürürlüğe girdi. 26 Haziran 2003 tarihi bu yüzden birinci milattır" diye konuştu. DSİ'nin bundan sonra özel sektörün yapamayacağı büyük baraj ve santral/arı yapacağını söyleyen Eroğlu, hidroelektrik enerjinin enerji piyasasının ve ucuz elektriğin sigortası olduğunu vurgula dı. Eroğlu, uygulamaya giren bu yeni modelle, devlet bütçesiyle 12 yılda yapılacak olan işlerin 2 yılda özel sektöre yaptırılacağını kaydetti. DSİ'nin portföyündeki projeler konusunda da bilgi veren Eroğlu, toplam 502 adet proje bulunduğunu, DSİ ve EİE tarafından hazırlanan ve müracaat edilebilecek proje sayısının ise 192 adet olduğunu kaydetti. Bu projelerin toplam kurulu gücünün 7.439 MW olduğunu belirten Eroğlu, şu ana kadar toplam kurulu gücü 5.582 MW'a ulaşan 141 adet projeye müracaat edildiğini bildirdi. Eroğlu, özel sektörün de kendi araştırmaları sonucunda tespit ettiği 281 adet hidroelektrik projenin bulunduğunu, bunların da toplam kurulu gücünün 2.565 MW düzeyinde olduğunu kaydetti. Eroğlu, ikinci milat olarak nitelendirdikleri 25 Mayıs 2004 tari hinde de Su Kullanım Anlaşması yönetmeliğinde değişiklik ENERJİ & KOJENERASYON OÜNYASI Eroğlu, üçüncü milatın da Yenilenebilir Enerji Yasası'nı n (YEK) yürürlüğe girdiği tarih olan 18 Mayıs 2005 olduğunu kaydetti. Eroğlu, YEK ile 2011 yılı sonuna kadar elektrik enerjisine uygu lanacak fiyatın belli olduğunu ve 7 yıl boyunca EPDK'nın belirlediği bir önceki yıla ait Türkiye ortalama elektrik toptan satış fiyatıyla elektriğin alınmasının söz konusu olacağını söyledi. Eroğlu, YEK'e konulan bir madde ile de DSİ'nin mülkiyetinde olan hidroelektrik santral/arın ödeme yapılmadan EÜAŞ'a devredileceğini ifade etti. YEK'in yürürlüğe girmesi ile özel sektöre, ilk keşif bedelinin en fazla yüzde 30 baz alarak hesaplanması konusunda garanti verildiğini de kaydeden Eroğlu, "Yani, keşif bedeli 100 trilyon ise ve 200 trilyon liraya bitmiş ise biz onu özel sektöre yüklemeyeceğiz 130 trilyon lirayla sınırlayacağız. Böylece özel sektör daha emin bir şekilde, korkmadan, devletine güvenerek adım atmış olacak. Bu da önemli bir teşviktir" diye konuştu. Eroğlu, özel sektöre açılan santralları çok karlı projeler olarak nitelendirerek, "Yatırımcılar bu projelere başvuruda bulunsunlar. Çünkü çok karlı projeler. En geç 7-8 yılda kendi lerini ödeyecek projeler" şeklinde konuştu. DSİ'nin şu anda yürüttüğü projelerin elektromekanik kısmını ayırarak özel sektöre açtığı projelerin tamamlanmasıyla üretilecek olan 1 milyar 394 milyon kWh hidroelektrik enerjinin 10-14 yıl önce devreye gireceğinin de altını çizen Eroğlu, "Ayrıca hesap ettik, milli bütçeden 300 milyon dolar tasarruf sağlayacağız. Hem projeleri öne çekeceğiz hem de bu 300 milyon doları başka projelerimizi bitirmekte kullanacağız. Hiç olmazsa DSİ'de bekleyen bin 400 projenin bir an önce hayata geçmesini sağlayacağız" dedi. 41
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=