1 1 7 72 50 5 1 16 70 7 0 5 I� 1 16 6 2 50 5 O � N M � � � � � m O � N � m m m m m m m m m m o o o o Yıllar Kaynak: DIE (ETKB petrol dengesi ve genel enerji dengesi tabloları.) Grafik 3. Türkiye'nin Enerjiden Kaynaklanan Toplam C0 2 Emisyonu (Gg) CO 2 emisyonları sektör bazında incelendiğinde, sanayi ve elektrik sektörü ilk iki sırayı almaktadır. 1990 yılında son sırada oallmanıştuılraştırma sektörü ise 2000 yılı sonrasında üçüncü sırayı . Yine sanayi ve elektrik sektöründe hızlı bir artış olurken, ulaştırma ve diğer sektörlerde artış hızı daha durağan olmuştur. Elektrik enerjisi üretiminden kaynaklanan CO2 emisyonları ise; 21909010 yyılıılınnda 30.2 Milyon ton'dan yıllık ortalama % 1 artışla da 73.4 Milyon tona ulaşırken, 2002 yılınd lık etkisi ile termik santraların üretim nucu 72.1 Milyon tona ulaşmıştır. paylarının aaritsmeaksuırsaok8700..000000 - - - 60.000 - 50.000 � 40.000 - - - - 30.000 n � 21 00..000000 o � N (") <:t l!') (O ı-- CX) m o � N (") m m m m m m m m m m o o o o Yıllar Kaynak: OIE (ETKB petrol dengesi ve genel enerji dengesi tabloları.) Grafik 4. Elektrik Ene�isi Üretiminden Kaynaklanan C0 2 Emisyonları (Gg) tGaelelibşievnevebubnüayübyaeğnlı üolklaermakizCin0, büyümesine paralel olarak enerji 2 emisyonları artmaktadır. 8 7 0 0. . 0 00 0 0 0 �------------------� 6500..000000 4 3 0 0 . . 0 0 0 0 0 0 - 2100..000000 >-- ı... - >- ... o ....... -.....ı....-ı....a ....ı..J-....L...--..L..J-L--L..L...J--L..1--.L...L-L.--....1-J..J 1990 1995 2000 2001 Yıllar 2002 2003 □Elektrik üretimi ■Sanayi □Ulaştırma O Diğer ı Kaynak: DİE (ETKB petrol dengesi ve genel enerji dengesi tabloları.) Grafik 5. Sektöre! bazda enerjiden kaynaklanan C0 2 emisyonları (Gg) Taşkömüründen kaynaklanan C0 2 emisyonlarının 2002 yılından ii tt bh aa rl eknö ma rüt mr ial es ı çn aa l ıöşzaenl s1 e. 3k t2ö0r tMa Wr a fkı nudrau nl ut egsüi cs üenddi l ee nSyuügköszeük Tkearl omr ii kl i ARAŞTIRMA / RESEARCH SmMaWunşttruarl.ı Ai l yer ı2c0a 02 0M0W2 ykı ul ı nr udlau ngi üt icbüanr ed ne kyi adkilğaeşrı ksi ak inyt rıal lilçeirn deet k5i l i0 o0 l0 'a yakın Adapazarı, Bursa, İzmir, Ankara Doğal Gaz Kombine Çisl aeevrvaer i omg l am(zDul aşGrt ı uKreÇ. mB) Sui s ayy noa t knr ıaut l nl i ekurani mTaeüzsr aki l i ymy aeak esl al ı enş kdı mtar ı i keö ützkrei el l i l ti ki oml el mkl i uun şryut i utl ur k. ga üy cn üa nk el ı Tablo 1. Yakıt türlerien göre elektrik enerjisinden kaynaklanan CO, Emisyonları (Gg) Yakıt 1990 1995 Türü Taşkömürü 850,05 2. 204,69 Linyit 20.661,85 28.405,89 Petrol 3.377,01 548,43 Ooğalgaz 5.435,98 7.660,85 Genel 30.324,89 43.751,86 3 3 7 1 . . 9 3 0 9 3 6 8 0 7 ,, 3 5 3 9 1 61 ..686340,,02 22 1999 2000 2001 3 37 8 . . . 0 3 0 0 4 8 0 6 1 , , , 2 5 9 0 4 1 4 3 8 0. . . 5 0 5 2 8 1 8 7 4. , , 2 0 1 8 6 1 1 3 3 7 9. . . 9 7 3 3 6 05 9 9 , , , 6 2 7 6 8 2 16.109,291 20.192,12 22.379,60 58.89 2,151 64.534,94 72.319,57 73.394,26 2002 2003 7 3 . . 7 22 4 6 3 , , 0 5 0 9 2 6 6 . . 8 1 8 8 5 4 , , 7 4 8 1 2 77 4 2. . . 4 6 0 2 5 4 6 3 8, , , 4 1 1 4 8 7 2 66 6 6 . . . 4 6 2 9 5 9 7 7 0 , , , 4 8 20 8 7 Toplam - Kaynak: OIE (ETKB petrol dengesi ve genel enerji dengesi tabloları.) Eüb ol l kel ekvl eterri dky ea üyrogel ı dnt i umyğei unr l dig eei b,n i e, brTi jri çükroakkyi ynüeal ' kdğ eeı dodel ae, n, ögl i znü eyn i l ütl li emk rl eüi nzgk keuoll i l şşa mun l ı l ema krı ıtnneı dn aosl üea rnn dürülmesi kaçınılmazdır. Bununla birlikte ülkemizde C02 ymn oeanbkui tl i aradkzı ra .oyAl naaynkr ı dcoaol ağenanl geh ari dj zi r otvaeel leeybküi tnkr i i snk esökan nketamr l aol l i rl ei bl i ri ri i nt hbdaöel l nükmkö amü rnüşürı l addmee aykke e u t l n a m la i d l i n e s ır . □ Taşkömürü* ■ Linyit o Petrol □ Doğalgaz 4405..000000 3305..000000 2205..000000 15.000 � r 10.000 Hl r 5.000 Hl � Hl r r 1 1 1990 1995 1998 1999 2000 2001 2002 2003 Yıllar Kaynak: DIE (ETKB petrol dengesi ve genel enerji dengesi tabloları.) Grafik 6. Yakıt Türlerine Göre Elektrik Enerjisinden Kaynaklanan C0 2 NCEO0m. i sEy mo ni l sa ryı o( Gngl a) r ı 2 dışında, yüksek yanma sıcaklıklarında ortaya çıkan NOx el amr ı insydoan l a%r ı d1 4o 'l aü yel ı nseerrjai agkatzi vı di tı er . l eNrOi n d; ienn%k a3y' ün, aokzl aonnmoal ukşttaudr aı rn. g a z Tablo 2. Elektrik Enerjisi Sektöründen Kaynaklanan Azot Oksit (NO,) Emisyonları Yıllar Kömür Doğalgaz Petrol Toplam Toplam (kg) (Gg) 199 Ü- 65.251.278,0 14.607.745,2 9.303.069,6 89.162.092,8T 89,2 1991 75.035.829,6 16.391 .322,0 6.129.475,2 97.556.626,8 97.6 1992 84.983. 666,4 14.877.793,8112.376.180,8 112.237.641,0 112,2 1993 . 78.829.070,4 14.457.020,4 13.330.771,2 106.616.862,0 106.6 11999945 9935..026700..600343,,0 16.730.452,8 13.908.549,6 125.909.636,4 125,9 6 20.586.495,6 15.097.600,8 128.744.100,0 128.7 1996 101.915.085.6 21 .666.690,0t 15.750.741,6 139.332.517,2 139,3 1997 113.445.532.8 26. 113.071,6 17.182.627,2 156.741.231,6 156,7 11999989 112225..9903.514,0 31.344.478.2 18.815.779,2 173.063.771,4 173, 1 68.251.6 43.289.418,6 19.284.400.8 188.542.071,0 188,5 2000 132. 662.944,8 54.260.928.0 23.462.827,2 210.386.700,01 210,4 2001 131. 632.992.0 r 60.139.195.2 21.402.921.6 213.175.108,8 213,2 2002 109.061.953,2 60.227.118,0 19.929.168,0 189.218.239,2 189,2 2003 101.488.032,0 71.204.907,6 18.430.293, 6 191.123.233,2 191,1 Kaynak: DIE {ETKB petrol dengesi ve genel enerji dengesi tabloları.), Gg:Gigagram � ENERJi & KOJENERASYON DÜNYASI. NiSAN 2006 "AB'ye Giriş Sürecinde Türkiye'de Kojenerasyon-Yeni Gelişmeler" � --=========--=-:..:.::.:..:..:..:--=....::.::: :::.:::.::.:: .:..:.�.=:..::.:::__:_::.::..::.:...::: :.:ı-5 1
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=