MAKALE / ARTICLE Elektrik ve ısının Ayrı Ayrı Üretimi. 40 Birim Elekt. + 50 Birim ısı O "AB Kojenerasyon Direktifi"ne göre, Elektriğin Santralde, ısının da buhar kazanında ayrı ayrı üretilmesi için gerekli toplam enerji miktarına (a) ve elektrik ile ısının birlikte, kojenerasyon tesisinde üreti lmesi için harcanan yakıt miktarına veya toplam enerjisine (b) dersek; (b -a)'nın en az %1 O olduğu tesisler Yüksek Verimli Kojenerasyon Tesisleri olarak tarif edilmektedir. Direktife göre, Yüksek Verimli Kojenerasyon lanmaktadır. olup olmadığı aşağıdaki formüle göre hesapPES= 1 --,-- l ------ xlOO 1 • ı Cogen.Hr, + Cogen.Erı Burada: PES Re /.Hı7 Re /.Eı7 : PTarismaerrrufEunergy Savings - Primer Enerji Kaynağı Cogen.Hrı : otBeri trsai ysy ıai ln di ççeiı nk dak enu l l üıasrnıeı dtl ai el enğneyfraal ekynı dt daei rl ınmeı ser ı jni vsı eni nreKi moi jnbeiönl eü rnams ye os ni y l e Ref.Hıı : oıslıayrıaakyarılınkaaczaankdvaerüirmetdmeeğearltienirn( %at)ifinde referans Cogen.Erı : Koe orntjeaeyrnj ai es ri çanı siknya, onkn uetl l eleasknitsı rl aii nk nddeye abğ ki erı tryl eeı l nni dçei i rrnjmi ds eei n evü er ebr i tömi l l eüi nnn i me el eski tyr l i ek Ref.Erı üRreefteimranvseraimlıinnai b(i%le)cek santralde sadece elektrik gBöusftoerrmmüelektgeödrier. yaptığımız 2 hesap örneğini bilgilerinize sunmak istiyoruz: O Örnek 1 : Yılda 10 milyon m3 doğal gaz yakarak, bu primer eeKnloeej ker jtni rdei ekr an sü%yr oe nt7e snf aa yybdı il arı r l ı kmoı sı j?ı e ünreert ae sn yaoynn ı t eç es vi sr ii mYd üe k%s e3 k5 vv ee rr i i mml el i YPuEkSar=ıd%ak7i değerleri bir önceki formülde yerine koyarsak: _2_�� ıxl00 90 35 AtKaovs rj aeurnpr eua fr auKsoyj%oe nn1 "e0 rs' daaasyynı ol man az Dmoi arl dek ukt atği dfu iı 'rn.i çe Di ngo ölbaruye ı ,tseı pysrl i ai sm p"eYrr i ümek ni seeh rakj i k V( eyetarmi kmeı t l )i mektedir. Örnek 2: Aynı Tesis, primer enerji kaynağının (yakıtın) % 40'ı kşai kdl iak lre rfiayyadpatl ıı kıtsaı nv es o%n r3a5 'iişkl eatdmaeryeeleaktl ırnikı rseane; rjisi üretecek d e ğ i Yukarıdaki değerleri yine ilk formülde yerine koyarsak: PES;;,-,,ekl =11- 7 ] 35 ıx!OO -90 +-35 A t PK a o v E sj r a S e u r n p r = e u a f r % u a K s 3 o y % 1 j o e n1n"Oe'srdaaasynyı l mof anazkl Dat ai rdoeı l rkd. tui Dfği o'unl aei çy i gı nsöı ybr leua , tpperrsi i mims i e" hYr aüekkn seeetr mkj i eV( kyet aer i kdmı i trl ).i N(0e,3k1 a-d0a,r1l0ık) xkı1s0m0ı =p0rim,2e1 rxe1t0a0bi=olacaktır? %21'i prime tabi olacaktır. nı tesis bu revizyondan önce, 1O milyon m Ay3 gaz tüketiyordu. Bu gaz miktarının %21 'i 2,1 milyon m 3 eder. açBeyu vntrı ei mks ai svy%en ar3i km5t ai eni ll ee2k çt2ra,i k8l ı şvmae rirl aiymkai r3i l ek, 1c2a3ml ifml ay yiol ydnoanml ı kı Ws ı h üer el et kmt irşi k yüar en ti i r%k e7n5, 3 doğal gaz tasarrufu s1 a.0ğ0l0amxış2t6ır5. =Te5s5is6i.n5,00yı$l 'sdoır-.nunda hakettiği prim tutarı (2,1 x Türkiye Kojenerasyon Derneği'nin Önerisi Türkiye Enerji Kaynakları yönünden dışa bağımlıdır. Dışa bağımlılığı azaltacak yöntemlerden en öneml isi , enerji üretiminde ve enerji tüketiminde enerji tasarrufudur. Bizim gibi, enerji kaynaklarında dışa bağımlı AB Ülkeleri de, dışa bağıml ı l ığı azaltmak ve enerji faturalarını rekabet edilebilir bir çizgiye çekebilmek için "Kojenerasyon Direktifi"nde onun getirdiği "Yüksek Veriml i Kojenenerasyon Teknolojisi'ne sıkı sıkıya sarılmışlardır. Türkiye'de de Yüksek Verimli Kojenerasyon Kanunu çıkartılabilir ve Yüksek Verimli Kojenerasyonlar Avrupa Birliği ölçeğinde teşvik edilebilirse, yani Yüksek Verimli Kojenerasyon Tesislerinin sağlayacağı gaz tasarrufunun %10'dan daha büyük kısmı yılbaşı faturalarından mahsup edilebilirse, bugün 3,0 milyar m3' Iük kojenerasyon sistemleri yakıt tasarrufunu 4,5 milyar m3'e çıkartmak mümkündür. Bir anlamda, Kojenerasyon Tesislerine "Kazandır, Kazan" sistemi uygulamalıdır. Bu sistemi Avrupa Birliği'nin, IMF'in ve Dünya Bankası'nın destekleyeceğine inanıyoruz. Çünkü Yüksek Verimli Kojenerasyon Tesisleri, sera gazlarını da azaltmaktadır. t ENERJİ & KOJENERASYON DÜNYASI· NiSAN 2006 • 6_ _ 4-!,,==============:::=:::::::ii::: i::::======"='==- == =====� • "AB'ye Giriş Sürecinde Türkiye'de Kojenerasyon-Yeni Gelişmeler"
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=