10 ARAŞTIRMA/ RESEARCH 2004 Haziran - 2006 Ağustos Döneminde Sanayide Yakıt Kullanım Maliyetinin Değişimi Hazırlayan: Muhittin Tekman/ Makina Mühendisi - MBA Son iki yıfııı birim fiyat değişiklikleri _(ııe/-oi/ 110:6'11111 % 1 1 6 ile eıı yüksek artış ora11ıııa safıip o/dıığıı1111, diğer ycıkıtlardaıı; doğa/gaz %67, ıııoıori11 %59, LPG 45 kg'lık tiip %60, propcıııııı %58 ve LPG ıııiks dökıııegaz %45 arttığıııı, fakat /iııyil köıııiirii ile e/ektriğiıı hiç arııııadığ111ı gösterıııekıediı: Teıııııııızıııı son giiııferi11de ycışa11a11 döviz _{ıyaıları11daki artışlar ve özellikle soıı yıllardaki pelro/ _{ıyaılarıııııı ıalııııiııleriıı üzerinde yükselişi ve Orıadoğıı'daki savaş dıırııııııııııııı sürmesi it/ıa/ kayııak/ı bıı yakııfarı11 fiyaı/arıııda da ö11eııı/i değişiklik/er olabileceği izlenimi verıııeklediı: Giiııcel olarak yaşmrnıı fiyat değişiklik/eri soııııcııııda olıışaıı yeııi tablolar Doğal Gaz Dergisi'ııiıı www.dogalgaz.com.tr adresiııde okıırlarıı111za sıııııılmaktadıı: 1. Giriş 1980'Ii yılların sonlarında ülkemizde kullanılmaya başlanan do ğalgaz; yakıt kullanım verimliliğinin yüksek olması dolayısıyla da kullanım maliyetinin az olması, otomasyona uygunluğu ve sü rekliliği gibi üstünlükleriyle sanayide üretim maliyetini düşürerek rekabet gücünün artırılması için kolay bir çözüm yolu olarak gö rülmüştür. Trakya'nın batısından giren ve kısa zaman içinde An kara'ya kadar ulaşan doğalgaz ana dağıtım hattı boyunca yer alan bölgelerdeki sanayiciler sahip oldukları bu olanağı kısa za man içinde değerlendirmişler ve bu durum yoğun bir doğalgaza dönüşüm işinin yaşanmasına neden olmuştur. Diğer bölgeler deki sanayiciler ise bu durumu haksızlık olarak değerlendir mişler ve mevcut dağıtım hattının diğer bölgelere de ulaştırılma sını istemişlerdir. Aynı dönemde konutlarda mahal ısıtması ve/veya kullanım suyu ısıtması amacıyla da doğalgazın yoğun talep görmesi, özellikle 1990'11 yılların sonlarında doğalgaz kullanımının artmasına ve hatta mevcut arz miktarının yetmemesine neden olmuştur. Bu süreçte yeni doğalgaz alım anlaşmaları yapılarak talebe yanıt verilmeye çalışılmış, bir dönem yeni abonelik kabulü bile yapı lamaz duruma gelmiştir. İşte bu dönüşüm yapılan bölgelerde özellikle akaryakıt ve hatta linyit kömüründen doğalgaza, henüz doğalgazın ulaşamadığı bölgelerde ise LPG dökmegaza dönüşümler yapılmıştır. Haziran 2006 itibariyle döviz fiyatlarında yaşanan artışlar doğal gaz ve akaryakıtın yurt dışı kaynaklı olması ve dolayısıyla dövize endeksli olarak temin edilmekte ve fiyatlandırılmakta olması nedeniyle birim fiyatlardaki yaşanmakta olan değişimi önemli kılmıştır.Yakın bir gelecek olası görülen ani fiyat artışları bu yakıtları kulla nanları, pek çok sanayi tesisi ile enerji sektörünü doğrudan et kileyeceğinden geleceğe yönelik yeni tahminler yapılmasına gerek göstermektedir. Bu nedenle günümüzdeki birim fiyatların hangi değerlerde oldu ğunu belirlemek ve bunların son iki yıldaki değişiminin nasıl ol duğunu saptanmak okurlarımız için yapacakları çalışmalarda hem varolan durumun değerlendirilmesinde onlara katkıda bu lunacak hem de yapacakları planlamalarda yol gösterici olacak düşüncesindeyiz. Bu amaçla Doğal Gaz Dergimiz ve Tesisat Dergimizin içinde yayınlanan ve ayrıca web sitelerinde yer alan ENERJİ DÜNYASI TEMMUZ-AGUSTOS 2006 konutlardaki ve sanayideki kullanımlara yönelik olarak hazırl anan "Çeşitli Yakıtlara Göre Birim Fiyat ve 1000 kcal lsı İhtiyacı için Yakıt Maliyeti" tablolarındaki bilgileri kullanarak sizler için çeşitli değerlendirmeler yaptık. 2. Döviz Fiyatlarındaki Değişim Geçtiğimiz beş yıl içinde yıllık ortalama bazlı olarak ABD Dolarının TL karşısında-ki değerine bakıldığında; 2001 yılında 1,22 YTL/$, 2002 yılında 1,50 YTL/$, 2003 yılında 1,49 YTL/$, 2004 yılında 1,42 YTL/$ ve 2005 yılında ise 1,34 YTL/$ olduğu görülmektedir. Ancak 29 Haziran 2006 tarihinde bu değer %20'Iik artış ile 1,62 YTL/$ olmuş, 01 Ağustos 2006 tarihi itibariyle ise %7'Iik azalış ile 1,51 YTL/$ olmuştur. Bu du rum uzun zamandan beri sorun olmayan ithal kaynaklı yakıt mali yetinin artık sorun olmaya başlayacağının sinyalini vermektedir. 3. Şehirlerde Sanayi Kullanımı için Güncel Doğalgaz Birim Fiyatları Değerlendirmesi Üstlenici şirketleri belirlenen projelerin çoğunun altyapı çalışma ları başlam·ış ve abone kayıtları yapılmakta olup, önemli bir kıs mında ise doğalgazsatışı da yapılmaktadır. Bu projelerin kapsamı içindeki pek çok sanayi kuruluşu doğalgazı kullanmakta, ko nutların da bir kısmında doğalgaz kullanımına başlamış durum dadır. 03 Ağustos 2006 tarihi itibariyle EPDK'nın web sitesindeki "Doğal Gaz Dağıtım Lisansı İhaleleri" listesinde yaptığımız çalış malarda; 1. 18 Ocak 2003 tarihinden günümüze kadar toplam 53 ihale nin Resmi Gazetede ilan edildiği, il. Bu ihalelerden 43'ünün ihale tarihinin belirlenerek üstlenici şirketinin açıklandığı, 111. Toplam 59 il merkezi ve 179 yerleşim merkezinin kapsam içinde olduğu, iV. 45 il merkezi ve 153 yerleşim merkezinin altyapı çalışma larının sürdüğü görülmektedir. V. Günümüzde gaz kullanımı dahil her türlü doğalgaz faaliyeti nin olduğu 16 il merkezi olup bu şehirler; Kayseri, Konya, Erzurum, Balıkesir, Sivas, Kütahya, Çorum, Kırıkkale, Kırşehir, Samsun, Aksaray, Düzce, Yalova, Uşak, İzmir, Bilecik, Denizli'dir. VI. Projesi il merkezini kapsamayan 11 proje vardır ki bu proje lerden 9'unda altyapı çalışmaları sürmekte ve Çorlu, Gebze,
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=