46 Amerika'da olduğu gibi Avrupa'da da şuanda kullanılmakta olan IGCC tesisleri var. Özel enerji üreticileri bu konuya ilgi duydu. Onlara konuyu ayrıntıları ile anlattık. Ayrıca onların fizibilite çalışması yapmasına yardımcı olacak projeleri şuanda geliştiriyoruz. General Electric burada lisansı ve teknolojiyi sağlayan bir rol üstleniyor. İşin genel tüm boyutunu, inşaatını, montajını yani ana projeyi üstlenecek ana kontraktör ihtiyacı var. Avrupa'da bu işi yapan birkaç tane firma var. Bu firmalarla da birlikte çalışmak söz konusu. Sonuçta GE'nin burada sağladığı en önemli katkı; İşin mühendisliği, ekipman dizaynı ve lisansın sağlanması şeklinde olacak. Ana projeyi kontraktör tecrübesi olan firmanın yapması söz konusu. Bu çerçevede özel sektör üreticileri ile yaptığımız çalışmalar bir yandan devam ediyor diğer yandan da önümüzdeki yakın zaman içerisinde bu konuyu EÜAŞ ve diğer kamu sektörü kuruluşları ile paylaşmayı hedefliyoruz. Bu arada alternatif diğer yakıt konularında da ERDEMİR ve İSDEMİR ile başlattığımız bazı çalışmalar var. Bu çalışmalar daha çok fırınlardan elde edilen ekstra yanıcı gazların daha verimli şekilde değerlendirilmesine yönelik." "Dünyada IGCC teknolojisini kullanan 63 tane GE lisanslı gazlaştırma ünitesi var" Bazı özel enerji üreticileri ile ön çalışmalar başlattıkları haberini de veren Aydın, fakat fizibilite çalışmasının sonuçlanmasının tamamıyla tüm bilgilerin bir araya getirilip Türkiye koşullarına uyarlanması ile oluşacağını ifade etti. Bu açıdan rakamsal bilgi vermenin çok doğru olmadığını fakat bazı kriterleri verebileceğini söyleyen Aydın, şunları söyledi: "Doğalgaz yerine Syngas diye adlandırdığımız kömür gazlaştırmadan elde edilen gazın kullanımını amaçlayan 'Gasification' sistemi, bölge ve doğalgaz fiyatlarına göre 300-400 MW ve üzeri bir tesis icin fizibıl hale gelebiliyor. Mesela İtalya'da kurduğumuz Sarlux tesisinde 3 tane General Electric MS9001 E türbini var. Bu sahada IGCC yöntemi ile elde edilen Syngas, yanıcı gaz olarak kullanılıyor. Ayrıca dünyada, kömür gazlaştırma IGCC teknolojisi yöntemini kullanan 63 tane GE lisanslı gazlaştırma ünitesi var. "Geleceğe yönelik senaryolar petrol ve doğalgaz fiyatlarının şekillenmesine bağlı" Bu projenin hayata geçirilmesi ile birlikte gelecek yıllarda enerji sektörünün biçimlenmesi konusundaki sorumuzu ise Aydın, şöy- IGCC CO 2 Capture Readiness Oxygen Feedstock Water Gas Shift CO+Hp->CO2 +H2 .---------... 1 Optional Shift ��, ULE INERGY le yanıtladı: "Geleceğe yönelik birkaç senaryo yapılması mümkün. Bunlar tamamıyla temel kriter olarak mevcut petrol ve doğalgaz fiyatlarının şekillenmesine bağlı. Bu fiyatlar bugünkü seviyesinde kalırsa veya daha da artarsa bu bir senaryo, fiyatlar tekrar aşağıya düşüp 20 dolarlı rakamlara yeniden oturursa bu da ikinci senaryo. İkincisi beklenen bir senaryo değil aslında fakat olmayacak bir şey de değil. Bütün sanayi kuruluşları bunlara yönelik alternatif planları yapıyorlar. Biz fiyatların bu seviyede veya daha yükseğe çekileceği varsayımını düşünürsek, bu durumda şuanda dünyada aşağı yukarı %1'den daha aşağı mertebelerde olan IGCC kömür gazlaştırma ile üretilen enerjinin payının %7-8'Iere çıkması tahmin ediliyor. IGCC biraz daha ön plana çıkmaya başlayacak. Petrol fiyatlarının daha da yükselerek gitmesi nükleer enerji çalışmalarının da yeniden 'düşünülür' olmasını sağlayacak. Nükleer konusundaki çevre ile ilgili tartışmaları düşünürsek IGCC'nin belki daha da ön plana çıkacağı daha da yüksek rakamlara ulaşacağını tahmin edebiliriz. Önümüzdeki 10 ile 20 yılın gelişmesi böyle olacak gibi görünüyor. Dünyada kaliteli kalorifik değerde kömür rezervlerine sahip ülkelerde artık giderek bu teknolojinin daha fazla kullanılması hem maliyet açısından hem de çevreye olan faydaları açısından daha yaygın hale gelecek." "Eski Santraller de modernize edilip emisyon değerleri limitlerin altına getirilebiliyor" Kurulu doğalgaz tesislerinin düşük NOx sistemlerine dönüştü _rülmesi ile mevcut tesislerin aşağı yukarı 150-160'11 rakamlarda • olan NOx seviyelerinin 25 ppmvd ve altına indirmeye başladık. Bu modernizasyon uygulamalari Türkiye için de söz konusu. NOx'un ppm olarak değerinin 25'in altına indirilmesini garanti ediyoruz. Karbonmonoksitin de aynı şekilde 25 ppmvd altında tutulması garanti edilebiliyor. Bunlar DLN ( Dry Low NOx) Upgrade dediğimiz eski yanma sistemlerinin modernizasyonu ile elde edilebilen değerler ve Çevre Bakanlığı'nın Avrupa Birligi normlarına uyum için uygulamaya başladığı standartları karşılıyor. Avrupa'da yeni devreye alınacak gaz türbinlerinde bu değerlerin 1 O ppm'in de altına inmesi hedefleniyor. Bu tip düşük NOx uygulamalarının eski santralleri de kapsayacak sekilde önümüzdeki yıllarda zorunlu hale geleceği beklenmelidir." t Process Gas Only High P, LowVol High Driving Force Diffusion Combustor w/ Diluent NOx Control Slag ttı s co2 Proven Process Proven Turbines Proven Gasification • 63 GE Licensed Gasification Units operating worldwide • 15 with solid feedstock ENERJi DÜNYASI EYLÜL 2006 • 25 GE Licensed Gasifıcation 25 GE Licensed Units Units operating worldwide • operating worldwide using • 28 GE Gas Turbines Operating at using shift reaction to pro- AGRtechnologytocompletely 5 o %+H2 duce H2 rerrove CO}rom sh i fted syngas •Validated F-class combustion to 90%H2
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=