Enerji ve Çevre Dünyası 47. Sayı (Ocak 2007)

� �-•..: � -��.· .i_:_-•..-_ TRICITY: Distribution-Transmission / lnterview lar ve yönetmelikler, piyasa oyuncularının beklentilerini karşılar nitelikte görünmektedir. Ancak uygulamalar sı rasında piyasanın iç dinamikleri sonucu ortaya çıkabilecek taleplerinin de göz ardı edilmemesi gerekmektedir. * Türkiye,de enerji yatırımları yeterli midir? Elektrik enerjisi yatırımlarını üçe ayırmak gerekmektedir. Bunlar enerji sürekliliğinin sağlanacağı üretim tesisleri yani enerji santralleri, iletim tesisleri ve dağıtım tesisleridir. Üretim Tesisleri Elektrik üretiminin çoğunluğu doğalgaz kullanan santrallerden (termik) elde edilmektedir ki bu elektrik enerjisi konusunda dışa bağı mlı lığımızı arttırmaktadır. Türkiye'de yıllık olarak tüketimdeki büyüme yaklaşı k olarak %8 civarında gerçekleşmektedir. Toplam üretim kurulu gücü hali hazı rda 42.000 MWh civarın-dadır. Bu güç ile 200 milyar kWh (200.000 GWh) elektrik üretimi yapılabilir. Ancak 2005'te, 160 milyar KWh ( 160.000 GWh) elektrik üretimi yapılabilmiştir. Eksik kapasitenin nedenlerinden biri bakımsız santrallerin kapasitelerini düşük kullanmalarıdır. Tüketim taleplerinin gerisinde kalan enerji yatırımları önümüzdeki yıllarda enerji üretim tesislerine yapılacak yatırımların hızlanarak artması nı gerektirmektedir. - Oğuz Tezel Özelleştirme kapsamında 27 : . milyonun üzerinde �, aboneye sahip :Y.:EDAŞ'ın abonelerine kesintisiz kaliteli enerjiyi sunabilmesi için belirlenen süreler içerisinde altyapıyı iyileştirecek yatırımları yapması gerekiyor. bu artış üretim kadar iletim ve dağıtımı da etkilemektedir. Son yıllarda özellikle büyük şehirlerde TEİAŞ tarafından yapılan indirici merkezlerin hızla artması da bu etkinin bir göstergesidir. Özellikle büyük şehirlerde Açık Şalt merkezlerinin yerine Gaz izoleli şalt merDağıtım Şebekeleri Türkiye'de üretim, iletim, dağıtım konularının içinde en çok iyileştirmeye ihtiyaç duyan şehir şebekeleri yani dağıtımdı r. Özelleştirme kapsamında 27 milyonun üzerinde aboneyesahipTEDAŞ'ın abonelerine kesintisiz kaliteli enerjiyi sunabilmesi için belirlenen süreler içerisinde altyapıyı iyileştirecek yatırımları yapması gerekiyor. İşletme hakkını 30 yıllığına alan firmaların günü kurtaran çözümler yerine, işletme hakkı süresi boyunca, en iyi performansı sunacak altyapı ve sistemleri kurması gerekmektedir. * Enerjide özel şirket girişimlerini nasıl değerlendiriyorsunuz? Özel şirket girişimleri ilk olarak şehir şebekesi işletmeciliği ve enerji üretim tesisleri ile başladı. Özellikle dağıtım şebekesi işletmeciliği olarak pek hoş olmayan tecrübelerin yanında, yüksek performanslı işletme hizmeti sunan Kayseri ve Civarı Elektrikgibi de örnekler bulunuyor. Üretim tesislerinde ise Türkiye geneline yayı lmış pek çok enerji üretim santrali bulunmaktadır. Aynca önümüzdeki günlerde gerçekleştirilecek dağıtım şebekelerinin özelleştirilmesi ihaleleri sonucunda özel sektörün bu sektördeki faaliyetleri çok artacaktır. * Türkiye,de elektrikte kayıp ve kaçak oranlar nedir? İletim Sistemleri kezlerinin kurulması sayesinde de- Türkiye genelinde kayıp kaçak oranı orTürkiye'de özellikle büyük ve sanayi yo- ğerli olan arazilerin minimum kulla- talama % 1 8 civarındadır. Bunun %5ğun illerde enerji tüketim ihtiyacı hızla nılması sağlanmış, arıza yapma ola- 6'sı iletim hatlarındaki kayiplar, diğerleri artmaktadı r. Global ısı nma nedeniyle sıhğı çok düşük kesintisiz enerjiyi su- ise dağıtım şebekesinde oluşan kayıplar soğutma ihtiyacındaki artış'ta bu konuda nabilen sistemler kullanılmış ve çev- ve usulsüz (kaçak) kullanımlardır. Bu büyük bir etken olmuştur. Tüketimdeki reye etkileri de minimize edilmiştir. kayıp kaçak oranının Türkiye'ye yıl- • ENERJi DÜNYASI OCAK 2007 1 "Enerjide Sürdürülebilirlik ve Küreselleşme: Verimlilik, Emisyonlar,YeniPiyasaOluşumlan" • "-�-==========--=.:..::.:.��.::_.:::_::_:::.::.:._:..:..:.:_-1--- 3-5

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=