60 - 1 ENVIRONMENTAL TECHNOLOGIES / Article 22 Mayıs 200 l 'de imzalanan 'Kalıcı Organik Kirleticilere İlişkin Stockholm Sözleşmesi' kapsamında yer alan 12 tehlikeli kimyasaldan biri olan Poliklorlu Bifeniller (PCB) ve Poliklorlu Bifenil (PCB) içeren ekipmanların (Transformatör, kapasitör, reaktör vb) üretim, ithalat ve ihracatı, kullanımı, tanımlanması, etiketlenmesi, sökülmesi, depolanması ve bertaraf edilmesi ülkemizin yükümlülükleri arasında yer almaktadır. Bu nedenle Avrupa Birliği müktesebatına uyum çalışmaları çerçevesinde 'ÖzelAtık Eşleştirme Projesi' kapsamında 1996/59/EC Poliklorlu Bifenillerin (PCB) ve Poliklorlu Terfenillerin (PCT) Bertarafı konulu direktifin iç mevzuatımıza uyumlaştırılması çalışmaları sonucunda 'PCB ve PCT İçeren Atıkların Kontrolü Taslak Yönetmeliği' hazırlanmıştır. Taslak yönetmelik, Çevre ve Orman Bakanlığı'nın www.atikyonetimi.cevreorman.gov.tr web sayfasında görüşlere açılmıştır. Taslak yönetmelik incelendiğinde öncelil<le ulusal PCB miktarının belirlenmesi amacıyla envanter çalışmaları yapılması gerektiği görülmektedir. Bu envanter çalışmalarına ışık tutmak açısından her kuruluş kendi elinde bulunan PCB'li transformatör ve kapasitörlerini belirleyecek ve şu an taslak halinde olan yönetmelik ekinde yer alan PCB stok, PCB atık ve PCB içeren ekipman envanter formunu doldurarak Çevre ve Orman Bakanlığı'na bildirecektir. PCB'li ekipmanların bertarafı için 3 iyi neden: 1 . Mevcut kanuni durum incelenmelidir: PCB'li teçhizatların bertarafı hususunda yayımlanmış bir yönetmelik mevcut mudur? PCB bertarafı için kanuni son gün nedir? İzin verilebilir PCB konsantrasyonu nedir? (Bir çok ülkede limit 50 ppm' dir.) 2. Bertaraf için kanuni olarak son gün belirlenmemiş hatta karar çıkmamış olsa bile PCB'li transformatörler nedeniyle çalışanlarınızın ve çevrenin maruz kalabileceği tehlike riskini azaltmak ve eninde sonunda bir kaza sonucundaki kötü izlenimleri yok etmek isteyebilirsiniz, 3. Eski transformatörleri değiştirmek finansal açıdan da faydalı olabilir. Birçok eski transformatör modern tiplerine oranla daha çok bakım ister. Transformatör sıvılarındaki PCB'lerin miktarının belirlenmesi için yapılması gereken analizler sertifikalandırılmış laboratuvarlarda gerçekleştirilmelidir. Transformatörlerden örnek alınırken örnek alınacak yerin altına metal tepsi konmalı, özel elbise, plastik eldiven ve koruyucu gözlük kullanılmalıdır. Tek başına bir kişi örnek almamalıdır. İşletmeciler ilk aşamada her bir transformatör üzerinde bulunan etiket bilgilerine göz atmalıdır. Pratikolaraktoplam ağırlık/ izolasyon sıvısı ağırlığı l 3 ise trafonuzun PCB'li olma ihtimali vardır. AyPCB'ler Türkiye'de üretilmemiştir, ancak elektrik üretim/ iletiminde ithal edilip halen kullanılmakta olan trafolarda PCB bulunduğu bilinmektedir. PCB'lerin ve PCB içeren teçhizatın çevresel yönden emniyetli yönetimi Türkiye'de önceliklidir. rıca soğutma şekline bakarak da fikir sahibi olunabilir. Örneğin; soğutmaşekli LNAN, CNAN yazılı olanlar PCB'lidir. Transformatör ve diğer ekipmanların PCB içeriğinin 50 ppm'in altında olması halinde, kullanılmaya devam edilebilirler. PCB içeriği 50 ppm'in üzerinde ise transformatör ve ekipmanlar arındırılabilirler. Arındırıldıktan sonra PCB içeriğinin 50 ppm'in altında olması gerekir. Transformatörlerin ve diğer ekipmanların sökümü ve/veya bertarafı Çevre ve Orman Bakanlığı'ndan lisans alacak olan tesislerce yapılmalıdır. 'Askarel' transformatörleri ile 'yağ ile kirlenmiş' transformatörlerin ayrımı yapılması önemlidir. PCB sıvıları genel olarak 'askarel' olarak bilinmektedir. Fakat transformatörlerde kullanılan PCB'ler daha çok ticari adları (Clophen, Pyralene, lnerteeen, Apirolio veya Kaneclor) ile bilinmektedirler. ENERJİ DÜNYASI OCAK 2007 ♦-.. -En-e�-id-e-Sür...., d=u.r=iı·ı=ebi=lirl=ik=v=e K=ü=r e=s e=l l e=ş m=e=, V=eri=ml=ili=k,=Em=isy=onl=a =r , Y=e �ni-Piy-as_a_Ol-uş_um_la-n"
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=