jeotermal akışkandan yararlanılarak ısıtma uygulaması yapılmaktadır. Halen işletilmekte olan jeotermal ısıtma sistemlerinde toplam 1 03.000 konut eşdeğeri jeotermal ısıtma yapılmaktadır. Hızla yaygınlaşan konut ısıtmacılığı yanında kurulan modern seralarda jeotermal enerjiden ekonomik olarak yararlanılmakta, 195 kaplıcada hizmet verilmektedir. * Sektörün sorunları nelerdir? Sektörün diğerleri arasında öne çıkan iki temel sorunu vardır. Birincisi yasal boşluk, diğeri yatırımcıları doğru yönlendirecek potansiyel bilgilerinin yetersizliği. Bilindiği gibi, 1 985 yılında çıkarılan 3213 sayılı Maden Kanunu'nda jeotermal enerji yer almamıştır. Dolayısıyla ortaya çıkan yasal boşluk özellikle 1 926 yılında çıkarılan 927 sayılı "Soğuk ve Madensuları ile Kaplıcaları" düzenleyen yasayla doldurulmaya çalışılmıştır. Yine bu yasa gereği uygulamalar İl Özel İdareler yetkisinde yürütülmüştür. Hemyasanın, hem de İl Özel İdarelerinin teknik yetersizliği uygulamada bir çok olumsuzluklara neden olmuştur. Günümüzde ise uygulamalar 927 sayılı yasa ve 5177 sayılı yasayla değişik 321 3 sayılı Maden Kanunu'nun Geçici 4 üncü Maddesine dayandırılarak yapılmaktadır. Ancak mevcut yasa ve mevzuat jeotermal kaynaklarımızın ülke ekonomisine kazandırılması için aranması, araştırılması, kaynak varlığının tam olarak ortaya çıkarılması, kaynaktan daha fazla istifade edilmesi, kaynak israfının ve çevre kirliliğinin önlenmesi, temiz enerji ihtiyacının karşılanması, konut ısıtma, termal ve sağlık amaçlı gibi entegre kullanımın yaygınlaştırılmasında ortaya çıkan ihtiyaçları karşılamaktan oldukça uzaktır. Sektörün diğer bir sorunu da, jeotermal alanlarda açılan kuyu sayısının yetersiz oluşudur. Jeotermal alanlarda bugüne kadar açılan kuyu sayısına göre yapılan oranlamadaki kuyu sayısının 3 olduğu göz önünde bulundurulduğunda, jeotermal konusunda ileri ülkelerdeki ortalamanın çok gerisinde kaldığı ve alanların potansiyelini ortaya koymaktan oldukça uzak olduğu görülmektedir. Öte yandan açılan kuyuların büyük çoğunluğunda yeterli testler yapılmadığı için verilen potansiyel değerleri kuyuların ilk üretim sonuçlarına dayanmakta, bir yaklaşımı ifade etmektedir. İşletilebilir potansiyel belirsizliği, taşıdığı risk dolayısıyla yatırım yapacak girişimcileri ürkütmekte, bu kaynağa yatırım yapmak isteyenler çekinceli davranmaktadırlar. Bu durum jeotermal kaynaklardan yararlanma ve ekonomiye kazanımın hak ettiği düzeyde olmamasını sonuçlanmaktadır. Bu iki temel sorunun aşılması halinde yatırım riskleri ortadan kalkacağı için jeotermal enerji kaynaklarına dayalı uygulamalar hak ettiği düzeye ulaşacak, enerji kullanım çeşitliliği zenginleşecektir. * Jeotermal Enerji ve Yasal Düzenlemeler Sempozyumu' nda kanun teklifi ile ilgili çıkan sonuç nedir? Memnuniyet var mı? Sektörden gelen sesler nasıl? STK'lar ne düşünüyor? kanun teklifi ile ilgili çıkan sonuçları şöyle özetlemek mümkündür: t Jeotermal sahalardaki kaynakların il özel idareler aracılığı ile değerlendirilmesinin, jeotermal enerji konusunda yetişmiş eleman ve bilgi birikimi eksikliğinden dolayı yanlış olacağı, günlük çözümler üretilse bile uzun vadede tüm ülkemizin zarar göreceği, t Olumsuzluklarve bürokratik karmaşalar nedeni ile özel sektör yatırımcılarının jeotermal enerji konusundaki çekincelerinin artarak devam etmekte olduğu, Geçici 4. maddeye dayalı olarakverilen birtakım kararların hukuksal sorun yarattığı ve yakındaJeotermal Enerji davalarında patlamayaşanabileceği, t Ülkemiz için önemli bir jeolojik zenginlik olan jeotermal enerji kaynaklarının ve mineralli suların, yetkin ve yönlendirici kamu kuruluşları tarafından planlanıp diğer kamu kurum ve kuruluşları ile özel sektörün kullanımına sunması amacıyla özerk bir jeotermal enstitünün kurularak denetimlerin, planlamanın ve değerlendirmenin bu enstitü aracılığı ile değerlendirilmesi gerektiği, t Sektörle ilgili sorunların çözümü amacı ile, 321 3 (5 1 77) sayılı Maden Kanunu'nda yer verilen geçici 4. maddenin, sorunları çözeceği yerde, daha fazla hukuksal sorun yarattığı, zaman, emek ve maddi zararlara yol açtığı, bu nedenle ilgili yasanın bir an önce çıkarılması gerekliliği. Sektör genel olarak yasal boşluk nedeni ile yaşadığı problemlerden dolayı sıkıntılı, dolayısıyla da yatırımlar gecikmekte. Başlangıcından bitimine kadar yoğun Jeotermal konusunda prospeksiyondan, ilgi gören "Jeotermal Enerji veYasal Dü- çeşitli etüt çalışmalarına, sondajdan, zenlemeler Sempozyumu"nda yapılan geliştirme çalışmalarına kadar yani en tartışma ve değerlendirmelerden sonra başından en sonuna kadar her safhada 1 ENERJi DÜNYASI ŞUBAT 2007 ♦ -40+:..:..:.:..:..:.:..:.....:.:.:.:..:..:.::.:.....:::..:.:::.:...:.::.:.:_-===========--- "Enerjide Sürdürülebilirlik ve Küreselleşme: Verimlilik, Emisyonlar, Yeni Piyasa Oluşumlan"
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=