26 TEDOM Bölgesel lsıtma konusunda hizmetler sunuyor. Çek Cumhuriyeti'nde 7-8 şehirde bölgesel ısıtma tesislerini kendileri işletiyorlar. Bilgi birikimleri ve deneyimleri oldukça fazla ve bunlar bizde de mevcut. Türkiye'de özellikle yasal anlamdaki bariyerlerin aşılması örneğin Yerel Yönetim Kanununda yapılacak değişikliklerle bu aşılabilir. rasyon tesislerinin desteklenmesi için teşviklerin sadece yenilenebilir enerji kaynakları ile sınırl ı olmaması gerekir. Mesela Toplu konutlarda, apartmanlarda veya villalarda kurulabilecek; takçalıştır şeklinde kompakt üniteler mevcut. Kombi tarzı da olabilir gaz motorlu da olabilir. Üzerinde şebeke bağl antısında sorun yaratmayacak bağlantı sistemleriyle üniteler var. Şehrin ortasında yenilenebilir enerji kaynağını çiftliğinde 8kWlık elektrik üretiyor. Reaktörleri hazırlandı. Finansmanıyla yatırımcı ilgileniyor. Ada modunda çalışacak bir tesis. Hem reaktörlerin ısıtılmasında hem de hayvan barınakların ısıtılmasında sağlanacak. Toplam verimliği % 91 . Yatırımcılar için özell ikle biyogaz sırasında yakıt maliyeti yok. Yaptığınız yatırımın geri dönüş süresi oldukça hızl ı . kullanarak enerji üreten bir sistem Sadece işletme maliyetleri ve amor- kurmak zor. tisman giderleri. Yatırım maliyetiniz var. Eğer kapasiteniz uygun optimum bir çö- * Biyogaz ile ilgili faaliyetleriniz züm ürettiyseniz tesisinizin geri dönüş ve projeleriniz nedir? süresi 2 yıldan az olabiliyor. En önemli ekipman gaz motoru. Diğer Bununla beraber, özellikle hayvanekipmanlar ile ilgil i tesisi kurma aşaması buna oranla basit olduğu için biz anahtar tesl imi projeler sunuyoruz. Türkiye'de özel likle doğalgazl ı Kojenerasyon tesisleri akla gel iyor. Ancak Avrupa'da doğalgaz ilk seçenek değil. TEDOM Pazar payının % 80'ine sahip bir firma. Sera Gazı azaltımına yönelik kojenerasyon teşvikleri var. cılıkta Türkiye'de büyük bir potansiyel var. 12 milyon civarında büyükbaş hayvanı, 39 milyon koyunu, 250 milyon kümes hayvanı var. Tüm bunların biyogaz potansiyelini düşündüğünüzde sadece parasal karşılığı 500 milyon YTL. Örneğin küçük 25kWlık bir tesiste tahminen 60.000 Euro'luk bir maliyetle elektrik - ısı üretim Bugünler de biyogaz konusunda bir tesisinizi kurabilirsiniz. laboratuar çalışması devam ediyor. Projenin AR-GE'si Ege Üniversitesi tara- Bu tür tesislerde biyogazın metan konfından yapılıyor. Biz uygulama aşa- santrasyonu çok büyük önem taşıyor. masında görev alacağız. İzmir ya- Doğalgaz da örneğin metan sayısı % 85'in kınlarında küçük bir hayvan besi üzerinde. Hayvansal ürünlerde bu değer % 55-60 civarında. Bazı özel bitkilerde pirinç veya şeker pancarı gibi bu % 65'1ere ulaşabil iyor. Bu açıdan bakınca metan sayısı I m3'ünde 5500kcal enerji taşıdığını söyleyebil iriz. Bu metan sayısı 65 üzerinden hesaplanmıştır. TEDOM'un ana faaliyet alanlarından biri şehir atıklarının değerlendirilmesiyle enerji üretimidir. 5 MW'lık birsistem kuruldu Rigayakınlarında. Riga'nın nüfusunun I milyon civarında olduğunu düşünürsek İstanbul ile karşılaştırdığımızda en azından 50-60 MW'lık bir çöp potansiyelinin olduğunu söyleyebiliriz. Çöpler bir vadiye toplandıktan sonra böyle bir sistem kurulabilir. Bu tesisin yıll ık olarak üreteceği elektriğin yasal karşılığı ise 50 milyon dolar civarında. Bu örneğin belediyenin giderlerinden 50 milyon dolar gibi bir miktarı geri kazanması ve hizmet kalitesinin yükseltilmesi amacıyla başka bir alana kaydırması anlamına gelebilir. Bu sistemi kurup girdi elde ettik, tasarruf yaptık dememek gerekir. Bütün biyogaz kaynakları ve özellikle çöpler içlerinde bul unan organik ve inorganik maddelerin zaman içinde yarılanma ömürleriyle ciddi bir biyogaz potansiyeline sahipler. ı ENERJi oo�vAsı NiSAN 2001 ♦ "Enerjide SürdürülebilirlikveKüreselleşme: Verimlilik, Emisyonlar, Yeni PiyasaOluşumlan"
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=