güneş enerjisiyle çalışan termik santral üretmekte hiç de gecikmediler. Bu teknolojiye göre; konkav aynalarla odaklanan güneş ışınları şeffaf bir boru içindeki suyu kaynatıyor ve elde edilen buharla dönen türbinlerden enerji elde ediliyor. Türbin çıkışındaki bubar kondanse edilerek tekrar şeffaf su borusuna gönderiliyor. Böyle bir güneş enerjisi santralinin ürettiği elektrik enerjisi bir kasabayı aydınlatmaya yetiyor. Kablosuz Kolaylık Güneş pilleri, gelişen teknolojiyle güncelliğini koruyor ve kilovat maliyeti gün geçtikçe düşüş gösteren bir trend izliyor. Bugünlerde güneş enerjisi ile ilgili birçok dalda ürün geliştirme aşamasına gelinmiştir. Türkiye'de ilk öne çıkan ürünler, çeşitli üniversitelerin geliştirdiği güneş enerjisi ile çalışan otomobiller ve tekneler... Bu araçlarla yapılan yarışmalar ise bu enerji dalının güncelliğini koruduğunu bize gösteriyor. Bu teknolojiye bağlı olarak güneş pilleriyle çalışan güçlü LED'lerin enerji kablosu olmaksızın aydınlattığı birçok mekanda ürün geliştiren CTEK firması da hareket detektörleriyle aktive olan ve güneş pilleriyle çalışan gece emniyet kamera ışıkları üretiyor ve bunlar ürettikleri ürünlerin başında geliyor. Ve güneş pilleriyle çalışan portatif helikopter pist aydınlatması ise, enerji hattı olmayan yörelerin ilk başta görülen ihtiyacı sayılıyor. Sokak ve Yol Aydınlatmaları Park ve bahçelerde, yürüme yollarında güneş piliyle çalışan sokak lambaları ise başka bir ürün dalı olarak beliriyor. Bu lambalarda kullanılan güneş pilleri yani bir başka deyişle fotovoltaik panelin beslediği pillerle güçlenen LED lambaları, halen kullanılan sodyum (Na) buharlı veya cıva (Hg) buharlı lambalara ciddi bir alternatif olarak görünüyor. Türkiye'de tüketilen toplam enerji içinde sokak ve yol aydınlatmasının ciddi biı' yer tuttuğunu göz ardı etmemiz mümkün değildir. 160 milyar kilovat saat enerji tüketimi içinde, yüzde 15 çok ciddi bir yer işgal ediyor. En ucuz ve en önemli enerjinin tasarruf edilen enerji olduğunu ihmal etmememiz gerekiyor. Bu nedenle üretilen bu sokak lambaları, Türkiye için çok önemli bir konu olarak ele alınmalıdır. Şunu da unutmamak gerekir ki; Türkiye güneş enerjisi bakınundan yılda 220 gün güneş ışığını alan ender ülkelerden biridir. Bu nedenle fotovoltaik panellerinin doldurduğu piller, gün ışığının zayıfladığı lüksten itibaren, sabah gün ışığının çıkışına kadar yanıyor ve en az diğer yol lambaları kadar açısal olarak güçlü ışık veriyor. , _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ _ _ _ _ _ _ _ _ _ /ı ,ı--- - -- - -fı-\- - -- - - ,ı---- --- - ı+---+\-- - --- - / \ / • \ �-�-�-�-�-ı-i'i-�-�-4"-�-:3_:;;c � =r· �._ : :L� :ş_;PLt .� :t_ �· "" " � ;ı � et ;,; ıt tı ;,; ş ⇒ � ?':, s � :.- :::- � :;;. ;;. � 8! :ı; a Turizme Güneş Desteği Daha birçok sahada gelişim gösteren güneş enerji pillerinin aydınlattığı hava alanı, uçak taksi yolları enerji tasarrufu sağlayacak önemli bir aydınlatma alanıdır. Türkiye'nin bilhassa güney sahillerinde bulunan turizme hizmet veren otellerin en büyük giderlerindeki birinci kalemin elektrik faturası olduğu biliniyor. Bu otellerin aydınlatma gider payları, enerji faturalarının önemli bir bölümünü teşkil ediyor. Bilhassa güneydoğuda güneşli gün sayısı, 220 gün ortalamasını aşan bir değerdedir. Dolayısıyla bu yörelerde kullanılabilecek sokak ve park bahçe aydınlatmasının, güneş enerjisinden karşılanmasının önemli bir enerji tasarrufu sağlayacağı aşikardır. Üretilen fotovoltaik enerjinin fazlasının sisteme geri satılmasına imkan sağlayacak yasal ve teknolojik düzenlemelerin yapılması ise, küçümsenmeyecek bir gelişme sağlayacaktır. Türkiye de enerji konularında mevcut bir politikanın bulunmaması ciddi yatırımcıları tedirgin ederken, bu nedenle araştırma ve geliştirme çalışmalarına yatırım yapmaktan çekinmelerine sebep oluyor. Bu konuda devlete ve bilhassa bilimsel araştırma enstitülerine önemli görevler düşüyor. Sanayide kalkınmaya yönelik atılacak her adım ülkemize katlanarak geri dönecektir. Bu nedenle, güneş enerjisi dalında da enerji konularına yön verecek güçlü bir enerji politikasına ihtiyaç vardır. ■ ı ----- * Metin Ataı11er, RESı:.41), Geııel Sekreter ENERJi DÜNYASI EYLÜL 2001 51
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=