Enerji ve Çevre Dünyası 57. Sayı (Kasım 2007)

Makale ■ Enerji Kaynakları Yüksek Verimli Motorlar ve Daha Verimli Kontrol İçin Sürücüler Enerji, endüstride en çok elektrik motorlarında harcanıyor. Harcanan yüzde 65 'lik enerji, mekanik kontrol mekanizmalarında verimsiz kullanılıyor. Sürücü kullanımı ise enerjinin tasarrufuna olanak sağlıyor. Verimli Motorlar ile Verimli Kontrolün Birleşimi Endüstriyel enerji kullanımının yaklaşık yüzde 65'i elektrik motorlarında harcandığı için, verimlilikteki herhangi bir artış, büyük oranlarda tasarruf sağlama potansiyeline sahiptir. Elektrik motorları tarafından tüketilen enerji iki yoldan azaltılabilir: Çalıştıkların !uzlar üzerinden verimli kontrol yöntemleri uygulamak veya motorların verimliliklerini arttırmak. Hız, basınç, akış gibi proses ihtiyaçları için, makinelerde dişli, kayış kasnak sistemleri ve benzer şekilde pompa fan uygulamalarında kelebek vana/damper ile hız kontrolü sağlanıyorsa da; bu motorların sürekli maksimum hızda çalışması gerekir. Ek olarak bu tür mekanik çözümler, hem sistemde verim kayıplarına hem de gürültüye yol açarlar ve periyodik bakım ihtiyaçları vardır. Ti.im bunlara karşın sürücüler, motor luzını hiç bir yardımcı ekipmana gerek duymadan istenildiği gibi kontrol ederek, motor kontrolünde diğer yöntemlere göre açık farkla en verimli metodu sağlar. Mekanik çözümler, genellikle ilk bakışta uygun maliyetli görülür fakat enerjiyi 44 ENERJİ DÜNYASI KASIM 2007 [ ABB ] boşa harcarlar. Bir motoru maksimum luzında çalıştırarak, on-offkontrol ile çıkış kontrol edilirse, çıkışın bir kısnu anında boşa harcanmış olur. Endüstrinin bi.iti.ini.i ele alındığında yaklaşık )'üzde 65'i elektrik motorlarında harcanan enerji, mekanik kontrol mekanizmaları tarafından ciddi oranda verimsiz kullanılıyor. Yarı Hızda Çalışmada, Büyük Güç Düşümü Pompa ve fan uygulamalarında sürücü kullanmak enerji faturasını yüzde 60 oranında azaltabilir. Bir pompa veya fanın )'arı hızda çalışmasında harcanan, maksimum hızdaki çalışması ile karşılaştırıldığında sekizde bir oranındadır. Yandaki karesel yükler için geçerli güç-hız grafiği incelendiğinde, küçük luz değişil<likleri, enerji tüketiminde büyük farklar yaratabilir ve çoğu pompa ve fan sistemi cam kapasitelerinin altında çalıştıkları için, sürücüler ile çok büyük enerji tasarrufları elde edebilir. Bu açık enerji tasarruflarına rağmen, 2,2 kW altındaki güçlerdeki motorların Yüzde 97'sinde !uz kontrolüne dair hiçbir uygulama yoktur. AC si.iri.ici.i üretim teknolojilerindeki gelişmelerle 100 100 90 80 I 70 60 u, 50 :::ı 40 30 20 10 25 50 75 100 % Hız (rpm) Grafik 1 - Değişken momencli yük uygulamalarında hız değişimi (Debi) _ Ql _ 11 1 F----- Q2 n, (Statik basma yüksekliği) - Ql - (n_ı ) ' H--- Q, 112 (Güç) - Ql - (- 11_ı ) ı P --- Q, n , Karesel yükler için temel kanunlar ortaya çıkan artan kontrol performansı, ki.içi.ilen boyutlar ve azalan kayıpla sayesinde sürücülerin kullanımlarındaki kısıtlamalar minimm seviyelere inmiş ve sürücüler daha çok tasarrufsağlayan

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=