Güncel ■ Enerji Kaynakları Yeni Piyesin Yeni Aktörleri Var Enerji Ekonomisi Derneği'nin düzenlediği Enerji Sohbetleri'nin altıncısı Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Dr. Fatih Birol'un katılımıyla gerçekleşti. World Energy Outlook 2007 Raporu kapsamında "Asya'nın artan talebi çerçevesinde iklim değişikliği ve enerjide arz güvenliğine ilişkin değerlendirme ve öneriler" isimli ilgiyle izlenen sunumunda Birol, dünya petrol ve gaz piyasasına ilişkin öngörülerini aktarıp Türkiye'nin enerji politikasına ilişkin önemli uyarılarda bulundu. Fatih Birol, konuşmasında Uluslararası Enerji Ajansı (IEA) tarafından Kasım ayı başında yayınlanan "Dünya Enerjisine Bakış 2007" adlı kitapta yer alan bazı noktaların altını çizeli. Dünyadaki enerji sektörü gelişim yöntemleri, Çin ve Hindisran'ın rolü, çevre ve özellikle iklim değişikliği konusunda insanlığı bekleyen tehlikeler hakkında görüşlerini belirtti. İlk olarak ise kitabın verdiği 3 ana mesajı aktardı. Fatih Birol'un 28 Aralık 2007 tarihinde Boğaziçi Üniversitesi Rektörlük Konferans Salonu'nda gerçekleştirdiği bu sunumun ilk bölümünü sizlerle paylaşıyoruz. Enerjide Rol Değişikliği Birinci mesaj, yeni bir dünya enerji düzeni arifesindeyiz. Hem talep hem arz anlamında dünya enerji düzeni tamamıyla değişiyor. Eski aktörler yerlerini yeni aktörlere bırakıyorlar. Arz tarafında, üretim açısından baktığımız zaman, OECD ülkeleri clecliğimiz gelişmiş batılı ülkelerdeki yerli petrol ve gaz üretimi çok hızlı bir şekilde düşüşe geçiyor. Bundan sonra hem dünyada hem OECDülkelerinde hem de Asya'cla petrol ve gaz üretimdeki artış ancak ve ancak 6-7 tane önemli ülke -Suudi Arabistan, İran, Irak, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Rusya- evet derse, 'keyiflerine gelirse' ve politik konjonktürde uygun olmsa artışı ancak bu şekilde görebiliriz. Geçmişre; enerji üretimi anlamında petrol ve gazdaki büyüme, fiyatlar ve üretimin ne kadar olacağı gibi pazar şartlarını belirleyen ana faktörlerden bir tanesi uluslararası şirketlerdi. Ancak bugün enerji endüstrisinde yeni gelişmeler söz konusu. Günümüzde bu uluslararası enerji şirketlerinin rolleri giderek küçülmeli buna karşın ulusal enerji şirketlerinin petrol ve gaz tüketimi üzerindeki rolleri hızlı bir şekilde bü }ıümelidir. Şu an ela dünya üzerinde rezervlere sahip ülke sayısı oldukça sınırlı. Bu ise hangi şartlarda ne kadar petrol ve gaz artışı olacağı= üç-beş ülke ve üç-beş ulusal enerji şirketi tarafından belirleneceği anlamına geliyor. Bmaclaki rol değişikliği yeni dünya enerji düzeninin bir p�ası. İkinci parça ise taleple ilgili olarak kenclini gösteriyor. Dünyadaki enerji talebinin ritmini belirleyen 26 ENERJi DÜNYASI OCAK/ ŞUBAT2008 JEA Baş Ekonomisti Fatih Birol ve EED Yön. Kurulu Başkanı Gürkan Kumbaroğlu (sağda) ülkeler Çin ve Hindistan olacak. Geçtiğimiz son iki yıla baktığımız zaman dünyadaki petrol tüketimindeki artışın yüzde 70'i Hindistan'dan geldi. Son 2 yılda dünya kömür tüketimindeki artışın yüzde S0'den fazlası yine Çin ve Hindistan'dan geldi. Sadece 2006 yılında kurulu elektrik güç kapasitesi 100 g\Y/ civannda yani Türkiye'nin 50 yılda kurduğu 40 g\Xl'lık gücün 2,5 katıOJ Çin bir }ılda kurdu. Hindistan da buna benzer rakamlarla gündeme geldi. Dünya çapında talebin nasıl büyüyeceği ve hangi enerji türlerine doğru bir talep yaşanacağı Çin ve Hindistan tarafından belirleniyor. Çin 1,3 milyar, Hindistan ise 1,1 milyar nüfusla dünyadaki en büyük üll,e konumunda dolayısıyla o kadar bü}ıükler ki artık onların kencli ülkeleri içersinde attıkları her adımdan Türkiye, Brüksel, \Xlashingron, Tokyo cidcli bir biçimde etkileniyor. İlk olarak vermek istediğim mesaj artık enerji dünyasında yeni bir piyes var ve bu piyesin yeni aktörleri var. Eski aktörler olan OECD ülkeleri daha geri planda kaklı. Mevcut Enerji Politikaları Sürdürülemez Şu andaki mevcut global enerji politikaları= sürdürülemez sonuçlar verecek olıuası ise ikinci vermek istediğim mesajclır. Mevcut politil,alar bu şekilde devam ederse çok önemli ilci riskle karşı karşıya kalacağınuzı düşünüyoruz. Birinci risk konusu, enerji arz güvenliğinde ortaya çıkabilecek tehlikeler. Özellikle petrol ve doğalgazda son derece riskli ve
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=