dışı (veya Annex 2) adlandırılan ve sera gazı salımında henüz bir azaltma taahhüdü olmayan gelişmekte olan ülkeler. Protokole göre, Ek 1 ülkeleri ki bunlar sanayileşmiş ülkelerdir, sera gazı salımlarını 2012 yılına kadar 1990 yılındaki salımlarına göre yüzde 5 azaltmak zorundalar. Karbon finansmanı nedir? Karbon finansman süreci nasıl işlemelidir? Kyoto Protokolü Ekl ülkelerinin sera gazı salımlarını başka ülkelerden sera gazı salım kredisi alarak azaltmasına imkan veren "esnek mekanizmalar" içeriyor. Bu krediler finansal değiş-tokuş ile Ekl dışındaki ülkelerde yer alan ve sera gazı salımında azalmaya yol açan projelerden doğan karbon kredilerinin Temiz Kalkınma Mekanizması (CDM) dahilinde satın alınmasıyla oluşur. Projenin ve hazırlanan raporların geçerliliği yani projenin gerçekten var olduğu, ölçülebilir bir teknolojiye sahip olduğu ve uzun vadeli karbon salımı azaltılmasına yardımcı olacağı bağımsız bir üçüncü tarafca onaylanır. Her karbon kredisi metrik bazda bir ton karbondioksite eşittir ve baseline ile projenin sağlayacağı karbon salımı azaltımı arasındaki farka eşittir. Doğal olarak, salımdaki azalma projenin olmadığı bir durumda oluşacak karbon salımına bağlıdır. Bu şekilde oluşturulan teorik senaryo baseline çalışması olarak adlandırılır. Baseline aynı ülkede gerçekleştirilen benzer projelere bakılarak veya proje öncesi salımı hesaplayarak oluşturulabilir. Bu hesaplar projenin sağlayacağı karbon gelirlerini doğrudan etkilediğinden çalışmanın bağımsız bir üçüncü tarafca gerçekleştirilmesi çok önemlidir. Karbon finansmanında en önemli nokta projeye gelecek karbon finansmanı gelirlerinin projenin uygulamaya geçmesinde hayati rol oynadığını ispat etmektir. Bu kavrama karbon finansmanı jargonunda "additionality" deniyor. Bu nedenle karbon finansmanı fikrinin projenin finansman 56 ENERJi DÜNYASI MAYIS - HAZIRAN 2008 Soldan sağa; Kaan Patır, Gediz Kaya ve Gürkan Bayraktar arayışı aşamasında oluşması gerek. Aksi taktirde proje inşaat ve uygulama aşamasında iken karbon finansmanının projede hayati rol oynadığını iddia etmek çok zor. Karbon Finansmanının Enerji sektöründe faaliyet gösteren firmalara kazandırdıkları nelerdir? Ülkemizde yenilenebilir enerji konusundaki tüm fırsatlara rağmen, bu projeler ekonomideki belirsizlikler, yerel finansman kaynaklarının eksikliği ve ekipman tedarik sorunları ve ayrıca özellikle hidro projelerinde küresel ısınmayla gelen kuraklık çekinceleri nedeniyle finansman sıkıntısı çekmekte. Bu noktada gönüllü piyasalar karbon kredileri (VER) ile yaratılacak gelirler yalnızca proje nakit akışını desteklemekle kalmayacak aynı zamanda projenin teknik güvenilirliği konusunda bir garanti mekanizması oluşturacaktır. Gönüllü Karbon Piyasası hakkında da bilgi verebilir misiniz? Kyoto Protokolü henüz TBMM tarafından yürürlüğe konmadığından ülkemizde yaratılan karbon kredileri ancak gönüllü piyasalarda işlem görüyor. 2006 ve 2007 yılları süresince karbon salımını dengelemek isteyen kurum ve kuruluşlardan Türkiye gibi Kyoto Protokolü'ne dahil olmayan ülkelerde yaratılan karbon kredilerine olan ilgi çok belirgin şekilde arttı. 2006 pek çok yeni oyuncunun bu piyasalara girdiği bir yıl oldu. Örneğin 2002 yılından beri piyasadaki alıcı sayısı yüzde 200 arttı. Gönüllü karbon piyasalarında yenilenebilir enerji projelerine olan ilgi ve ülkemizde yenilenebilir enerjinin genişleme potansiyeli göz önüne alındığında oluşacak karbon kredilerinin piyasalarda göreceği talebi öngörmek zor değil. Ek olarak, ülkemiz yenilenebilir enerji dışında metan tutumu, ormanlaştırma ve enerji tasarrufu gibi pekçok projeye evsahipliği yapacak potansiyele sahiptir. Sonuç olarak, gönüllü karbon piyasalarında karbon ticaretinin Türkiye'deki proje sahipleri için çok cazip bir işlem olacağı ve birçok projeye önemli bir finans kaynağı yaratacağı açık. Son dönemde carbon finansmanı alanında faaliyet gösteren firmaların sayılarının arttığını gözlemlemekteyiz, Gaia Carbon'u bu firmalardan ayıran fark/ farklar nedir? Şu anda ülkemizde karbon finansmanı konusunda teknik bilgi ve kapasite yok denecek düzeyde. Bu kapsamda, Gaia proje sahipleri ile gönüllü piyasalar karbon kredisi (VER) alıcıları arasında bir köprü olmayı amaçlamakta. Gaia olarak hızla gelişmekte olan ve kompleks bir yapıya sahip olan karbon pazarında proje sahiplerinin tüm fırsatlara en hızlı şekilde erişmesi için gerekli tüm hizmetleri tek bir bünyede toplamayı hedeflemekteyiz. Amacımız müşterileriyle uzun vadeli ve sağlam ilişkiler kurarak güvenilir yerel bilginin ve yüksek kaliteli hizmetin merkezi olmak ve iklim değişikliği politikalarının ülkemizde tanıtılmasına ve uygulanmasına aracılık etmektir. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=