Enerji ve Çevre Dünyası 63. Sayı (Temmuz-Ağustos 2008)

Sunuş ■ Özkan AĞIŞ Türkiye Kojenerasyon Derneği Yönetim Kurulu Başkanı ozkan.agis@enerko.com.tr 2 yıldan beri değiştirilmesi beklenen 4628 sayılı Elektrik Piyasas.ı Kanunu, nihayet 09.07.2008 tarihinde TBMM'den geçerek 5784 sayı ile kanunlaştı. Yaklaşık 2 yıl önce, Ti.irk.iye Kojenerasyon Derneği Yönetim Kurulu adına zamanın ETKB Müsteşarı Sayın Sami Demirbilek'e, Yüksek Verimli Kojenerasyon Kanunu taslağuu anlatmak için gittiğimizde, bizleri uzun uzun dinledikten sonra, sol elinde 4628 sayılı kanunu, sağ elinde 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanununu sallayarak "Beyler, bu kanunlar elimizi kolumuzu bağlıyor. Bu kanunlar değişmedikçe bizim Bakanlık olarak bir şey yapmanuz mümkün değil." Sözleriyle karşılaşmamız bizi çok şaşırtnuştı. Şimdi Elektrik Piyasası Kanunu da değiştiğine göre bakalım Kojenerasyon sektörü yönünden ETKB neler yapabilecek ve Tesislerin ne gibi kazanımları olacak? Bunu hep birlikte inceleyelim. Kanunun 2. maddesinin 3. bendine göre: "Bir Otoprodüktör ya da Otoprodüktör grubu bir tah.-vim yılı içinde lisanslarına dercedilen yıllık ortalama elektrik enerjisi üretim miktarının yüzde yirmisini piyasada satabilir." Kanunun bu bük.mü daha önce çıkartılan Enerji Verimliliği Kanunu ile çelişiyor. Otoprodüktörlerin veya Gruplarının en büyük avantajları, kullandıkları kojenerasyon teknolojileridir. Bu teknolojiler de mümkün olduğu kadar yüksek miktarda faydalı ısı enerjisi üretmeleri ve ısı enerjisi üretimi sırasında yan ürün (by product) olarak üretilen elektriği kullanmaları ve kullanamadıklarını satmalarıdır. Satabilecekleri elektriğe %20 gibi bir sınırlama getirirseniz, o Otoprodüktörü, düşük randımanla, yani ısı savurganlığı modunda çalışmaya itersiniz. Türkiye'de zaten arz güvenliği tehlikede. Bırakınız Otoprodüktör tesisini, en randımanlı şek.ilde çalıştırsın ve tüketemediği elektriğin tamamını da şebekeye versin, yani satsın. 2 ENERJi DÜNYASI TEMMUZ-AC,USTOS2008 Yeni Elektrik Piyasası Kanunu Ne Getirecek, Ne Götürecek? Yeni kanunun 3. maddesi 2. paragrafına göre: "Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı kurulu gücü azami 500 kw'lık üretim tesisi ile mikrokojenerasyon tesisi kuran gerçek ve tüzel kişiler lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğünden muaftır. Bu tüzel kişilerin ihtiyaçlarının üzerinde ürettikleri elektrik enerjisinin sisteme verilmesi halinde uygulanacak teknik ve mali usul ve esaslar Kurum tarafından çıkartılacak bir yönetmelikle belirlenir." Mikro kojenerasyon sistemlerini lisans ve şirket kurma yüki.imli.ilüği.inden muaf tutan bu hi.ikn1i.in kanunda yer alması önemli bir teşvik niteliğindedir. Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir nokta var o da, 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu'nun 15. maddesinde ifadesini bulan "Yalnızca kendi ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla, Bakanlık tarafından yürürlüğe konulacak yönetınelikte tanımlanan değerin üzerinde verimi olan kojenerasyon tesisi kuran gerçek ve tüzel kişilerden, lisans alma ve şirket kurma yükümlülüğünden muaf tutulacaklar ilgili yönetmelikle düzenlenir." Maddesinin, 5784 sayılı yeni kanununun 3. maddesine dayalı yönetmelikle çelişmemesidir. Ayrıca, bu ti.ize! kişilerin ihtiyaçlarının üzerinde ürettikleri elektrik enerjisinin sisteme verilmesi halinde uygulanacak teknik ve mali usul ve esasların, mikro kojenerasyon yatırımlarını caydırıcı hükümler taşımamasını, yani yorgunu yokuşa sürmemesini can-ı gönülden temenni etmekteyiz. Madde 9'un (c) bendine göre: "31/12/2012 taıihine kadar işletmeye girerek üretim ve Otoprodüktör lisansı sahibi tüzel kişilere aşağıdaki teşvikler sağlanır: 1. Üretim Tesislerinin, işletmeye giriş tarihinden itibaren 5 yıl süreyle, iletim sistemi sistem kullanım bedellerinden yüzde 50 indirim yapılır. 2. Üretim tesislerinin yatırım döneminde üretim tesisleriyle ilgili yapılan işlemler ve düzenlenen kağıtlar damga vergisi ve harçtan müstesnadır."

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=