veya kimyasal maddeler, gübre yapı- lojilerin üstünlüğü her geçen gün e ------~-ı�ı .;,.iç.;i�n-ık-ullamhrb+l-ir.i�es"' a"'"sl1-t-1 -a-,.r ..tıı,.,.ıakta·dı-r:-Ga-z-1-a-ş- t-t r-ffhl-Eek�-�·,_· -- Tablo-1 : Ortalama Türkiye Batı Anadolu Linyitlerinin BGL Gazlaşıırıeıda Gazlaşma Özellikleri Sınıflandırma. elektrik enerjisi üretim teknolojisi en sindeki gelişmeler geleceğin enerjisi uygun hava emisyonlarına, katı atık olarak tanımlanan hidrojen ve yakıt ve atık su değerlerine sahiptir. Yük- pillerinin ticarileşmesinde ve hızlı sek enerji verimliliğinin nedeni, daha bir şek.ilde kullanıma girmesinde çok az karbondioksit (CO2) emisyonla- önemli rol alacağını göstermektedir. rıyla sonuçlanan katı yakıt gazlaştırmada aynı miktarda enerji üretmek için daha az katı yakıt kullanılmasıdır. Gazlaştırma, yakına teknolojilerine göre daha çevreci teknolojilerdir ve CO2, SO2, NOx emisyonları bakımından çok daha avantajlıdır. Kükürt çoğunlukla, SO/ye nazaran daha kolay şek.ilde giderilebilen H2S formunda veya saf kükürt şeklinde bulunur. Gazlaştırma sırasında NOx, dioksin ve foran problemleri oluşmamaktadır. Yüksek kül, nem ve kükürt içerikli linyitlerin gazlaştırılarak gaz üründen elektrik üretilmesinde kullanılan günümüz teknolojisi "Entegre Gazlaştırma Kombine Çevrim Santralleri, IGCC" olarak isimlendirilmektedir. Konvansiyonel pulvarize kömür yakma sistemlerine göre çok daha yüksek verimle ve düşük emisyon yayınımı ile çalıştırılan IGCC uygulamaları dünyada giderek yaygınlaşmaktadır. Kömürden gazlaştırma reaksiyonları ile yüksek basınçta oksijen ve buharla üretilen sentetik gaz ile uygun reaksiyonlar çerçevesinde metanol, amonyak, nafta,dizel yakıtı ve kimya endüstrisinin temel hammaddelerini üretmek mümkündür ve bu teknoŞekil 1. BGL Gazlaştırıcısı Almanya Schwarzepumpe Tesisleri Görünümü 42 ENERJi DÜNYASI EYLÜL 200a Son yıllarda katı yakıt gazlaştırılması konusunda yeni teknolojik gelişmeler sunulmaktadır. Küçük ölçekli gazlaştırma tesisleri dağınık küçük yerleşim yerleri ve küçük güç santralleri için ideal bir seçenek haline getirir. Türkiye'de ilk defa DETES Enerji Ltd. Şirketi uygun fiyatla küçük güç tesislerden orta güç tesislere (1MWel'ten 100MWel güce kadar) ve ayrıca büyük güç (100MWel'ten 1 000MWel güce kadar) tesisleri sunmaktadır. 1 00 MWel üstü güçlerde dünyaca ünlü LURGI prosesinin gelişmiş hali olan BGL prosesi kullanılmaktadır. Elektrik üretimi ve ısı geri kazanma kombine kojenerasyon tesisleri, Türk.iye ve Avrupa'da sayısız uygulama için sıradışı bir öneme sahiptir. Gazlaştırma, katı atıkın enerji bileşenini gaz motoru veya gaz turbini ile direkt olarak enerjiye çevrilmesini kapsayan bir yöntem sunmaktadır. Kullanım amacı, kazan ve kombine ısı güç sistemleri (CHP) üretim tesislerinde ve entegre gazlaştırıcılı kombine çevrim (IGCC) santrallerinde kullanımı da içerebilir. DETES Enerji Şirketinin gazlaştırma sistemi, geniş bir yelpazede katı yakıt veya biyokütle için tasarlanmıştır. Etkin inorganik madde giderim ve gaz temizleme teknolojilerine sahiptir. Etkin ve Aeksibil çalışma yeteneğine sahip olan gazlaştırma tesisleri, kısmi oksijen ortamında yapılan gazlaştırma ile çevreye uygun ve emisyon değerleri ile uyumlu özelliklere sahiptir. Müşteri istekleri ve imkanları doğrultusunda endüstrinin ihtiyacı olan katı yakıt gazlaştırma tesisleri ve prosesin detaylı tasarımı, gazlaştırıcı tasarımı, katı yak1t prosesi yapımı, katı yakıt gazlaştırma prosesi görevlendirmesi, katı yakıt gazlaştırma prosesi çalıştırılması, katı yakıt gazlaştırma prosesi bakımı, katı yakıt gazlaştırma prosesi otomasyonu, danışmanlık ve mühendislik, tendering, proje ödüllendirmesi, proje yönetimi ve denetim yapılmaktadır. 100MWe ile 1000MWe arası yüksek güçlerde ve özellikle yüksek H2 ve CO konsantrasyonlarının istendiği durumlarda 20-50 atm basınç altında çalışan reaktörler tercih edilmektedir. Günümüzde yüzlerce kömür gazlaştırıcısı 20-50 atm basınçta, 12000( sıcaklıkta ve subuharı ve oksijen beslenerek yapılmaktadır. Özellikle H2, metanol, amonyak, sıvı yakıt üretimine yönelik olarak yapılan sentetik gaz üretiminde kullanılan basınçlı gazlaştırma reaktörleri sentetik gazın bileşimi :H2: % 25-30, CO: % 30-60, CH4: % 0-5, CO2 : % 5-15, N 2 : % 0.5-4, Hp: % 2-30 şeklinde olabilir ve üretilen gazın ısıl değeri: ortalama 4000-6000 kcal/Nm3 mertebelerindedir. Yüksek miktarda gaz üreten yüksek güçlü gazlaştırıcılar 20-50 atın basınçta çalışabilen oksijen kullanımlı reaktörlerdir. Bu tür reaktörlere ince tanecikli katı yakıt su ile karıştırılarak çamur halinde verilmektedir. Basınç altındaki ve gazlaşma sıcaklığındaki reaktör içerisinde subuharı ve oksijenle karşılaşan katı yakıt tanecikleri derhal H2, CO ve metan'a dönüşerek azot içermeyen hidrojen ve karbonmonoksitçe zengin bir gaz karışımı halinde reaktörü terk etmektedir. Bas111ç altında, katı, sıvı ve gaz fazları ile aynı ortamda çalışıldığı için ısı transfer ve mekanik tasarımları oldukça
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=