itibaren Türkiye projelerinde de M\'(/ sınıfı rüzgar türbinlerinin devreye alınmasıyla 50 metre yüksekliğindeki ölçüm direklerinin montajı ve kullanımı başlamıştır. Hesapla �, ----...ı Ölçüm . Şekil 1. Ölçüm yükseklikleri (2] Rüzgar Ölçüm Sistemleri Rüzgar, yatay veya yataya yakın yönde yer değiştiren, iki nokta arasındaki basınç farklılığından kaynaklanan hava kütlesi hareketidir. Bu hareket, bir vektör boyunca belli bir kuvvettir. Bunun sonucu olarak rüzgar hız ve yön olarak iki fiziksel büyüklük halinde ölçülürf1]. Bu ölçüm için aşağıda belirtilen ölçüm cihazları kullanılır. ■ Cup anemometre a ■ Ultrasonik anemometre ■ Propeller anemometre Bu ölçüm cihazları arasında en yaygın olarak kullanılan cup anemometredir ve diğerlerine göre maliyet avantajı bulunmaktadır. Ultrasonik anemometrenin diğer sistemlere göre avantajı hareketli parçası olmadığı için çok uzun süre bakım gerektirmeden kullanılabilmesi ve hasas ölçüm yapmaya imkan sağlamasıdır. Ancak maliyetli diğer iki sisteme göre daha yüksektir. Propeller anemometre rüzgar vektörüne paralel olarak yerleştirilen kombine bir sensör grubudur hem rüzgar hızı hem de rüzgar yönü bu cihazla ölçülebilir. Cup anemometreler ise propeller tiplerinden farklı olarak rüzgar vektörüne dik pozisyonda yerleştirilir ve tek başlarına sadece rüzgar hızını ölçebilirler, şekil 2a'cla görüldüğü gibi cup anemometrenin alt bölümüne yön sensörünün monte edilmesiyle ile sistem rüzgar yönünü ele ölçebilecek hale gelmektedir. Ayrıca buzlanma111n olduğu bölgelerde ısıtmalı anemometrelerin kullanılması Electronics Module a gerekmektedir çünkü anemometrenin hatalı ölçüm yapmasına ve dolayısıyla fizibilite çalışmalarında kulla111lan hesaplama yönteminde hatalara neden olmaktadır. Yukarıda açıklanan ölçüm cihazlarının dışında özellikle kısa süreli rüzgar potansiyel ölçümlerinde kulla111lan SODAR (sonic detection and ranging) sistemi de bölgesel rüzgar potansiyeli ölçümlerinde kullanılmaktadır. SODAR sistemi temel olarak elektronik modül ve anten kabininden oluşmaktadır. (Şekil 3a) SODAR sisteminin çalışma prensibi radara oldukça benzemektedir, sistem yaydığı ses dalgalarının geri yansırnası sonucu ölçüm yaparak rüzgar profilini çıkarmaktadır. Genel olarak 6 aylık ölçümlerde kulla111lan bir cihazdır. Yerden 1 50-200 metrearasındaki yi.iksekW<lere kadar hatasız olarak bölgenin rüzgar profilini çıkarabilir. Bu cil1azın en büyük avantajı diğer ölçüm sistemlerinde görülen türbülans kaynaklı akış bozuklul<larına bu sistemde rastlanmamasıdır. Şekil 3. a) SODAR Ölçüm Sistemi Teknik Detay b) Mobil SODAR Ölçüm Sistemi t l8cnı 1 37 cnı ◄------ 66cm ------► ıb C Şekil 2. a) Cup anemometre b) Ultrasonik anemometre c) Propeller anemometre (2] 361 ENERJi DÜNYASI MART2009
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=