Krizde Elektrik Tüketimi Türkiye'nin yüksek oranlı büyümesinin etkisiyle ortalama % 6-8 oranında artan elektrik. tüketimi, ki Çin'den sonra en hızlı araş gösteren ülke konumundayız, yavaşlayan sanayi üretimi ve elektrikte talep daralması nedeniyle kriz süreci içerisinde düşüş eğilimine girmiştir. Elektrik tüketimi 2001 krizinden beri ilk defa 2008'in son çeyreğinde eksi rakamlara düşmüş olmasına rağmen elektrik tüketimi 2008'de ortalama % 4.2 oranında araş göstermiştir. Grafik 3'te elektrik tüketim seyri görülmektedir. Krizde Elektrik Arz-Talep Dengesi Elektrik tüketimindeki bu düşüş sanayi üretimindeki düşüş ile paralellik gösterdiği grafiklerden takip edilebilir. Elektrik tüketimde artış beklenen bir dönemde (yılın son çeyreğinde) eli.işi.iş yaşanmasıyla elektrik sisteminde rahatlama olduğu doğrudur ancak bu arz güvenliği sağlanmıştır anlamına gelmemektedir. Elektrik tüketim.indeki bu eli.işi.iş, sanayi üretimi adına olumsuz, elektrik sistemi için olumlu bir gelişme olarak belirtilebilir. Sistem için başka bir olumlu gelişme de kış ayları saatlik puatın 30.500-31.500 M\Xl'lara ulaşması beklenirken ani puantta bile 28.500 MW bandına ulaşılamamışar. Krizin etkisinin yanında elektrik fiyatlarında 5 yıl kadar fiyat artırımı yapılmazken elektriğe yapılan zamlar da (Ocak 2008-Nisan 2009 arasrnda toplamda konutta% 49.17, sanayide % 39.86) tüketimdeki eli.işi.işte etkili olmuştur. Krizde enerji ithalatı İthal faturasının büyümesinde enerji önemli bir yere sahiptir. Petroldeki fiyat artışı, 2008'deki ithal faturasını hızla yukarılara tırmandırdı. Enerji faturasındaki bu ara yük, dış ticaret açığını ve sonuç itibariyle cari açığı büyüttü. Cari açığın (2008 yılı 41,4 milyar dolar) en önemli sebeplerinden biri enerji ithalatıdır. Türkiye'nin 2008'in dokuz 461 ENERJi DÜNYASI MART2009 210000 180000 120000 90000 60000 30000 GWh 2008 (T): 204.000 GWh 2008 gerçekleşen: 198.000 GWh 2009 (T): 215.000 G\'ılh 2009 (T) revire: 207.000 GWh 2000 2001 2002 2003 - E lel<trik Tüketim 2004 2005 2006 2007 -E lel<trikTüketim 2008 2009' 2010· -TükelimArtışı -DPT (Tahmin) Grafik 3. Elektrik tüketim seyri 12], 141, 151 ElektrikTükcıimArııf Oranı C-/•) 14,0 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 -2,0 -4,0 - 6,0 -8,0 -10,0 -12,0 -Elektrik Tiikcıim Aruı Oranı -ElektrikTilkctim ArtıJ Onı.ııı -TEIAŞ (Tahnin) - Kriz olmasaydı 2008 Yılı Gerçekleşen: •·• 4,2 2008 Yılı Tahmin: % 7,7 idi Grafik 4. 2008-2009 aylara göre elektrik tüketim oranları [5]. aylık dış ticaret açığının yarıdan fazlası enerjiden kaynaklandı. Türkiye, 20092023 yılları arasında sadece hanı peu·ole 600 1ıfilyar Dolar ödeyeceği tahmin edilmektedir. İthal edilen enerji ürünlerini kullanan üretim sektöründe üretim düştüğünden İthalat da düşmüştür. Krizde İhracat Türkiye için önemli bir pazar payına sahip olan J\B'de yaşanan tüketim yavaşlamasıyla birlikte talep azalmakta dolayısıyla otomotiv ve tekstil sektörleri başta olmak üzere ihracat rakamları aşağılara çekilmektedir. Krize rağmen Türkiye 2008 yılı ihracatı 127,5 Milyar Dolar olarak gerçekleşmiştir. Oysa 2008 yılı tahmini 138 :Milyar Dolar idi [7]. 2009 yılı tahmini ise 125 i\ıWyar Dolar olarak öngörülmektedir. Krizde Enerji Yatırımları Likidite sıkıntısından dolayı kriz öncesi yapılan anlaşmalar hariç enerji yaarımları olumsuz etkilenmektedir. .Artı olarak talep daralması da buna eklenmiştir.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=