ı\rz Güvenliği Sağlamak için kamu elinde santral bulundurnıayacağına da karar verilmelidir. J\rz güvenliği için santrallerin üretime nasıl katılacağı ve yakın zamanda gün öncesi ve vadeli piyasaların saatlik piyasa yapısına başlandığında tükericilcr de bir piyasa kullanıcısı gibi aktif kullanıcı olduklarında, saatlik olarak nasıl tarifeler oluşacağını ve yatırımcı gerçek fiyatlarla yatırını fizibiliteleri oluşturacağını göreceğiz ki bu da yatırımların güvenilirlik katsayısını arttırarak özenclirecekrir. Santrallerin özelleştirmesinin de önündeki en önemli engel kamunun TETAŞ'ın uyguladığı fiyat polirikasıdır. Bu durum özel sektör santrallerinin ürerim yapmasına ve gelecekte bu konuda yatırını yapılmasına imkan tanımayabilir. Elektriğin toptan veya perakende pazarlanmasında rekabet yaratılması, TETJ\Ş'ın faaliyetlerini ne şekilde devanı etrireceğine veya özeUeştirnıe stratejisinin uygulamaya geçmesine bağhdır. Elektrik Özelleştirmelerinin Hizmet Kalitesine Etkileri Ülkemizde yıllardır yapılamaran özelleştirme çatışmaları nedeniyle; başarılı bir yatırını süreci de uygulanamamıştır. Böylece karıp ve kaçaklar aşırı şekilde artmış ve oranı dünya ortalamasının da çok üstünde olan % 20 scvirelcrindedir. Özelleşrirnıede asıl olan; 1 . Rekabete açık 2. Şeffaf piyasa yapısı içinde 3. Kaliteli güvenilir sürekli 4. Kesinrisiz, kayıp kaçakların az olduğu, ucuz enerjinin tüketicilere sunulmasıdır. Özelleşrirme sonuçlarından bazı örnekler vermek isriyorum; İ ngiltere'de; 1. Dağıtım sistemi arıza süresi azalma;%63 2. Sistemde emre amade olma;%100 3. Zararlı atıklarda azalma (CO2);0 oSO 4. Elektrik fiyatlarında azalnıa;%37 60 ENERJi DÜNYASI NISANZ009 ı\lnıanya'da; 1. Fiyat seviyesi düşmesi ile rnsarruf;7 ı\[ilyar USD/yıl 2. Fiyatlarda düşüş;%25 Avusturya; 1. Fiyat clüşüşü;%40 ı\rjamin'de; l. Özelleşrirnıe gcliri;10 l\liyar USD 2. Özel sektör yatırnıı;7 ı\lilyar USD 3. Elektrik fiyatlarında düşüş;%50 Başarılı Elektrik Özelleşrirmeleri Yapabilmek İçin; ■ Siyasi kararlılık ■ Uygulamada kamu özel ayırımının yapılnıanıası ■ Düzenleyici ve denetleyici kurumların piyasa şartlarına göre kararlılığı ■ Üretim ve dağıtım sektöründe önceliklerin belirlenmesi ■ Kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi ■ Maliretleri yansıtan fiyatlandırmanın rapıiması ■ Özelleştirilecek şirketlerin yapısal durumunun açık ve doğru olarak belirlenmesi ■ Yatırımcı için uygun ortamın tesisi Özelleşrirnıc Sonucunda Sağlanacak Yararlar: ■ Risklerin özel sektör tarafından [istlenilmesi ■ Yabancı sermaye girişinde artışın sağlannıası ■ Verimlilik ve kalite artışı ■ Üretimde rekabetin sağlanması ■ Dağıtımda maliyetlerin düşmesi ■ Şebekelerin iyileştirilmesi ■ Kayıp ve kaçakların azalması ■ Yatırımların gerçekleşmesinde artışın olması ■ Vergi gelirlerinde artış ■ Kamu finansman yükünün azalması ■ Hizmette imkanlar ve zamanlama olarak kalite artışı ■ Bütçeye katkı sağlanması şeklinde olacaktır. Sonuç olarak; elektrik enerjisi tüketimi ülkelerin kalkınmışlık düzeyinin en önemli göstergesi olduğuna göre Türkiyc'de enerji sektörünün renidcn yapılandırılması sürecinde doğru tespitleri ı•apabilmek kadar, problemlerin çözümü yönünde gerçekçi karaı·ları kesin bir siyasi brarlılıkla daha fazla Yakit kaybeuııeclen uygulamaya koymanın büyük bir önem taşıdığına inanıyonım. l(aı·naklar ■ ı\[r.Steve 1-J.Hı\NKE Araştırmaları "The Theory of Privarizatioıı" in;Scuart ı\LButlcr,(Ed).The Privatizatioıı Option.J\ Strategy to shrink the size of Goverment-\X'ashington D.C.:The Herigate l'onclation,'1985.(Çevircn;Prof Dr.Fcni DEVRiı\l) ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=