Enerji ve Çevre Dünyası 69. Sayı (Nisan 2009)

Makale ■ çevre Türkiye' de Atıklardan Enerji .. Uretimi ve Biyogaz Günümüzde enerji, özellikle sürdürülebilir enerji çok önemli. Bu bağlamda rüzgar enerjisi ve küçük hidroelektrik santraller (HES) konusunda büyük gelişmeler yaşanıyor. Güneş enerjisi ile ilgili çalışmalar yapılıyor. 1\yrıca daha çalışma ve fikir geliştirme aşamasında olsa da özellikle Karadeniz ve boğazlarda dalga ve akıntı enerjisi konusunda gelişmeler konusunda umudumuz var [1] [2]. Ancak tüm bu enerji kaynakları açıkçası tek işlevli. Yani ana işlevleri enerji üretmek. Oysa biyokütle (özellikle biyogaz) enerjisi dediğimiz bir enerji kaynağı daha var ki faydaları birden çok: Biyokütle Enerjisi (özellikle biyogaz) Ü re tim Sürecinin Faydaları 1. Sürdürülebilir enerji kaynağıdır. 2. Atık bertarafı sağlar. 3. Çevre kirliliğini önler. 4. Tarımsal verimi arttırır. (Atıkların işlenerek toprağa geri clöncli.iri.ilmesi ile) 5. Ekonomiyi destekler. (Atık toplama-atık işleme-gübre dağıtımı zincirinin kurulması ile istihdam ve çoklu ekonomik değer yaratır) Biyogaz organik atıkların, metan bakterilerinin oksijensiz ortamda çürütülmesi sonucu ortaya çıkan %60-80 metan içerikli yanıcı bir gazdır. Çevreye olumsuz etkileri olan karbon clioksit, azot clioksit, asit yağmurlarını oluşturan sülfür dioksit, karbon monoksit ve benzeri insan sağlığ111a zararlı gazlar ile kıyaslandığında çok iyi bir yenilenebilir enerji kaynağıdır. Ayrıca biyogaz kul62 ENERJi DÜNYASI NiSAN 2009 Hakan Ozan Erzincanlı Ziraat Yüksek Mühendisi !anılırken atmosfere bırakılan karbon dioksit, bitkiler tarafından fotosentez yolu ile geri alınır. Ancak bu kaynak Türkiye' ele yeterince iyi cleğerlenclirilememekteclir. Bilgilerimize göre 2009 yılı itibarı ile sadece bazı belediyeler çöp alanlarından metan gazı üretimi yapmakta, bazı sanayi tesisleri ve sınırlı sayıda tarım/ hayvancılık işletmesi biyogaz tesisleri kurarak bu enerjiden faydalanmaktadır. Tahminen şu an potansiyelin % 1' i bile kullanılamamaktadır. Gelgelelim ne mutlu ki bu alanda büyük bir adım atılıyor. Kocaeli Büyükşehir Belediyesi, TÜBİTAK-MAM, Kocaeli Üniversitesi, Ege Üniversitesi, Akdeniz Üniversitesi ve SüleymanDemirel Üniversitesi·nin ortak çalışması ile hayata geçirilecek olan bir biyogaz projesinde, kümes hayvanları ile küçük ve büyük baş hayvanların dışkılarından ve bitkisel atıkiardan enerji üretimi sağlanacakımş [3]. Bu bağlamda projenin 1. dönem faaliyet raporundan öğrendiğimize göre potansiyel araştırılmış ve bir pilot tesis kurulmuş [4]. Umalım ki bu çalışma başarılı şekilde sonuçlanır ve ülke çapında organil, atıklar değerlendirilebilir. Kocaeli Biyogaz Tesisi Buna göre pilot tesisin kurulacağı Kocaeli İlinin bitkisel ve hayvansal atık kapasitesi 231.779 ton olarak belirlenmiş. Bu tesisin yılda 2.267.000 k\Xlh/yıl :ı..tlıhtı !:kıl...,�.ı _ Soı>Jı .. �.ı: ı j,ı\11 elektrik üreteceği hesaplanmış. [4] Elbette tarımsal atıkların bu şekilde işlenmesinden bir sonraki adım şehir ve sonrasında köy kanalizasyon atıklarının da bu tip tesislerde işlenmesi ile hem soruna topluca bir çözüm bulmak, hem de bir ekonomik sinerji alanını değerlendirmek gerekecektir. Açıkçası ülkemizde organik atık miktarı tam olarak tespit edilebilmiş değildir. Özellikle mutfak atıklarının toplanması önemlidir. Bazı belediyelerde sevindirici başlangıçlar görsek de ülkemizde organik mutfak atıkları toplanamamaktadır. (Stajım için Almanya' da bulunduğum 2000 yılında, kaldığımız öğrenci yurdunda tüm çöplerimizi kağıt, plastik, organik, cam ve diğer olarak ayrıştırarak 5 ayrı yere atıyorduk. Organik atıkların ne olduğunu sorduğumda bir Alman arkadaşım şöyle demişti: "Bir tesiste işleniyor. Sonra onlara verdiğin kadar çöpü işlenmiş gübre halinde bahçene atman için geri getiriyorlar" Bu uygulama çok hoşuma gitmişti. Ülkemizde kurulacak biyogaz tesislerinde belediyeler benzer bir uygulamayı neden gerçekleştiremesin?)

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=