Enerji ve Çevre Dünyası 7. Sayı (Kasım - Aralık 2001) / Ecogeneration World - Cogeneration, Waste Recovery, Renewables & On-site Generation - Kojenerasyon Atıktan Enerji, Yenilebilir Enerji, Yerinde Üretim

'W ı 1 HYDRO-X A.S. / GENEL MÜDÜR Ct, genuatwn,, 'Waste ,-ec.(JıJ� �,m,4a8fis l!f., @:ıı--sife•(fr,�r,ıtt;ptD difüzyonu bariyerleri entegre edilmekte olup, oksijen geçirgenliği sorununun neredeyse %100 ortadan kalkmasına imkan sağlanmıştır. BAKTERİLER Bu sorunun doğal olarak yeni bir sorun değildir. Bunun yanısıra, ancak yakın zamanlarda bakterisel gelişme nedeniyle oluşan korozyon türleri ciddi bir şekilde ele alınmıştır. Bunlar esas itibarı ile demir bakterileri ve sülfat-indirgeyen bakteriler olarak ortaya çıkmaktadır. Bölgesel ısıtma sisteminde bakterilerin gelişmekte olduğunun işaretleri şunlar olabilir; sirkülasyon suyunda lağım kokusu olması, kimyasalların dozlarında olumsuz etkiler, radyatörlerde ve sistemdeki bakır/ pirinç elemanlarda korozyon oluşması. Bu bakterilerin sisteme girişinin topraktan kontaminasyon yoluyla onarım veya montaj çalışmaları esnasında olduğu varsayılmaktadır. Sistemlerin içinde veya radyatörlerin dip bölümlerinde bu bakterilerin gelişmesi için mükemmel şartlar mevcut olabilir. Bir defaya mahsus olmak üzere sistemin dezenfekte edilmesi olasılığı şimdi araştırılmaktadır. Bu konuya daha fazla ışık tutmak üzere Danimarka'da geniş kapsamlı bir araştırma projesi başlatılmıştır. PASLNMAZ ÇELİK Bu malzemenin örneğin ısı eşanjörlerinde, bölgesel ısıtma tesislerinde kullanımı artmaktadır. Genelde paslanmaz çelik korozyona karşı dirençlidir, ancak iki hususta hassastır: 1. lsı, ve 2. Klorürler. Aşağıdaki eğri en çok kullanılan çelik türlerinin - 304 ve 316 -nerelerde uygulanabileceğini göstermektedir, zira her ikisi de klorüre karşı hassastır. Klorür içeriği nedeniyle korozyona uğramadan 304 çelik 94°C ısıya kadar dayanıklıdır, 316 çelik ise 108°C ısıya kadar dayanabilir - bu etki düşük klorür içeriklerinde bile mevcuttur. Bölgesel ısıtma sisteminde paslanmaz çelik kullanılacak ise, suyun ısı düzeylerini ve klorür içeriğini incelemek gereklidir. Paslanmaz çeliğin temizlenmesinde ise, hidroklorik asit hiç bir zaman kullanılmamalıdır, zira bu asit hızlı bir şekilde paslanmaz çeliğin pasifzar tabakasını yok ederek anında çeliğe zarar vermeye başlar. Chlor, ppm 10ooi 1 100 10 o 304 316 -+SPK 100 SPK ••c 200 300 Çizim 6. 304 ve 316 paslanmaz çelik için eğriler. ısı klorür içeriği ile ilişkilidir. 36 ECOGEt/ERATION WORLD L1P 1,5 1,0 0,8 -+----- 0,5 0,1 A--1 --2-----3---1 B------- 1 ----------• 60.000 kWh 50.000 -Y-strainer 40.000 -Top-hat strainer T-strainer -ın-line strainer 30.000 -ın-line V-strainer 20.000 10.000 o 0,5 1,5 2 2,5 3 m/s ÖZET Bölgesel ısıtma sistemlerinin doğru bir şekilde çalıştırılması için su tasfiyesinin doğru yapılması hayati derecede önem taşımaktadır. Sistemin ekonomik şekilde çalışmasını ve bunun yanında korunma düzeyini etkilediği için, bölgesel ısıtma tesisatının bakım programı içerisinde yüksek bir öncelik sırası almalıdır. Şunu da ekleyebiliriz ki, normal bir bölgesel ısıtma sisteminin ortalama su kaybı günde %0.25 düzeyindedir - büyük bölgesel ısıtma sistemlerinde bu rakam biraz daha yüksek, yeni tür merkezi olmayan kombine ısı ve güç santrallerinde biraz daha düşük olabilir. Su kaybının böyle düşük düzeylerde tutulması büyük ölçüde yenilikler yapılarak, modern boru tesisatları monte ederek ve doğru su tasfiyesi işlemleri uygulanarak mümkün olmuştur. Mevcut standartlara göre inşa edilmiş bir bölgesel ısıtma ağının hizmet ömrünün 30-50 sene arası bir süre olması beklenmektedir.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=