Enerji ve Çevre Dünyası 7. Sayı (Kasım - Aralık 2001) / Ecogeneration World - Cogeneration, Waste Recovery, Renewables & On-site Generation - Kojenerasyon Atıktan Enerji, Yenilebilir Enerji, Yerinde Üretim

THERE WILL BE NO ELECTRICITY EXCESS,BUT ONLY SHORTAGES WILL BE REDUCED Last week, two Energy Forums - in lstanbul iş Towers by major energy fırms and in Ankara by World Energy Council Turkish National Committee were held. in both Forums, Minister i of Energy and Natural [ Resources fırstly : declared that water lev- ; els in our dams are minimum in this winter. Therefore, electric interruptions of 3 hours per day seem to be anavoidable for this winter. But then, he gave the good news: Enkalntergen partnership's Gebze, Adapazarı and lzmir Plants will start-up in 2002. Thus, a total power capacity of 3850 MW will be added to 380 kV system and an electric power of 31,5 billion kWh will be injected to 380 kV system. Therefore, there will be • ELEKTl!IK BOLLUGU OLMAYACAK SADECE SIKINTILAR AZALACAK 1 Sevgili Kojenerasyoncu Dostlarım, Geçtiğimiz iki hafta içinde biri Ankara'da Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi'nin, diğeri de lstanbul'da lş Kuleleri'nde büyük enerji firmalarının düzenlediği iki önemli Enerji Forumu gerçekleşti. Her iki Forumda Enerji ve Tabii Kaynaklar BakanımI2 bu kış, özellikle barajlardaki su seviyelerinin minimumda bulunduğunu vurgulayarak önce kötü haber verdi. Bu kış (Aralık, Ocak ve Şubat) aylarında gündı 3'er saatlik elektrik kesintileri kaçınılmaz gibi görünüyor. Daha sonra iyi haber verdi: Enka - lntergen ortaklığının 2002 yılında işletmeye alınaca� Gebze, Adapazarı ve İzmir Santralları ile 380 kV'luk sisteme, yılda kapasite bazında 3850 MW'lık toplam güç ilave edilecek ve enerji bazında 31,5 milyar kwh'lık elektrik enjekte edilebilecek. Böylece 2006 yılına kadar sistemde elektrik bolluğu olacak. ı=-atimizce ne birinci habere çok üzülelim, ne de gerçek anlamda bir bolluk olacağına sevinelim. Türkiye'nin elek- 1 ;;� i ;nerjisi arzında gerçek durum şudur. Kurak iki yıl geçirdiğimiz ve dolayısıyla barajlardaki su seviyesinin tehlikeli minimumlara inmiş olduğu doğrudur. Bu yüzden de Teaş'ın yaşlı termik santralları tarihindeki en yüksek yüklerde işletilerek kapasitesi zorlanmaktadır. Yaşadığımız ekonomik kriz dolayısıyla 2001 yılının ilk üç çeyreğinde ekonomimiz% 8,5 küçülürken, elektrik tüketimi artışımız, son 30 yıl içinde ilk defa sıfır büyüme noktasına gerilemiştir. Bu nedenle bu yıl yıllık puantın 2001 yılı Aralık ayı seviyesinde (19 500 MW) kalacağını beklemekteyiz. Bu yıl hidrolik santrallardan elektrik üretimi geçen yılın aynı dönemine nazaran 3 milyar kwh daha az olmuştur. Bu farkın da bu yıl işletmeye alınan 500 MW'lık yeni Otoprodüktör tesisleri tarafından karşılanabileceğini hesaplıyoruz. Yeter k Otoprodüktörlerde, elektrik fiatlarının dolar bazında düşük ve doğal gazın yüksek olmasından kaynaklanan karlılık kıskacına bir çözüm bulunabilsin. Türkiye Kojenerasyon ve Otoprodüktörlük Derneği'nin Otoprodüktörler nezdinde yapmış olduğu anket çalışmalarına cevap veren 40 Otoprodüktör tesisinde, yukarıda ortaya koyduğumuz karlılık kıskacı yüzünden 422 MW'lık bir atıl kapasite bulunduğunu tespit etmiş bulunmaktayız. Anketimize henüz cevap verememiş, kalan 46 Otoprodüktör'ü de dikkate alırsak, atıl kapasitenin daha da yükseleceği açıktır. Bu durumu lstanbul'daki Enerji Forumu'nda, Sayın Enerji Bakanımıza açıkladık ve Bakanlığın bu atıl kapasiteyi hayata geçirmesi ile elektrik kesintilerine gerek kalmayacağını hatırlattık. Atıl kapasitenin hangi Otoprodüktörler'de ve ne miktar bulunduğunu listeledik ve Enerji İşleri Genel Müdürlüğü'ne yazılı olarak verdik. Geçen yıl, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, yine böyle hatırlatmamız üzerine 8 Ekim 2000 tarihinde iki kararname çıkartarak doğal gaza alternatif yakıt (nafta, motorin, LPG) kullanan Otoprodüktörler'in doğal gaz fiatlarına nazaran oluşacak maliyet farklarını Elektrik İstikrar Fonu'ndan karşılama önlemini getirmişti. Nasıl bu karar sayesinde geçen yıl Otoprodüktörler 16 milyar kwh gibi rekor bir üretim yaparak ülkemizde elektrik sıkıntılarını krize dönüşmeden atlatıl• masını sağlamışlarsa, bu yıl da inanıyoruz ki düşünülen elektrik kesintilerinin ortadan kaldırılması yine Otoprodüktörler'in atıl kapasitelerinin değerlendirilmesi ve bu suretle sisteme enjeksiyonu ile mümkün olacaktır. BL güzel tablonun yaratılması yolunda Enerji Bakanlığı'nın Otoprodüktörler'i daha fazla üretime teşvik edecek fiat farkı kararnamesini hayata geçirmesini bekliyoruz. Sayın Bakanımızın 2006 yılına kadar enerji bolluğu olacağı yolundaki müjdesine gelince. 2005 yılı sonuna kadar toplam kapasitesi 4650 MW olan Doğal Gaz Kombine Çevrim Santralı, 1200 MW'lık ithal kömür ve 1400 MW'lık Afşin/Elbistan santralları ile 320 MW'lık akışkan yataklı linyit (ÇAN) santralı 1300 MW'lık hidroelektrik santral işletelectric e x cess until _J meye girecektir. Toplamı 8800 MW'lık yeni kapasite üretime geçecektir ama, toplam kapasitesi 6500 MW ve ortala- , _ _ 20 � 6- • ma ömrü 25 yıl olan termik santralların, Çatalağzı, Seyitömer ve Tunçbilek gibi çok yaşlı olanları artık ekonomik ömürlerini doldurdukları için durdurulacak, daha az yaşlı olan ve toplam kapasitesi 8500 MW olan yeni kömür santralları ve doğal gaz kombine çevrim santrallarında, uzun zamandan beri yapılamayan revizyonlar yerine getiri-lecektir. Bu suretle, 8800 MW'lık yeni kapasitenin yaratacağı kağıt üzerindeki bolluk, yaşlı termik santralların durdurulmaları ve orta yaşlı doğal gaz santrallarının revizyona alınmalarıyla sistemde yutulmuş olacaktır. 2002 yılından itibaren ekonomimizin düzelme sürecine gireceği ve onu izleyen yıllarda, daha önce olduğu gibi% 8'lik ortalama talep artışının sürdürülebileceği hesabıyla, 2002 ve 2003 yıllarında gerçek elektrik bolluğu ve 2004 ve 2005 yıllarında ise kendine yeterlilik (o da her yıl 1000 MW'lık yeni Otoprodüktör kapasitesinin işletmeye açılacağı varsayımı ile) durumu ile karşılaşacağız. Bu nedenle tedbirli bir tüccar gibi, 2002-2006 arasında enerji bolluğu yerine elektrik ihtiyaçlarımızın karşılanabileceği yaklaşımı ile arz/talep tablosuna bakmamızın daha isabetli olacağını düşünüyorum. Büyük bir santralın, projelendirilmesi, kredi bulunması, inşaat ve montajının (5) yıldan önce mümkün olama-yacağı gerçeği ile, 2006 yılında karanlıkta kalmak istemiyorsak, 2006 yılında işletmeye açılması zorunluluğu olan toplam 3000 MW'lık elektrik santralı kuruluş kararının (kamu veya özel şirketler tarafından) bugünden alınmasını elzem görüyorum. Yaşamınız mutlu, geleceğiniz aydınlık olsun sevgili kojenerasyoncu dostlarım. r ECOGENERATION WORLD �

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=