Enerji ve Çevre Dünyası 70. Sayı (Mayıs-Haziran 2009)

Dosya ■ Yenilenebilir Enerji-Söyleşi Enerjide Durum Tesbiti 2007 senesi 1 Kasım da EPDK'na teslim edilmesi istenen projelerinve buna bağlı 800 bin dolarlık teminat mektuplarının akibeti, ülkemizde buenerj i dalında bir kilitlenme meydana getirdiğine inanmaktayız. RESYı\D Genel Sekreteri Metin Atamer ile yenilenebilir enerji konusunda ülkemizin bulunduğu noktayı konuştuk. Atamer, "5346 sayılı yasa , ihtiyaca tam olarak cevap vermese de en azından bir yasanın yenilenebilir enerji konusunu ele alması olumlu bir adım olduğuna inanmakmyız" diyor. Yenilenebilir enerji yatırımları balrurundan ülkemizin bulunduğu noktayı değerlendirir misiniz? 20 Şubat 2001 senesinde çıkan ve 4628 sayılı kanun aslında Enerji Piyasası Düzenleme Kanunu olarak anılsada kamımın 1 inci maddesinde, bu kanunun yapılmasındaki genel amaç çok sarih bir şekilde ifade edilmekte. " Elektriğin yeterli , kaliteli, sürekli düşük maliyetli ve çevreyle uyumlu bir şekilde tüketicilerin k-ullanımına sunulması için, rekabet ortamında özel hul-mk hükümlerine göre faaliyet gösterebilecek , mali açıdan güçlü , istikrarlı enerji piyasasının oluşturulması ve bu piyasada bağımsız bir düzenleme ve denetimin sağlanmasıdır." Bu kanun önce bir kurumun oluşmasına, sonra piyasa aktörleıinin konuya tam hakim olmadan kendilerini konunun içinde bulması ile anlaşılması zor bir süreç yaşanmaya başlanmıştır. Kanunun bir çok maddesi geçtiğim.iz sekiz sene içinde defalarca değişikliğe uğramış, her değişiklik bir başka sorunu beraberinde getirmiştir. Toplam 20 maddeden oluşan kanunun hemen hemen her maddesi değişikliğe uğramış, hatta bir senede iki defa değişikliğe uğrayan maddeleri olı11uştur. Geçen seneler içinde yenilenebilir enerji yatırımları için ayrı bir kanuna ihtiyaç duyuın1uştur. Bu konuda17 Mayıs 2005 yılında 1 sene gecikmeyle üretilen 5346 sayılı yasa , il1tiyaca tam olarak cevap vermesede en azından bir yasanın yenilenebilir enerji konusunu ele alınası olumlu 66 ENERJi DÜNYASI MAYIS-HAZIRAN 2009 bir adım olduğrına inarunakta)�Z. Osmanlıdan kalan alışkanlıklarımızı hiç terk etmediğimizden, tarihi mehter takımınıda unutmak mümkün olrnamakta. İleriye atılan her iki adımdan sonra üçüncü adımımız ileriye gitmemekte. Bu nedenle ormdaki boşluğa EPDK yerleşerek, esas görevi denetleme olan bir kurum , denetleme yerine ülkemizin enerji yatırımlarını "PLANLAMA'' görevini üstlenmiştir. Kurumun esas olan görevinin denetleme olması gerektiğine inancll111z devam etmektedir. Yaptıkları işin doğru olup olmadığını tartışmak istememekle beraber, 2007 senesi 1 Kasım da EPDK'na teslim edilmesi istenen projelerin ve buna bağlı 800 bin dolarlık teminat mektuplarının akibeti, ülkemizde bu enerji dalında bir kilitlerune meydana getirdiğine inarunaktayız. Bu tarihten sonra ülkemizde hiç yenilenebilir enerji konusunda proje geliştirilmiyecekmi diye bir soru, her kesim tarafından sorulmaktadır. Açılan il1ale şeklindeki bu çağrı ne kadar ciddi ise, yapılan müracaatlarda oluşan J\ıf\,'(1 78.000 lık yenilenebilir enerji projesi o kadar ciddi olduğuna inanmaktayız. Enerji yatırımlarının finansmanında ülkemizde karşılaşılan zorluklar nelerdir? Ülkemizde enerji projelerine yatırım yapmak isteyen yatırımcı kuruluşlar genelde proje geliştirmeye yanaşmamakta, hazır projelere ortak olarak satın almayı düşürunekte. Bu nedenle iki konunun bir birinden ayrılması gerektiğine inanmaktayız. Proje geliştiren müesseseler projelerini geliştirmeli, bu projelerle ilgili lisansları proje geliştiren müesseseler temin etmeli. Bu projelere yatırım yapmak isteyen yatırımcılarda bu projelere ortak olmaları Metin Atamer RESYAD Genel Sekreteri sağlaru11alıdır. Yatırım yapan müesseseler geliştirme sürecini beklemek istememekte , bu nedenle hazır proje aramaktadırlar. Yatırım yapan müesseseler kendi finans kurumu ile birlikte bu projeleri değerlendirmeleri, proje finansmanı açısından dal1a akla yakın geın1ektedir. Yakın bir taril1te ümit edilen yanilenebilir enerjideki yatırım teşvikleri kanunu, ülkemizde bu dalda yeni iş sahaları açacağına inanmakla beraber enerji yatırım kalemlerinin ülke içinde üretimlerindeki KDV lerininde teşvik kapsamında mütalaa edilmesinde yarar olduğunu düşünmekteyiz. Bir enerji projesini iki ayrı safhada mütalaa ettiğim.izde, birinci safhası projenin geliştirilmesi. Bu süreç bir seneden az olınamakla beraber bir kaç seneyede yayılan bir süreci düşi.irunekte yarar olduğuna inanmaktayız. Proje geliştirilmesi sürecinde bile finansman modelleri yurt dışında mevcutken ülkemizde bu konu eksik olduğunu görmekte)�Z. Projelerin geliştirici kurum t,'.ırafından yatırımcı kurumlara sunulması ve ortaklığa dalın edilmesinden sonra projenin yatırll11 finansmanı, ve uygulama safhasına geçilmesi uygun mali analizlerle mümkün olrnaktadır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=