üretilen elektriğin alım fiyatı hiçbir yerli katkı ilavesi olmaksızın ilk on yıl için 25 Euro cent/kWh olarak tespit edilmiştir. Bu fiyat kanunlaştığı takdirde, birçok yatırımcının yerli üretime yatırım yapması beklenecek bir durum olarak görünmemektedir. Zira alım fiyatı olarak 25 Euro cent/kWh diğer ülkelerdeki fi.yatlar ve şartlar -ışınım süresi ve verimlilik - dikkate alındığında makul bir fiyat olarak görünmektedir. Dolayısıyla bu fiyatlar yatırımcıyı yerli üretime teşvik etmemektedir. Yerli üretimin teşvik edilebilmesi için taban fiyatın güneş enerjisinden elektrik üretmeyi cazip kılmayacak bir fiyat olması gerekir ki, yerli üretim yaptlarak bu fiyatların yükselmesi ve cazip bir fiyat haline gelmesi sağlanabilsin. Bunun sağlanabilmesi için de yerli üretime verilen ilave ücretin yüksek olması gerekir. Tasarıda ise durum tam tersidir. Alım fiyatı yüksek, yerli üretime verilen ilave ücret düşüktür. Oysa alım fiyatlarının ilk on ytl için yaklaşık olarak 20-22 Euro cent/kWh civarına çekilmesi, buna karşılık yerli üretime verilen ilave ücretlerle bu fiyatın 30-35 Euro cent/kWh seviyelerine çıkarılma imkanı verilmelidir. Güneş enerjisinden elektrik üretmede kullanılan mekanik ve elektro mekanik parçalardan özellikle, PV modülleri ve PV modülünü oluşnı.ran hücrelerin imal edildiği fabrikaların çık kısa zamanda Türkiye'de kurulması mümkündür. Örneğin 9 ayda Amerika'da kurulu bir PV modülünü oluşnı.ran ince film hücre fabrikasının aynısı Almanya'da kurulabilmektedir. Önemli olan finanSal kaynak ve yerli üretime verilen ilave ücretin ne kadar teşvik edici olduğudur. Yerli üretim gerektiği şekilde teşvik edilir ise, üreticiler finansal kaynağı bulmakta zorlanmayacağı gibi, mekanik ve/veya elektro-mekanik aksamı yurt içinde imal edecek tesisleri de çok kısa sürede kurabilir. Sistem belirtildiği şekilde kurulmadığı takdirde, kişiler yerli üretime milyonlarca dolar sermaye ayırma durumunda 74 ENERJi DÜNYASI MAYIS-HAZIRAN2009 kalmadan elektrik üretim tesisi kurarak, ürettiği elektriği 25 Euro cent/kWh'den satıp kar edebilir. Yerli katkı ilavesi olmaksızın yüksek alım fiyatı verildiği takdirde Türkiye, güneş enerjisi teknolojisi üreten ve/veya yurt dışında üretim tesisi bulunan yabancı firmaların pazarı konumuna gelecektir. Oysa Türkiye'de enerji arz güvenliğinin sağlanabilmesi için öncelikle enerji teknolojilerine yatırım yapılması ve yurt dışında mevcut olan teknolojilerin Türkiye'ye getirilmesinin sağlanması gerekir. Zira Türkiye'nin şu anda güneş enerjisinden üretilecek az miktarda elektriğe ihtiyacı yoknı.r. Türkiye'de çok daha düşük maliyetle elektik üretilebilecek enerji kaynakları mevcutnı.r. Türkiye'nin bu aşamada ihtiyacı olan teknoloji transferidir. Türkiye güneş enerjisi açısından oldukça avantajlı bir ülkedir. Şimdi olmasa dahi gelecekte güneş enerjisinden elektrik üretilmesi gerekecektir. Buna hazırlık yapma!, amacıyla bugün, gerekli teknolojinin Türkiye'ye transfer edilebilmesi için güneş enerjisinden elektrik üretilmesinin önü açılmalı ve teşvikler verilmelidir. Ancak Kanun tasarısının, yenilik olarak özellikle güneş enerjisinden üretilen elektriğe alım garantisi getirmesi hususu dikkate alındığında, belirtilen hedefi gerçekleştirmekten uzak olduğu sonucuna varılmaktadır. 7- Alım Zorunluluğuna Tabi Olan Kişiler Tasarı ile, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik için ödeme yapmak zorunda olan kişiler genişletilmiştir. Mevcut kanuna göre alım zorunluluğu olan kişi, perakende satış lisansı sahibi kişi iken, tasarıda ödeme yükümlüsü olarak tedarikçi kavrarıu kullarıtl rıuştır . Tedarikçi ise, 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu'nun 1. maddesinin 18. bendinde tarif edilmiştir. Buna tanıma göre tedarikçi, elektrik enerjisi ve/ veya kapasite sağlayan üretim şirketleri, otoprodüktörler, otoprodüktör grupları, toptan satış şirketleri ve perakende satış lisansına sahip şirketlerdir. Bu değişiklik özellikle yükün dağıtılması bakımından özem arz etmekte ve isabetli bir değişiklik olarak görülmektedir. Zira elektriği tüketiciye satanlar sadece perakende sarış lisansı sahibi kişiler değildir. Toptan satış şirketleri de satış faaliyeti yürütmektedirler. Dolaı"sıyla bu değişiklik, tüm Türkiye'de satın alınan yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektriğin yük dengelenmesinin daha kolay yaptlmasını sağlayacaktır. Ayrıca tasarıda, kurulu gücü 500 kw'nin altındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üreten tesislerin ihtiyaç fazlası elektriğini dağıtım şirketlerinin alacağı düzenlenmiştir. Ancak dağıtım şirketlerinin bu yolla sarın aldıkları elektrik enerjisi, dağıtım şirketlerince YEK destekleme mekanizması kapsamında üretilmiş ve sisteme verilmiş kabul edilir. Yani dağıtım şirketleri aldıkları bu elektriği sanki kendileri üretmiş gibi kabul edilecek ve kendilerine daha sonra satın aldıkları elektriğin ücreti dengeleme sisteminden ödenecektir. 8- Sisteme Giriş Yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik üreten kişilerin kanunun öngördüğü alım garantisinden yararlanabilmeleri için bir takım şartları yerine getirmeleri gerekmektedir. Ancak belirtmek gerekir ki, bu Kanun kapsamındaki yenilenebilir enerji kaynaklarından elektrik enerjisi üreten tesis sahipleri YEK destekleme sistemine girmek zorunda değildirler. Bu sisteme dahil olmak istemeyen tüzel kişiler, lisansları kapsamında serbest piyasada satış yapabilirler. Öncelikle, üretim lisansı sahibi tesis işleten tüzel kişilerin YEK belgesi alması gerekmektedir. YEK belgesi, yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrik enerjisinin iç piyasada ve uluslararası piyasalarda alım satımında kaynak türü-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=