Enerji ve Çevre Dünyası 73. Sayı (Ekim 2009)

Güncel ■ İran ile Doğalgaz Anlaşması İmzalandı Türkiye, İran'ın doğalgaz bakımından en zengin bölgesi olarak bilinen Pars bölgesinde doğalgaz çıkarabilecek. Türkiye, buradan çıkardığı gazın yüzde 50'sini pazarlayabilecek. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın İran devriminden bu yana Tahran'a giden en geniş resmi heyetle yaptığı temaslar anlaşmayla sonuçlandı. Türkiye, İran'ın doğalgaz bakımından en zengin bölgesi olarak bilinen Pars bölgesinde doğalgaz çıkarabilecek. Türkiye, buradan çıkardığı gazın yüzde 50'sini pazarlayabilecek. Güney Pars Sahası'nın toplam gaz rezervi 14 trilyon metreküp olarak tahmin ediliyor. Türkiye bu bölgeden yılda 35 milyar metreküp gaz elde etmeyi planlıyor. TPAO ile İran kamu şirketlerinin ortaklığıyla kurulacak üçüncü bir şirket tarafından çıkarılacak gazın yarısı Türkiye'nin olacak. Türkiye'ye ulaşacak gaz, hem iç tüketimde kullanılacak, hem de Avrupa'ya ihraç edilecek. Görüşmelerde, sınırda toplam 6 bin megavat kapasiteli iki elektrik santrali kurulması, Trabzon'un, İran'ın Bandar Abbas Limanı'na bağlanacağı bir taşıma ağı kurulması konusunda da anlaşmaya varıldı. İki ülkede karşılıklı banka kurulması konusunda da anlaşma sağlandı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile İran Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı Muhammed Rıza Rahimi'nin gözetiminde Enerji ve Tabii Kaynaklar Baka111 Taner Yıldız ile İran Petrol Bakanı Seyyid Mesud Mirkazimi tarafından imzalanan "Türkiye Cumhuriyeti Enerji Bakanlığı ile İran İslam Cumhuriyeti Petrol Bakanlığı arasında Anlayış Muhtırası" şöyle: "17 Kasım 2008 tarihinde imzalanan; 261 ENERJi DÜNYASI EKIM2009 1. Güney Pars Sahasındaki bazı doğal gaz sahalarının TPAO'nun yönetimine ve yatırım yapmak üzere tahsisi 2. Türkiye üzerinden İran doğalgazının Avrupa'ya taşınması 3. Türkmen doğalgazının İran üzerinden Türkiye'ye taşınması ile ilgili mutabakat zaptının süresinin uzatılması konusunda mutabık kalınmıştır. Ayrıca Güney Pars Sahası'ndaki daha önce Türkiye'ye tahsis edilmiş olan sahaların daha zengin diğer sahalarla değiştirilmesine yönelik ortak çalışma grubu kurulmasına karar verilmiştir." Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Yıldız, anlaşma ile ilgili bir soru üzerine şunları söyledi: "İran bölgesinde ve dünyada çok önemli petrol rezervlerine sahip olan bir ülke. Türkiye de jeopolitik konumunu ve coğrafyasını iyi değerlendirme isteğinde bulunan ve komşularıyla maksimum enerji işbirliği içerisinde bulunmayı hedef edinmiş bir ülke. Bu kapsamda İran ile görüşmelerimiz bazı kararlar ile sonuçlandı. Geçtiğimiz yıl içerisinde yaptığımız, Güney Pars bölgesindeki 21, 22, 24 numaralı sahaların, daha verimli olduğuna inandığımız sahalarla değiştirilmesiyle ilgili bir değişiklik yapıldı. Biliyorsunuz İran'da Anayasa gereği petrol ve doğalgaz yataklarıpın mülkiyet devri söz konusu değil. Bu �nudal yaptığınız saha çalışmalarında oranın kullanım hakkını alıyorsunuz. Bir nevi satış hakkını alıyorsunuz belli oranlarda. Biz mesela oradan çıkan gazın yarısının satış hakkını alınış oluyoruz. Tabii bunun şartları, fiyatları daha sonra görüşülerek, konuşulacak. Hangi şartlarda ve hangi fiyatlarda alınacağı konusunda öncelikle saha çalışması yapacağız. Saha çalışması sonucunda bir rezerv belirlenecek ve o rezervler TPAO'nun kabiliyet alanı içerisinde kalan ve deniz altında 100-150 metre kadar rahat çalışılabilecek platformlarla yapılabilecek bir şey. Sonra üretim sondajlarına geçme aşamasında, buradan çıkan toplam gaz miktarı belli olacak ve üretim aşamasına geçilecek. Türkiye, ister kendi üzerinden Batı'ya kaynak oluşturabilecek gazı alması, isterse ülkesinde kullanması amacıyla yani ister transit konumuyla, isterse kendi arz güvenliği ile ilgili cevap verebilmek için bu tarz anlaşmalar yapıyor. Bunlar çok doğru anlaşmalar." Öte yandan, İran ile petrol ve doğalgaz çalışmalarına Kasım ayının ilk veya ikinci haftasında başlanacak. ■

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=