jisi fiyatları üzerinde etkin rol oynaması hedeflenmektedir. Yeni DUY ile Dengeden Sorumlu Grup kavramı gelmiştir. Bu düzenleme uyarınca, şirketler PJ\ıfUM'a bildirerek bir grup oluşturabilir ve grup içinden bir şirket grup adına denge sonıınluluğı. ınu üstlenir. Yani, şirketler dengeden sorumlu grubu oluşnırarak toplam açıklarını azaltacak şekilde portföy oluşturabilmektedir. Böylelikle şirketlerin kendi grupları içinde yapacakları dengeleme ile dengesizliğe daha az maruz kalmaları hedeflenmektedir. 4. DUY Hakkında Hukuki Eleştiriler Yeni DUY'un 4/eee Maddesi ve 10. Maddesi Piyasa Katılııncısı'ıu üretim lisansı, otoprodüktör lisansı, otoprodüktör grubu lisansı, toptan satış lisansı ve perakende satış lisansı sahibi tüzel kişiler olarak tanımlamıştır. Yeni DUY'un 25/2 maddesi ise tüm piyasa katılımcılarının EPDK tarafından onaylanmış tip Piyasa Katılım Anlaşmasını imzalayacağına amirdir. Yani piyasa katılımcıları elektrik piyasasında tekel konumdaki TEİAŞ ile piyasa katılım anlaşması imzalamak zorundadır. Ancak belirtilen anlaşmanın değiştirilmesi bireysel olarak mümkün değildir (İdare 5 Ekim 2009 tarilı.inde duyuru yaparak 9 Ekim 2009 tarihine kadar değişiklik önerilerinin bildirilmesini talep etmiştir, son hali bu makalenin yazıldığı anda tarafımıza ulaşmamıştır). Bu yönü ile imzalanması istenen piyasa katılım anlaşması eleştirilmekte sözleşmenin iltihaki nitelikte olduğu, piyasa katılımcıları aleyhine ağır hükümleri içerdiği piyasa katılımcıları tarafından çeşitli şekillerde beyan edilmektedir. Belirtilen piyasa katılım anlaşması, hüküınleri incelendiğinde yaşanabilecek her türlü olumsuzlukta tüm sormnluluğu şirketlerin üstüne yükleyen, TEİAŞ'ın sorum1u1uğı.ınu ise oldukça sınırlandıran ve zaman zaman da kaldıran tek taraflı olarak düzenlennı.iş bir sözleşmedir. Gerek EPK'da ve gerekse de Lisans 68 1 ENERJi DÜNYASI EKIM2009 Yönetmeliğinde açıklandığı üzere lisans almakla şirketler elektrik piyasasında lisanslarında yer alan faaliyetleri gösterebilecekken, DUY bağlamında lisansa ek bir şekilde şirketlerin-aşağıda en önemli başlıklarıyla açıkladığımız üzere- önemli ölçüde sorumluluklar yükleyen piyasa katılım anlaşması imzalamak zorunda bırakılması, bazı sorunları ela beraber getirmektedir. İdareye güven ilkesinin çiğneıu11esi, katılımcılar aleyhine ve idare lehine ek yükümlülüklerin getirilmiş olması gelecekte bir çok huk-ı.ıki sorunun doğmasına sebebiyet verecektir. Elektrik piyasası veya kurulmak istenen elektrik ihtisas borsasııun güveıı.ilirliği tenı.inat mekaıı.izmasııun etkin bir şekilde uygulanmasıyla mümkün olacaktır. Yeni DUY düzenlemelerine göre şirketlerden, dengeleme mekanizması ve uzlaştırılınadan kaynaklanan ödeme yükümlülüklerini yerine getirmemelerine ilişkin ve piyasada yürüttükleri tüm faaliyetlerin toplam risklerini karşılayacak oranda teminat alınır. Yeni DUY'da -henüz uygulanmaya başlanmayan tenı.inat düzenlemesi - bir taraftan piyasa güvenliğini tenı.ine yönelirken diğer taraftan alınacak teminat nı.iktarlarının çok yüksek olması dolayısıyla piyasaya girişi aşırı zorlaştıracağı mütalaa edilmektedir. Tenı.inat mekanizması bu haliyle piyasa güvenliğini tem.in ile piyasa girişin kolay olmasını sağlama arasında bir denge sağlayamamaktadır. Bu yüzden teminatların hem düşük hem de piyasa güvenliğini sağlayıcı bir nitelikte olması gerekmektedir. Bunun için de dengeleme mekanizması ve uzlaştırmadan kaynaklanan ödeme yükümlülüklerine dair risklerin en basit olarak aylık olan fatura süreleri haftalık hatta birkaç günlük hale getirilıııesi suretiyle azaltılması isabetli bir düzenleme olacaktır. (Ki Yeni DUY ile getirilen değişikliklerle, fanıralamanın haftalık yapılabilmesi imkaıu sağlanmıştır) PMUM sadece fatura dönemlerini haftalık yapmakla bile şirketlerin teminat yükümlülüklerini ciddi bir oranda düşürebilecek ve tenı.inatların sağlıklı şekilde alınmış olması şartıyla piyasa güvenliğini de sağlayabilecektir. Gerek Yeni DUY'un 132/4-d maddesi ve gerekse de piyasa katılım anlaşmasının 4. maddesi uyarınca, eğer ki bir şirket kendi adına düzenlenen faturasını ödemezse, bu ödenmeyen miktar diğer şirketlere "Süresinde Ödenmeyen Alacaklar Payı" adı altında yansıtılır. Şirketlerin piyasada faaliyet göstermek için imzalamak zorunda oldukları piyasa katılım anlaşmasma dayanarak başkasının borçfarından sorumlu tunılı11ası hakkaniyete aykırıdır. Bunun yaıusıra, yeni DUY şirketlerden piyasada yürüttükleri tüm faaliyetlere ilişkin toplam riski karşılayacak teminat almmasııu sağlama görevini PJ\ıfUM'a vermiştir. Diğer bir deyişle, şirketlerin teminatları borçlarını karşılamaya yetiyor olmalıdır ve PJ\ıfUM da bu durumu tenı.in etmelidir. Süresinde ödenmeyen alacak payı bir şirketin borcunu ödememesinden kaynaklandığından ve şirketin borcunu ödememesi ilıtimalinde toplam riski karşılamak için gerekli tenı.inatlann alınmasııu ve böylelikle ödenmeyen borcun ödenmesini sağlamak Pi\ıfUM'un görevi olduğı.ından ve piyasa katılımcılarının diğer piyasa katılımcılan11U1 ödemesi gereken teııı.inatı ödemesini sağlama ve/ veya tam olarak ödeyip ödemediklerini kontrol erme bakm1111dan ne hakları ne de yükümlülükleri olduğı.ından, süresinde ödenmeyen alacak payının ortaya çıkış sebebi PJ\fıUM'un yükümlülüğünü ilılalidir. Bu sebeple süresinde ödenmeyen alacak payından sorumluluk
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=