Avrupa Birliği Enerji Politikasındaki Gelişmeler: Başak ÖNER Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı �vrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı Arz Güvenliğinin Sağlanması 1. Bölüm Giriş Günümüzde enerji arz güvenliği, hem küresel sermaye hareketlerinin hem de ulusal ve uluslararası politikaların ana temalarından birini oluşturmaktadır. 2008 yılında ABD ve Çin'in ardından dünyanın üçüncü büyük enerji tüketicisi olan AB, aynı zamanda önemli bir petrol ve doğalgaz itl1alatçısı olarak, uluslararası enerji pazarının en önemli aktörleri arasındadır. Genişleme sürecinin de etkisiyle, AB'nin enerji alanında ithal bağımlılığı her geçen gün artmaktadır. Bilindiği üzere, enerjide ithalata olan bağımlılık enerji arz güvenliği sorununu da beraberinde getirmektedir. Son yıllarda enerji sektörüne büyük önem atfeden AB, bir yandan enerji iç pazarııun yapılanmasını tamamlamaya, diğer yandan ise üçüncü ülkelerle işbirliğini ar�tırarak enerjiyi dış ilişkilerinin bir parçası haline getirmeye çalışmaktadır. Bu bağlamda iç ve dış boyutları birbirleri ile bağlantılı olan enerji politikalarında, AB'nin önümüzdeki dönemde değişen önemde öncelikleri, hedefleri, ihtiyaçları ve çözmesi gereken önemli sorunları bulunmaktadır. AB 21. Yüzyıl Enerji Politikaları Temeli Kurucu Anlaşmalara (Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğı.ı-1951 ve Euratom-1957) dayanan ve yıllar içerisinde derinleşen Avrupa entegrasyonu sürecine paralel olarak gelişen AB enerji politikası; arz güvenliğinin sağlanması, çevrenin korunması ve AB içinde rekabetin arttırılması konularına odaklanmaktadır. Geçmişten bu yana tüketicilere, yüksek kaliteli, kesintisiz, düşük maliyetli, çevreye saygılı ve sürdürülebilir gelişrneye uygun enerji temin edilmesi hedeflenmektedir. 1990'lı yılların ortasında başlatılan libernlizasyon süreci, enerji piyasalarında rekabetin artmasına, hizmet kalitesi ve arz güvenliğinin gelişmesine katkıda bulunmasına rağmen, doğalgaz ve petrol fiyatlarında yaşanan düzensiz artışlar, ithal bağımlılığının giderek artması, enerji piyasalarının ve jeopolitik faktörlerin değişmesi ve iklim değişikliği sorunları enerji sektöründe daha geniş katılımlı, uzun vadeli ve daha güçlü politikaların uygulanmasının önemini vurgulamaktadır. Bu bağlamda 2000'li yıllarda AB, yeni ve ortak bir enerji politikasının oluşturulması yönünde çalışmalarını yoğunlaştırmıştır. Öncelikle 2005 yılında başlatılan Enerji Verimliliği Girişimi ile AB'de, enerji verimliliğinin arttırılmasına yönelik bir dizi faaliyet başlatılnuştır. Birlik çapında dinamik enerji performans gereksinimleri, elektriğin üretimi, iletimi ve dağıtınunda kayıpların azaltılması, ulaştırma sektöründe verimliliğin arttırılması, enerji verimliliğinin finansmanı, kamuoyu bilinçliliğinin arttırılması ve uluslararası işbirliği konularına odaklanan söz konusu girişimin enerji politikasının temellerini oluşturan rekabetin arttırılması, sürdürülebilir kalkınma ve arz güvenliğinin sağlanmasına katkıda bulunması hedeflenmiştir. ENERJi DÜNYASI KASIM-ARALIK 2009 7 5
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=