Makale ■ Kıbrıs Rum Yönetimi tek tedarikçiye bağımlı durumundadır. Arz Güvenliğinin Sağlanması AB'nin mevcut enerji durumunun incelenmesinden de göri.ildüği.i üzere, arz güvenliğinin sağlanmasında ciddi sorunların bulunduğu görülmektedir. 1973 yılında %62 oranında olan ithal bağımlılığı, Petrol Krizleri sonrasında uygulanan politikalar sebebiyle, 1980'lerin ortasında %40 seviyesine gerilemiş olmasına rağmen, artan enerji talebi ve AB'nin genişleme süreci enerji ithalatlarını arttırmış ve daha öncede bahsedildiği üzere 2006 yılı itibariyle dış bağımlılık oranı % 54'e yükselmiştir. Bağımlılık oranının, hiçbir önlem alınmadığı takdirde, 2030 yılında %70 oranına yükseleceği tahmin edilmektedir. Eurostat verilerine göre, AB'nin 2030 yılında enerji ihtiyacının %27'sini doğalgazdan, %34'ünü petrolden, %1 1'ini nükleer enerjiden, %12'sini yenilenebilir enerji kaynaklarından ve %16'sıru da katı yakıtlardan karşılanması beklenmektedir. Bu çerçevede, AB'nin 2030 yılı itibariyle petrolde %93, doğalgazda ise %84 oranında dışa bağımlı olacağı öngörülmekte olmasına rağmen, halen söz konusu taleplerin hangi kaynaklardan ve nasıl karşılanacağının belirsiz olması sıkıntı yaratınaktadır. Ayrıca, mevcut doğalgaz ihtiyacının %60'111111 tek ülkeden (Rusya) karşılanması arz güvenliğini tehdit eden en önemli unsurların başında gelmektedir. Bilindiği üzere, 2006 yılından bu yana tekrarlanan Rusya ve Ukrayna arasında yaşanan gaz krizleri, Rus gazından Ukrayna üzerinden geçen boru hatları ile faydalanan AB için bir dönüm noktasını oluşturmaktadır. Bu bağlamda, orta ve uzun vadede AB'nin "20-20-20" hedefinin başarılmasıyla oluşturulacak, fosil olmayan kaynakların çeşitlendirildiği, talep yö78 ENERJi DÜNYASI KASIM -ARALIK2009 netiminde esnek altyapı ve kapasitenin bulunduğu bir enerji sisteminin, arz güvenliğinin sağlanması bakımından, mevcut sistemlerden çok farklı olacağı tahmin edilmektedir. Kısa vadede ise AB'nin arz güvenliğinin sağlanması, arz krizlerine karşı etkin önlemlerin bulunması anlamına gelmektedir. Arz güvenliğinin sağlanması, AB'nin enerji alanında ortak bir dış politika oluşturabilmesi yani tek sesliliğin sağlanabilmesi ile doğrudan ilintilidir. Enerjinin topluluk yetki alanına dahil edilmemesi ve üçüncü ülkelerle ilişkiler bakımından Üye Ülkelerin ulusal egemenlik ve ulusal çıkarlar çerçevesinde değerlendirilmesi, AB'nin bugüne kadar ortak bir enerji dış politikası oluşturamamış olmasının en önemli sebepleridir. Üye Ülkelerin enerji alanında farklı ihtiyaçları, öncelikleri, üretici ve transit ülkelerle farklı düzey ve içerikte ilişkileri bulunmaktadır. Bu sebeple, birçok zaman boru hatlarının güzergahları konusunda Üye Ülkeler arasında görüş ayrılıkları yaşanmaktadır. Ayrıca özellikle Almanya ve Fransa gibi büyük ülkeler, ulusal enerji şirketlerinin (R\'v'E, E.Or , GdF vb.) pazar paylarının ve söz konusu şirketlerin mevcut durumlarından kaynaklanan ekonomik ve siyasi getirilerinin azaltılmaması konusunda hassasiyet göstermektedir. Orta Asya, Güney Kafkasya, Ortadoğu, Afrika ve Akdeniz bölgesine ilişkin stratejilerde, enerji arz güvenliğinin sağlanması itici güç ve belirleyici unsur olarak ağırlık kazanmaya devam ederken, AB söz konusu bölgelere yönelik giderek artan boyutlarda işbirliği gerçekleştirmek istemektedir. Enerji talepleri giderek artan Çin ve Hindistan gibi ülkelerin mevcudiyeti, AB'nin ithal bağımlılığının giderek yükselınesi ve enerji ithalatlarının genellikle siyasi açıdan isikrarsız üretici ülkelerden gerçekleştirilmesi, Avrupa Komisyonı.ı'nu arz güvenliğinin sağlanması ve ortak bir dış politikanın oluşturulmasına ilişkin sistematik adımlar atmasını zorunlu kılmaktadır. Kaynakça [1] . Avrupa Komisyonu, "Second Strategic Energy Review An EU Energy Security and Solidarity Action Plan", CO1I (2008/0781), Brüksel, 2008. [2]. Avrupa Komisyonu, "20 20 by 2020 Europe's Climare Change Opportunity" COM (2008), Brüksel, 2008. [3]. Avrupa Komisyonu, "The EU Electricity and Gas Ivfarkets: Thir<l Legislative Package", CO1I (2007), Brüksel, 2007. [4]. Avrupa Komisyonu, "An Energy Policy for Europe", COM (2007) 1, Brüksel, 2007. [5] . Avrupa Komisyonu, "Issues Arising From Turkey's Meınbership Perspective", COM (2004) 656, Brüksel, 2004. [6] . İşcan, İsmail Hakkı, "TürkiyeAvrupa Birliği İlişkilerinin Geleceği Açısından Avrupa Birliği Enerji Güvenliği Sorunu", Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikaları 1(2), 2007: 1 1 3-168. [7]. Öner, Başak, "Avrupa Birliği Enerji Politikaları, İç Pazarın Tamamlanması, Üçüncü Enerji Paketi", 14. Uluslararası Enerji ve Çevre Teknoloji Sisteınleri Fuar ve Konferansı, İstanbul, Mayıs 2008. ■ Bu makalenin ikinci bölümünü 75. sayımızda yayınlanacaktır.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=