Belirlenecek uzun-dönem ortalama rüzgar hızı değeri için yüksek bir güvenilirlik tesis etmek amacıyla, santral bölgesinde yapılacak gözlemlerle yakın civarda bulunan bir meteoroloji istasyonundan veya benzer bir kaynaktan alınacak veri birlikte kullanılır. Santral bölgesine bir rüzgar verisi ölçüm sistemi kurularak, ölçümler yapılır ve analiz edilir. Bu veri daha sonra meteoroloji istasyonundan elde edilen -aynı döneme ait- veriyle karele edilir. Elde edilen korelasyon meteoroloji istasyonunda mevcut eski veriye uygulanarak, santral kurulması düşünülen bölgenin uzun dönem rüzgar verisi elde edilin.iş olur. Bu değerlendirme programı sonucunda uzun dönem ortalama rüzgar hızı, yıllara göre değişim, aylık değişim, yön sektörlerine göre rüzgar dağılım istatistikleri, ortalama günlük değişim, burgaç yoğunluğu rejimi elde edilir. Bu verilerin güvenilirlikleri, tamamen santral bölgesinde yapılan gözlemlerin kapsadığı zaman aralığına ve bu veriyle meteoroloji istasyonundan elde edilen veri arasındaki ilgileşirrıin derecesine bağlıdır. Yukarıda bahsedilen çıktılara, hat,'\ sınırları belirlenerek, yetkinlik kazandırılabilir. Enerji Üretimi Değerlendirmesi Bir rüzgar santralinin net enerji üretimi, projenin ekonomik açıdan uygulanabilirliğinin belirlenebilmesindeki anal'lt,'lf faktörlerden birisidir. Bu, bilgisayar ortamında hazırlanan modeller kullanılarak hesaplanır. Burada sayısallaştırılmış yer yüzeyi yapısı verisi, rüzgar türbini verisi (geomeuik yapısı, güç eğrisi, devreye girme v.b.), rüzgar hızı ve yönü dağılımları, düşey rüzgar profili ve burgaç düzeylerini rüzgar türbini dizilişiyle birleştirerek, türbinlerin tek tek ve birlikte üretecekleri yıllık enerji ınikt',lfları hesaplanır. Bu hesaplamalarda, santral bölgesindeki akış değişimleri ve iz bölgesi kayıpları da dikkate almır. Elektrik sisteminde meydana gelebilecek diğer kayıplar da bu hesaplamalara dahil edilebilir. Prosedürün etkileşimli olarak kullanılmasıyla, türbin dizilişini optirnize etmek ve böylece enerji üretimini dolayısıyla karlılığı en yüksek değerine yi.ikselunek mi.imk-iindi.ir. Buna göre rüzgar çiftliğinin kapasite faktörü ve/veya tam yüke karşılık gelen eşdeğer saat hesaplanarak, rüzgar çiftliğinin veriıni belirlenir. Rüzgar Türbini Detayları ve Değerlendirmesi Piyasada oldukça çok ıniktarda rüzgar türbini çeşidi bulunmaktadır. Söz konusu rüzgar santrali alanı için en uygun olan rüzgar türbininin seçilmesi proje niı1 başarılı olması açısından önemlidir. Genelde bu tür projelerin hepsiı1de rüzgar türbini ve gerekli donanımın seçimi makineniı1 teknik özelliklerine, toplam üretimlerine, fiyauna, garanti ve hazırda bulunma durumlarmm bileşİn1İı1e dayalı olarak yapılır. Bu işin teknik ve mühendislik yönleri incelenerek çeşitli özelliklere sahip makineler değerlendirilip, en uygım olanı sarın almmalıdır. Çeşitli rüzgar türbinlerinin başartl11l1lll1 gerçekçi bir şekilde karşılaşurılabilmesi için rüzgar türbiıu üreten firmalardan, ürettikleri türbinlerin teknik verileri alınıp, kullanılır. Bir rüzgar türbini kurulduktan ve çalışurıldıkt,'l11 sonra üretici firmanın öngördüğü güç eğrisi, enerji üretimi, hazırda bulunına değerlerinin doğruluğunun tespiti için de ölçümler yapılır. Rüzgar türbinleri belirli uç koşullara dayanacak şekilde tasarlanırlar. Bu yüzden bir proje sahasına uygıın rüzgar türbini seçilirken ekonomik kıstasların yanı sıra rüzgar türbininin tasar1111 değişkenlerinin proje sal'lasl1ll11 koşullarına uygun olup olınadığl1ll11 dikkatle incelenınesi gerekınektedir. Bu konuyla ilgili ayrıntıla11 IEC Standartlan'ndan ve rüzgar türbini irnalatçılaıından temin etmek mümkündür [5, 6]. Elektrik Tasarım Rüzgar santrali planlamalarında ihmal edilen özelliklerden bir tanesi de elektriksel altyapının durumudur. Bu, ENERJi DÜNYASI OCAK - ŞUBAT 2010 79
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=