Makale ■ rüzgar santralinin yatırım maliyeti, enerji üretimi ve dolayısıyla karlılığı üzerinde önemli etkilere neden olabilmektedir. Elektrik sistemindeki kayıplar, tipik olarak, rüzgar santralinin toplam üretiminin % 2-3'ü kadardır. Bu nedenle optimum hat ve transformatörlerin belirlenmesi gereklidir. Planlanan RES'in ulusal şebekeye bağlanrısıyla ilgili gerilim seviyesi, mesafeler ve güzergah da kapsamlı olarak ele alınmalıdır. Elektrik sistemlerinin durumlarının detaylarıyla birlikte rüzgar hızı dağılımı ve türbinlerin başarım detayları veri olarak kullanılır. İletim hatlarıyla transformatörlere ilişkin veri tabanları kullanılarak yatırım maliyetleri ve enerji kayıpları hesaplanır. Alınan enerji ve re-· aktif güç miktarları aynca belirlenmelidir:· Daha sonra basit bir yatırım-kazanç testi yarclımıyb optimum durum kestirilir' İnşaat Tasarımı. Rüzgar santrali ekonomisinde önemli bir faktör de inşaat işlemleri, erişme yolları (geçici veya daimi) yapımı, ara istasyonlar ve kontrol binası yapımını içeren altyapı işlemleridir. Bu işlerin maliyeti toplam proje maliyetinin yaklaşık %30-40'1 kadarına ulaşabilir. Bunların yanı sıra, bu çalışmalar inşa periyodunda belirgin etkilere neden olabilmektedirler; özellikle kış aylarında... Bu nedenle, yatırımcı için bu faktörlerin projenin ilk aşamalarında belirlenmesi büyük önem arz etmektedir. Ekonomik Değerlendirme Bir rüzgar santrali bölgesinin uzundönem enerji üretiminin tabın.ininin ve türbin sayısı ile türbin kapasitesinin kararlaştırılması için proje maliyetinin belirlenmesi gereklidir. İç Karlılık Oranı ve Net Bugünkü Değer'in belirlenmesi için bir rüzgar santrali projesinde ekonomik. değerlendirmeye olanak sağlayan modeller kullanılır. Rüzgar santrali düzeni, rüzgar rejimi gibi çeşitli detaylar verilerek, model yardımıyla enerji üretimi ve böylece bu enerjinin satışından elde edilecek gelir, bakım ve onarım masrafları, arazi kirası, finansman ve 80 ENERJi DÜNYASI OCAK-ŞUBAT2010 diğer giderlerle birlikte, proje ömrü boyunca her yıl için hesaplanır. Değer kaybı ve vergiler ödendikten sonra, yıllık nakit akışı hesaplanır; bunlar projenin net bugünkü değerini hesaplamak için göz ardı edilebilir veya projenin geri ödeme oranını belirlemede kullanılır. Kredilerin geri ödenmesindeki provizyon ve enflasyon etkileri dahil edilebilir. Çevresel Etki Değerlendirmesi Uygubma planı ile birlikte sunulmak üzere, gereksinimleri karşılayacak şekilde bir çevresel etki değerlendirme raporu hazırlanır. Bu doküman aşağıdaki bölümlerin tamamını veya bir kısmını içerir: Bölgenin Rüzgar Enerjisinden Sağlayacağı Faydalar Bölge halkının projeden elde edeceği ekonomik, sosyal ve çevresel kazanımların özeti ile birlikte küresel kazanımlar belirtilir. Rüzgar Santrali Alanının Seçimi Rüzgar santrali alanının seçiminde dikkate alınan faktörler özetlenir ve irdelenir. Proje Tanıtımı, Yapımı ve İşletilmesi Bu bölümde projenin detaylı açıklamaları yer alır. Çevresel Değerlendirme Dökümarun en önemli öğelerinden birisi, bu gelişmenin çevre üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi ve herhangi önemli bir etki olmayacağını ( etkilerin kabul edilebilir düzeylerde kalacağını) gösteren ölçütlerdir. Bu bölüm görsel, doğal yaşam üzerinde potansiyel etki, arkeolojik ve tarihi özellikler, tarım ve arazi kullanımı, gürültü, elektromanyetik parazit, otoyollar ve santral bölgesindeki erişme yolları, bölgeye özel hususlar ile sonuç ve karar konularını içermelidir. 3. Teknik Etütler ve Mühendislik İşleri RES projelendirilirken yaptlması gereken teknik ve mühendislik işlemler özetle şöyle sıralanabilir: ■ Rüzgar türbinlerinin teknik ve proje sahasına uygunluk açısından incelenmesi, ■ Proje incelenmesi; yerin jeolojik yapı analizi ve yol gereksiniminin belirlenmesi, tasarlanması, ■ Rüzgar türbini temellerinin tasarlanması, ■ Bölgenin elektrik şebekesinin incelenmesi, ■ Santral içi ve ulusal şebekeye bağ lantı tasarımı, ■ İmar vs planların hazırlanması, gerekli izinlerin alınması, ■ Türbinleri üreten şirketin sunduğu teknik veri ve bu karakteristiklerin gerçekleşme durumlarını belirlemek için rüzgar türbini güç başarım ve gürültü düzey testi ölçümlerinin yapılması. 4. Türkiye'deki Mevcut RES Durumu ve Değerlendirmeler Giriş bölümünde de kısaca değinildiği üzere, başvurusu yapılan 84,0001\ıl\V'lık Rüzgar Santrali'ne karşılık 2013 yılına kadar yapılmasına onay verilebilecek 7,250MW'lık bir altyapı söz konusudur. Yürürlükte olan lisansların (yetki belgelerinin), uygun bulunan ve inceleme değerlendirmeye alınan projelerin, bu kapasite hesaplanırken dikkate alındığı varsayılsa bile 1 Kasım 2007 tarihinde başvurusu yapılnuş olan 78,051 MW'lık başvuruya karşılık elde bulunan kapasitenin sadece o/o 1 0'u mertebesinde olduğu söylenebilir. Görülen tüm vahamete rağmen, bu rakamlar tam manasıyla resmin bütününü ortaya koymamaktadır. Çünkü kullanılabilecek kapasite tüm ülkeye yayılmış olmakla beraber, başvurular ağırlıklı olarak Marmara, Ege ve Akdeniz Bölgeleri'nde toplanmıştır. Üstüne üstlük sadece bağlantı noktasında değil, aynı proje sahası üzerinde birden fazla başvuru da söz konusudur. Yapılan genel bir değerlendirme sonucunda Kasım 2007'de yaptlan başvurulardan 57 adedi (~3,700 MW) aynı trafo istasyonunda başka bir başvuru ile
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=