Enerji ve Çevre Dünyası 77. Sayı (Nisan 2010)

lerin değeri çok daha iyi anlaşılacaktır. Pfk yükümlülüğü için Aywheel teknolojisi kullanılırsa "Göreceli Etki E Üzerine bir Çalışma" Tanım olarak E = Gerekli Komwıs,:roııel Kapasite A1W clir. Gerekli F/y ,.-!ıee/ _ Kapasitesi _ Mil' Eğer "ts" Yük Frekans Kotrolü (Sekonder Frekans Kontrolü) gecikme süresi, Aywheel zaman sabiti ve primer frekans kontrolü zaman sabiti ise o zan1an, f 1 - e-''" dt E=�o_____ ı, f t /-r: /it o olarak hesaplanabilir. Türkiye'de, ortalama primer frekans kontrol zaman sabiti 30 s olarak alınabilir. Çünkü, aşağıdaki diyagramda görüldüğü üzere, PFK rezervinin % 50 si 15 saniyede, % 100 ise 30 saniyede devreye girrneliclir. Flywheel zaman sabiti 0.6 saniyedir. Bu clunımcla E, sekoncler frekans kontrol gecikme süresine bağlı olarak aşağıdaki gibi değişim gösterecektir. Yük Frekans Kontrolü gecikme süresi UCTE standartlarına gore 15 saniye ile 30 saniye arasında olmalıdır. Bu durumda, 15s < ts < 30s için 1,96 < E < 3,84 clir. Eğer primer frekans kontrolü için Aywheel teknolojisi kullanılırsa, sekoncler frekans kontrol gecikme süresi 30 saniye civarında olduğu için E = 2 olacaktır. Bu durumda örneğin 100 J\ıfw kurulu gücündeki bir santralın 2 Mw bırakmak zorunda olduğu primer control rezerleri yerine 1 Mw'lık Aywheel tabanlı 1 02 ENERJİ DÜNYASI NISAN2010 P (MW) ---------------------------- %2PGN % ı PGN l / ,,-· ---- - -� f % 1 PGN -- -- � ! �Q.NJ - I I I -30 o L\td 30 60 90 120 l[s) - Primer Rezerv Miktarı --- Tepki Sınırları / Toleranslar Beklenen Tepki �td Tepkideki Gecikme Süresi L\t•= 4 saniye, Hidroelektrik Santrallar için L\t•= 2 saniye, Diğer Santrallar için Şekil E.4.8. Primer Frekans Kontrol Rezerv Testinin Değerlendirilmesi Relative Effectiveness II E 11 6,00 5,00 4,00 3,00 2,00 1,00 0,00 ıo ıı 12 13 14 ıs 16 17 18 19 20 21 22 23 24 2s 26 27 28 29 30 hızlı tepki verebilen frekans kontrol tesisi kurmaları yeterli olacaktır. *Genel bir değerlendirme ile PFK yüküınli.ilüği.inün elektı'ik üretim tesisleri için teknik ve mevzuattan kaynaklanan verimsizliğinin önlenebilmesine esas olarak; 1.Primer frekans kontrolu yükümlülüğünün özellikle yukarıda sayılan üsti.inlükleri nedeniyle Aywheel (volan) enerji depolama sistemlerinin mevzuatta birinci derecede tercih edilmesine olanak tanınmalıdır. 2.Nilıai Dengeleme Uzlaştırma Yönetmeliğinde gün öncesi piyasada mecburi saatlik GÜP-Günlük üretim programı veren ya ela YAL talimatı ile yi.ik alınası belirlenmiş tesislerin sadece gün öncesinden belirlenmiş saatlerde yi.iküınli.ilük şartı olıııasına dair mevzuat değişikliği sağlanmalıdır. 3.Zorunlu PFK hizmetinin lisansta belirtilmiş olan kumlu gi.iç değeri üzerinden değil, gi.in öncesinden TEİAŞPJ\ıfUM PYS sisteminde ilan edilmiş saatlik üretim miktarı üzerinden % 2 yüküınlüli.ik limitleri yerine getiı:ilınesi için düzenleme yapılmalıdır. ■

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=