Enerji ve Çevre Dünyası 78. Sayı (Mayıs-Haziran 2010)

kullanıcı durumunda olan sektörlerde "enerji verimliliğini artırmak, kullanılan yakıt tercihlerini değiştirmek ve başta hidrolik kaynaklar olmak üzere yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artırmak" gelmektedir [3]. Yenilenebilir enerji kaynakları teşvil, mekanizmaları son yıllarda yaygınlaşnuş olup gelişmiş ülkelerden 37 ve gelişmekte olan ülkelerden 23 olmak üzere en az 60 ülkede çeşitli şekillerde desteklemelere yer verilmeye başlanması da bu kaynakların kullaıulmasında çok önemli diğer bir konudur. Bunların arasında besleme tarifeleri, yatırım hibeleri, yatırım ve diğer vergisel krediler, mali teşvikler, yenilenebil.irlere ilişkin yi.ikümli.ili.ikJer, kaynakta elektrik üretimine garantiler, yeşil sertifikalar, il1aleler ve yeşil fiyatlandırma bulunmaktadır [5). Ülkemize, sahip olduğu zengin yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanınu ve gelişimi amaçlı olarak uluslararası kuruluşlar tarafından çeşitli fonlar aktarılmaktadır. Bu kapsamda; Dünya Bankası'ndan, "Özel Sektör Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Projesi" adı altında, Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. ve SınaiKalkrnma Bankası'na (TSKB) 600 milyon dolar, Avrupa Yatırım Bankası'ndan ise 750 milyon avroluk kaynak, yenilenebilir enerji ve elektrik enerjisi alanında kullarulı11ak i.izere ülkemize aktarılnuştır [6]. Ülkemizde bu amaçla 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanınuna İlişkin Kanun, 18.05.2005 tarihinde yi.iri.irli.iğe girmiştir. 5346 sayılı Kanun, 18.04.2007 tarihli 5627 sayılı kanun ve 09.07.2008 tarihli 5784 sayılı kanun olmak üzere iki kez değişiklik görıni.işti.ir. Bu Kamın'un yanı sıra, Yenilenebilir Enerji Kaynak Belgesi Verilmesine İlişkin Usul veEsaslar Hak.kında Yönetmelik, Rüzgar Enerjisine Dayalı Lisans Başvurularının Teknik Değerlendirilmesi Hakkında Yönetmelik, Elektrik Enerjisi Üretimine Yönelik Jeotermal 90 ENERJi DÜNYASI MAYIS- HAZIRAN2010 Kaynak Alanlarının Kullanılmasına Dair Yönetmelik, Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu Uygulama Yönetmeliği gibi birçok ikincil mevzuat yiiri.irli.iğe girmiştir [7] [8). 18.05.2005 tarihli Yenilenebilir Enerji Kanun'unda yatırımcılara yönelik, enerji kaynaklarına yapılacak teşviklerle ilgili olarak; alım ve fiyat garantileri için tek fiyat (5 avro/cent, 5.5 avro/ cent) benimsenmiştir. Bu düzenleme; özellikle güneş enerjisi gibi çok maliyetli enerjilere yatırım yapacak yatırımcılar açısından yeterli bir teşvik olmadığından, elektrik enerjisi üretimi amaçlı kullanılamamaktaydı. Yeni bir Kanun Teklifi hazırlanarak Meclis'e sunulmuştur. Ancak düzenlemesi yapılan Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı K.ullarumına İlişkin Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM'de komisyonlardan geçerek Genel Kurul'da sıra alıruşken, geri çekilmiştir. Yeni düzenlemeyle; üretim tesislerinin devreye girdiği tarihten itibaren, yenilenebilir enerji kaynaklı tesisler için tek fiyat yerine maliyetlerine göre ayrı ayrı teşvik verilmesi (özellikle maliyeti yüksek olan güneş enerjisine dayalı tesisler için daha yüksek teşvik) uygun görülecektir. Ayrıca bu tesislerde kullanılacak yerli malzemeler için de ayrı ayn teşvik verilmesi söz konusu olacaktır. Son açıklanan 18 Mayıs 2009 tarih ve 2009/ 1 1 sayılı Y üksek Planlama Kurulu (YPK) Kararı Elektrik Enerjisi Piyasası ve Arz Güvenliği Strateji Belgesi'nde; elektrik üretiminde kaynak kullanınuna ilişkin hedefler ortaya konulmuştur. Buna göre, Cumhuriyetimizin 100. yıldöni.imi.i olan 2023 yılına kadar; nükleer enerjinin asgari yüzde 5 paya ulaşması, ti.im yerli köıni.ir ve hidrolik potansiyelimizi ekonomimize kazandırılması, jeotermal kurulu gi.ici.imi.izi.in 600 MW ve rüzgar kurulu gi.ici.imi.izi.in 20.000 j\ıfW mertebesine ulaşması hedeflenmiştir [9]. Ülkemizde Yenilenebilir Enerji Kaynak Çeşitliliği ve Kullanım Kapasiteleri Ülkemizde yenilenebilir enerji kaynaklarımız; elektrik, mekanik, kinetik ve ısı enerjisi alanında kullanılmaktadır. Bu enerji çeşitleri arasında daha çok elektrik enerjisi amaçlı kullanılması yaygınlaşmıştır. Son beş yılda ülkemizde, birincil enerji tüketimi yüzde 35, elektrik enerjisi tüketimi yüzde 43 oranında yükselmiştir. Bu artış dünya ülkeleri arasındaki en yüksek artışlardan biridir [10]. Elektrik enerjisi için Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Mi.idi.irli.iği.i (TEİAŞ) tarafından kapasite projeksiyon çalışması yapılmaktadır. Hazırlanan son kapasite projeksiyonuna göre; elektrik enerjisi talebinin

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=