Özel Dosya ■ Enerjide Finansman Modelleri Türkiye, Dünyanın En Hızlı Gelişen Elektrik Piyasalarından Biri Finanse edilen yenilenebilir enerji kaynaklı projelerin büyük kısmını hidroelektrik santral yatırımları oluşturuyor. İş Bankası yetkilileri Enerjide Yatırım ve Finansman Modelleri konusunda sorularımızı yanıtladılar. Banka yetkilileri, enerji sektörünün ülke gelişiminde, üretimin ve istihdamın artırılmasında ve dışa bağımlılığın azaltılmasında sahip olduğu hayati önemin bilincini hissederek proje finansmanı çalışmalarını tüm hızıyla sürdürdüklerini bildirdiler. Enerji projelerinin finansmanı bakımından ülkemizin dünyada bulunduğu noktayı değerlendirir misiniz? Türkiye elektrik piyasası son 20 yıllık ortalama yüzde 7,3'li.ik büyüme oraıuyla dünyanın en hızlı gelişen elektrik piyasalarından birini oluşturmaktadır. Türkiye elektrik enerjisi brüt tüketiminde, Avrupa'da Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya ve İspanya'dan sonra en yüksek 6. tüketim büyüklüğüne sahip olup, ülkenin hali hazırdaki kurulu gücü 45.050 :tvf\'v' seviyesindedir. Sektöre ilişkin orta vadede birtakım kurulu güç öngörüleri olmasının yarunda çeşitli talep senaryoları da bulunmakta, bununla birlikte bütün senaryolar özünde önümüzdeki yıllarda enerji açığı oluşacağına işaret etmektedir. Bu durum da son yıllarda birbiri ardına küçük, orta ve büyük ölçekli enerji yatırımlarının ağırlıklı olarak özel sektör finnaları tarafından gerçekleştirilmeye başlanmasının yolunu açnuş, sektörün liberalizasyon eğilimi ve Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği (DUY) piyasasının oluşması gibi faktörler de yatırımcı iştahını artırmıştır. Bu çerçevede, son yıllarda gelişen bilgi birikiminin ve sağlam mali bünyelerinin yardımıyla Ti.irk bankaları da enerji proje52 ENERJi DÜNYASI TEMMUZ-AGUSTOS2010 TÜRKİYE $ BANKASI !erinin finansmanına ağırlık vermeye başlamıştır. Bankalar, hem kendi kaynakları hem de aracılık ettikleri Dünya Bankası, Avrupa Yatırım Bankası, kalkınma ajansları ve bankaları, finans kurumları ve fonların kaynakları ile enerji projelerini finanse etmektedir. Çevre duyarlılığııun artması ile bankalarca ağırlıklı olarak finansman sağlanan yatırımlar, yenilenebilir enerji kaynaklı projelerdir. Finanse edilen yenilenebilir enerji kaynaklı projelerin büyük kısmıru hidroelektrik santral yatırımları oluşnırmaktadır. Yenilenebilir ve termik kaynaklara dayalı üretim projelerinin yanı sıra son dönemde özel sektör oyuncuları tarafından yoğun ilgi gören elektrik ve gaz dağıtınu özelleştirmeleri de finanse edilmektedir. Ülkemiz enerji sektörü açısından proje finansmanında karşılaşılan sorunlar nelerdir? Sektörün regülasyomına yönelik mevzuatın sık değişmesi, Yenilenebilir Enerji Kanunu ve bağlı yönetıneliklerin netleşmemesi, proje konusu varlıklar üzerine tesis edilen teminatlardan özellikle üst hakkı ipoteklerinin tesis edilmesi sırasında arazilerin orman arazisi vs. olması gibi konular nedeniyle sorunlar yaşanması, Elektrik Kanunu'nun 5. maddesi ile düzenlenen bankaların finanse ettikleri projeler kapsamındaki elektrik üretim lisansına müdahale hakkının uygulanma-
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=