Enerji ve Çevre Dünyası 79. Sayı (Temmuz-Ağustos 2010)

çalışması ile hazırlanan fizibilite raporuna göre projeler DSİ tara fi şı nl edma ny au ydgausnö bz luelşumn ue lpe rg teersei ks l ei di di la ir r . i Ayıu fi ol zibilite raporunun teorik arak EPDK sürecinde de kabulü ile lisanslama yapılır. Bu durumda Çevre ve Orman Bakanlığı'nın i d ş i l s e l t e t r iğ in i Ç haEzDırlasdüırğeıci, ilgili mühen fizibilite raporlarına tabi olur. Bu sebeple ÇED Yö nöcneel ti kml ee lÇi ğEi ' nDe st üa br ei ctiünmi t apmr oajme l el ar mi n a ıun sağlanacağı bir mevzuat değişiklsiğı i ya da uygulamasına geçilmesi önerilir. Uygulamada EPDK tarafından Elektrik Piyasası Kanunu m. 3 dikkate a dan işlem yapıldığı da görülür. K lın a m nu a n m. 3 uyarınca "Piyasa faaliyetleri ile iştigal edecek tüzel kişiler, faaliyetlerine bsöazşlakmonaudsaun föance, her faaliyet için ve aliyetlerin birden fazla tteessiisstieç iynü raüyrt üı al eycreı kl i soalnmsaaslımhalinde, h e r a dır." Bu emredici düzenlemekyezorarğumn dean a fa yıu dere üzerinde birden fazla tesis ile aliyette bulunacak olan yatırımcıya tek bir lisans veriliyor. Halbuki her bir taeysriıslties yürütülecek faaliyet nedeni ile anslama ve yine her bir santral için a d a b üyt rüı nvceü fl aokl aa tr abki rç teevkr eÇs eEl Dd er ğa eprol er nu n ­ dirme yapılması daha doğru olabilir. Uygulamada her bir santralin çevreye ola ol sı zararları değil, ama bir bütün arak projenin kendisi ÇED sürecine tabi tunıluyor. Bu durumda pek çok ç k e a v çı r y e o s r e . l değerlendirme unsuru gözden ÇED raporlarında diğer ilgili mevzuat gereğince ilgili kurumlardan alınacak izin ve ruhsatlardan söz edilir, ancak bEuPDiziKn,vDe Sruhsatların neler olduğu, İ ve Çevre ve Orman Bakanlığı dışında ha ruluşlardan, hangi izinngvi ekururuhmsatvlaerıknu64 ENERJi DÜNYASI TEMMUZ -A�USTOS2010 alınacağı belirtilınez. ÇED raporlarının şeffaflığı ve ya mesi açısındant ıhr aı mn gc ıi nkı un rduemnde tal n en h eab n il gi izinlerin alınması gerektiğinin açıklıkla Y ÇED raporlarında bildirilmesi gerekir. atırımcılar açısından ele alındığında ise, ÇED sürecine kadar ciddi ça malar yaparak maddi külfete katllaınş nuş olan yatırımcı su kullanım hakkı anla masını imzalamış, EPDK'dan elektri ş k üretim lisansını alnuş olsa dahi, ÇED sürecinde yeniden en başa dönmek gibi bir durumla karşılaşabilir. Yatırımcı ymaepvacr ,ust öpzrloejşeml eerldeer ba küdyeüdkeyr amt ı r ı m l a r alzeme a l el ırni nu agneırl ça enkpl erşotjier il re.rBi iun şi aş l eemd el reer kş ikrıkseat ­ sürede işletmeye alacağı ve elektrik üreterek kazanç elde edeceği varsayı nuna dayanılarak yapılır. Oysa projeler ha s ö yz laetşamg ee lçei rr i lneemd eendiiyğ li ei çciind dş ii rzkaertal errl abr u a uğradı ve uğramaya da devam ediyor. Özel hukuk açısından da çeşitli zarar giderim olanaklarına sa cıların uğradığı ya da u ğhr iapy aoclaa ğ n ı y z aat r ıam rlar gündeme gelebilir. Al e yr cr eı c va epr ri loejne l "e yr dü er übt amz eı ny ei nr edl umr da hu kr ue ml mea sı" kararla larında bel riır tni leedne ns üi yr el el eyr adt eı r ıkmamc ı lualra şl itsı ar n ­ ma ve inşaat işlemlerine geçemiyor. Bu durum da yatırımcıyı yatırımda tuğu gibi lisanstan kaynaklı haknvseoyğüut­ kümlülüklerin de yerine getirilememesi ve ülkemizin milli kaynaklarııun ekonomiye katılamaması sonuçlarııu doğuruyor. İptal kararlarına bakıldığında, aynı HES projesi için birden fazla iptal kararı olduğu da dikkati çeker. İptal kararlarına rağmen projelerin devam ettirilmesi ise ciddi bir hukuka rılık oluşturur. aykıEnerji alanında öncelikle çözülmesi gereken sorunlar ve gereken yasal düzenlemeler nelerdir? Önerilerinizden bahseder misiniz? Genel olarak enerjide dışa bağımlılık, alternatif enerji kaynaklarının etkin bir şekilde kullanılamama ne yatırımda devlet teşsvı,ikeinneinrjiyseetkertösirzü­ olına l i ğ i s os rı usne bl aerbiiçyel er i söi nz edles es akyt öı larbüinliris. teksizÜ pi l y k a e s miz enerji mevzuatı AB enerji ası müktesebatı ile büyük ölçüde uyumlu hale getirilmekle beraber, bazı konularda gelişmeye deva lenmelidir. Örneğin, ikili manleatşı mn easlia b r ekpiyasasının genişlemesi ve ya sr eı ke anbe er tj i oprityaansua snı nı nd ka uertul cl iın11 av seı y s ig ç a i ğ ı n n lı l k g a l ş e ı m b a ir Areyknliıdşirelvceldbeu, eynöenrdjiepgiyelişim arzu edilir. asasında tüketici haklarııun korunması yönünde ça lara ağırlık verileceğini düşünüyorluışmm.a­ Keza EPDK'nın, kendi görev alanı içindeki konularda yeni düzenlemeler ya z a mp ma na sdıan ıt übke ektl ii cyiobr iul imn c. iEoPl uDş tKu ramy n ı aya da gayret ediyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin ltaenş vı ci ıkl aerdı iilciiş kd iünz emnel evmz ueal et rçl ae ,l ı kş mi ş iasseıl ykau l ­ pılmalıdır. Şu an itibariyle 500 kW olan üretim lisansı almaksızın üretim yapma imkanı da artırılmalıdır.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=