Enerji ve Çevre Dünyası 79. Sayı (Temmuz-Ağustos 2010)

Kanunu'na dayanılarak hazırlanan Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği ve tebliğleri, Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği sayılabilir. Elektrik Piyasası Tarifeler Yönetmeliği ve tebliğleri elektrik piyasasında düzenlemeye tabi tarifelerin hazırlanmasına, incelenmesine, değerlendirilmesine, değiştirilmesine ve onaylanmasına ilişkin usul ve esasları belirler. Elektrik Piyasası Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği, dağıtım sistemine bağlanmak isteyen veya bağlı olan tüketiciler ile bu tüketicilere bağlantı anlaşması, perakende satış sözleşmesi veya ikili anlaşma kapsamında hizmet veren taraflara uygulanacak standart, usul ve esasların belirlenmesine yöneliktir. Tüketicilere dağıtım seviyesindeki hizmetlerin, yeterli, kaliteli ve sürekli olarak sunulması için; a) Verimli ve kesintisiz hizmet sağlanmasına ilişkin olarak uyulması gereken hizmet kalitesi standartlarına, b) Elektrik enerjisi tüketiminin tespiti ve tahakkuk ettirilmesine, c) Tüketim amaçlı olarak elektrik enerjisi ve/veya kapasitenin rekabet ortamında temin edilebilmesi için uyulması gereken esas ve usullere, d) Müşteri şikayetlerinin alınması, değerlendirilmesi ve müşterilerin bilgilendirilmesine yönelik esas ve usullere, e) Müşterilerin hak ve yükümlülükleri ile müşteri zararlarının tazminine, ilişkin hükümleri kapsar. Yine enerjinin etkin kullanılması, israfının önlenmesi, enerji maliyetlerinin ekonomi üzerindeki yükünün hafifletilmesi ve çevrenin korunması için enerji kaynaklarının ve enerjinin kullanımında verimliliğin artırılması amacıyla yürürlükte olan Enerji Ve68 ENERJi DÜNYASI TEMMUZ•A�USTOS2010 rimliliği Kanunu da dolaylı da olsa tüketicileri yakından ilgilendirir. Elektrik piyasasında "serbest tüketici" niteliğine sahip gerçek ve tüzel kişilerin elektriği kullanmadaki hak ve yükümlülükleri ile serbest tüketiciye elektrik kullanımını sağlayacak olan tedarikçilerin yükümlülüklerine ilişkin hükümleri düzenleyen Elektrik Piyasası Serbest Tüketici Yönetmeliği de önemlidir. Tüketicilerin yaşadıkları sorunların en önemlileri olarak satın alınan hizmetin temel hizmetlerden olmasına rağmen kamu yararının ön plana alınmaması sebebiyle, bedelinin çok yüksek olması, satın alınan hizmete KDV, ÖTV gibi dolaylı vergiler, yani tüketim vergilerinin yüksek oranda uygulanması, yasal tüketici haklarının uygulanmasında sorunlar yaşanması, diğer deyişle ilgili yasaların tüketici lehine olan hükümlerine tam olarak uyulmaması, zaman zaman mükerrer faturalara maruz kalınması sayılabilir. Enerji Şirketleri arasındaki rekabet ve hukuki sorunlar nelerdir? Yakın geçmişte enerji sektörünün tekelleşmiş bir yapısı vardı. Bugün ise rekabet ve özelleştirmenin geçerli olduğu bir ortamda bulunduğumuz için yatırımcılar açısından fı rsatların yanı sıra birçok da zorluk söz konusudur. Artık bütün enerji şirketlerinin gündeminde büyüme var. Mevcut müşteriyi korumak ve yenilerini kazanmanın yanı sıra büyük şirketler birleşme ve devralma yoluyla uluslararası açılımı hedefliyorlar. Diğer yandan bu büyük şirketler küçük bölgesel şirketleri ve yerel idarelere bağlı yapıları satın alarak alanlarını genişletiyorlar. Buna paralel olarak bölgesel ve yerel idarelere bağlı şirketler de çoklu-hizmet anlayışıyla kapsamlarını büyütmeye çalışıyorlar. Enerji piyasasındaki şirket birleşme devralmaları sadece enerji piyasası mevzuatına ve EPDK'nın denetimine değil, aynı zamanda, belli koşullar oluştuğunda, Rekabet Kurulu'nun da denetimine tabidir. AB, Enerji Direktifleri ile ayrıştırmaya ilişkin yeni kurallar getirdi. Türkiye'de de bu direktiflere paralel olarak enerji sektörünü serbestleştirmek ve rekabeti sağlamak açısından gerekli düzenlemeler yapılıyor. Dağıtım faaliyetleri ile üretim ve/veya perakende satış faaliyetlerinin yeterince ayrışmış olmamasının rekabet sorunlarına yol açabileceği, bu tür bütünleşmenin zorunlu unsuru olan şebekeyi içermesinden dolayı ayrımcılığa veya piyasayı rakiplere kapatma eğilimine yol açabileceği konusunda yaygın bir görüş söz konusudur. Bu sebeple de Rekabet Kurulu, dağıtım şirketlerinin özelleştirilmesine ilişkin olarak vermiş olduğu görüşte, satışların onaylanması için dağıtım ile perakende satış faaliyetlerinin geçiş döneminin sonuna kadar yasal ayrıştırmaya tabi olması şartını getirdi. Kurul tarafından ayrıca geçiş dönemi sonuna kadar hukuki ayrışmanın nihai izin koşulu olduğu açık bir şekilde ifade edildi. Enerji yatırımları bir yandan önemli mali kaynaklara, diğer yandan da teknik bilgi ve deneyime gerek gösterdiğinden, bu kaynakları veya teknik bilgiyi sağlayacak birleşme ve devralmaların da önünün açılması zorunludur. Stratejik önemleri nedeniyle enerji sektöründeki birleşme ve devralmaların EPDK'nın denetimine tabi olması anlaşılır ise de bazı koşulların ve büroktratik işlemlerin hafifletilmesi önerilir.■

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=