Enerji ve Çevre Dünyası 8. Sayı (Ocak - Şubat 2002) / Ecogeneration World - Cogeneration, Waste Recovery, Renewables & On-site Generation - Kojenerasyon Atıktan Enerji, Yenilebilir Enerji, Yerinde Üretim

Fuel Cell CMf in Germany By 2004 AT - SAYl:8 - FİYATI:

8. Uluslararası Kojenerasyon ve Çevre Konferansı & Sergisi 8th lnternational Cogeneration & Environment Conference & Exhibitior,ı Organizasyon/Organized by: Teknik katkılarıyla/ Technical Supporters: -t-"'1-"'svoN 0�"$1 COGEN J \ KOJENERASYON EUROPE \ j DERNEĞİ �.,,.-ıssoc..\'"

FIRAT ITS PIPE SYSTEMS PROVIDE CONTEMPORARY SOLUTIONS ACCORDING TO THE DIFFERENT REQUIREMENTS AND SPECIAL ENGINEERING PROPERTIES, BY MEANS OF THE WIDE PRODUCT RANGE. �::rr::r:r lEIHlfllAT SKi: FIRAT realizes merely and for the first time the production of the fittings and the pipes made of HDPE in FKS (Filtered Sewerage Pipe Systems) for all of the world-wide sewerage systems together with German Krah GmbH The resistance of the pipes are enhanc • t the external pressures wi·th the special profil stem. ··---= high tension resista �e icıe . advantage of worwna in r ressures wit ı,;ı .. :f thrc . l'l (;;I 1; f;I i p e 100 pip e s ) FIRAT Natural Gas pipes are produced in order to be used in the transportation of the gas fuels. lts raw material is the polyethylene material and of yellow colour. AII of the subjects are automatically controlled up to the last tests beginning from the raw material entry. :ııııı:,g"c-_ iEailtıll --- Türkoba Köyü P.K. 12 34907 Büyükçekmece lstanbul / TÜRKiYE Tel: +90(212) 859 04 04 • 859 05 05 Fax: +90(212) 859 04 00 • 859 05 00 e-mail: firat@firat.com web site: http://www.firat.com

"< .;.� Co.q@#itııtıoJ/<fftist� rte . • GAZ TURBINLERI PERİYODİK BAKIMLARI VE TECRÜBELER Son yıllarda enerji sektörü, Türkiye'nin en hızlı gelişen sektörlerinden birisi oldu. Bir çok avantajından dolayı, gaz türbinleri de bu sektörün vazgeçilmez unsuru haline geldi. Yatırımlar ve teknoloji seçimi büyük bir süratıe yapıldı. Gaz türbinleri bakım maliyetleri diğer sistemlere göre oldukça fazladır. Yakın gelecekte karşımıza dev bir problem olarak çıkmaması için şimdiden ciddi ve kapsamlı çalışmalar yapılması ve birikimlerin paylaşılması gerekmektedir.. 8/0MASS (OF/RiNG: LOW-RANK COAL AND 0/STRIU ENERGY COGENERATION 1 N D E X Perlodlc Malntenance Of Gas TUrblnes. ........ .Page 24-26 Operation Maintenanee And Envlıonment. ......... Page 27•28 Doe Developlng Technology Base For Advanced Mleroturblne Deslgns. ................... Page 29-32 A New Era in Gas Turblne Technology.. .. ........ Page 34-36 Blomass Collrlng: LowR- ank Coal And Dlstrlct Energy Cogeneratlo, �---�·age 38-40 When To Use Absorblion Cooling Groups ......... Page 43-44 Pollc!es For A M!cropower Future .................Page 46-49 Envlronmentat Aspeds Of Cogeneratlon in Europ• �-----�age 50.54 İÇİNDEKİLER Gaz Türblnlerl, Periyodik Bakımlan Ve Tecrllbeler.._ _ _ _ _ _ _ Pagı, 242- 6 işletme Bakımı Ve Çev,�------Page 27-28 Gellşmlş Mlkrotllrbln Slstemlerl için TeknoloJlk Altyap�- ------Page 29-32 Gaz Türbin Teknolojisinde Yeni Bir Çaı'j ............ .Page 34-36 Bileşik Yanmada Blyokütle Kullanımı: Dllşllk Kalite Kömllr Ve Bölgesel Enerji Kojenerasyon�-----�age 38-40 Absorbslyon Soı'iutma Gruplarını Ne Zaman Kullanmak Gerekl�-------Page 43-44 Geleceı'jln Mlkrogllç Pol!tlkalan ....... . ... Page 46-49 Çevresel Açıdan Avrupa'da Kojenerasyon ......... Page 50.54 There is a tremendous opportunity to increase the use of biomass through cofiring. Facifities that have already invested in the fossil fue/ energy infrastructure can cofire biomass with limited investments in process modifications. Darren D. Schmidt, John Pavlish and Sean Plasynski examine the resu/ts of two projects in the United States, where biomass is being cofired in cogeneration app/ications. NE NE EWRSJ İF DR OÜ MN YTAHSEI NEDNAENR GHYA BWEORRLLEDR • � EKOJENERASYON DÜNYASI & KOJENERASYON, ATIKTAN ENERJİ, YENİLENEBİLİR ENERJİ, YERİNDE ÜRETİM ECOGENERATION WORLD & Cogenerotion, Woste Recovery, Renewables & On-Site Generation Sahibi ve Yazı işleri Md. Teknik Yayıncılık, . ı:anıtı_n:ı A.Ş.. a. d_ına Founder and Editor in on behall ol Teknik Yayıncılık, Tanıtım A.Ş. Süleyman BULAK Yayın Danışmanı ve Yürütme Kurulu Başkanı Publlshing Advlser and Presldent Özkan AĞIŞ Gen.'!'�Y::'ı'.�nJdar! Executive Editor Admlnlstratlve Emine BANKOĞLU Gen.Yay.Yön.Teknik Executlve Edltor / Technlcal Muhittin TEKMAN (lşl.Mak.MOh.) Koordinatör/ Coordlnator llkay GÜCÜK Editör/ Editor MOJde BiLGÜTAY - Muhabir / Reporter Çiğdem TIMAR Grafik Tasanm/Deslgn Sinem AKÇA Müşteri Hlzmetlerl Customer Servlees Sibel GEZER ,, ' ı:ıru 1 EXECUTIVE EDITORIAL OFFICE TEKNiK YAYINCILIK, TANITJM A.Ş. Balmumcu Barbaros Bulvarı Bahar Sk. Karanfil Apt. 2/11-13 80700-01 Beşiktaş lstanbul Tel: +90 212 275 83 59 (pbx) +90 212 347 04 25 (pbx} Fax: +90 212 288 26 14 http:www.teknikyayineilik.com e-posta:tekyay@turk.net Ankara Temsllcimlz: Hızıroğlu Tanıtım - Ercan HIZIROĞLU Tel: O 312 427 09 65 Fax: O 312 427 54 91 Fiatı: 2.000.000- TL (Posta ücreti Dahil)/ Yıllık Abone 12.000.000- TL (Posta Ücreti Dahil)/ Single Copy Price: Europe $25 (Postage lncluded)/ Overseas $30 (Postage lncluded)/ Annual Subscription: Europe $100 I Overseas $100 1ı EC0GENERATI0N W0RL0 Yayın Yürütme Kurulu / Editorlal Executlve Board Necati ARIKAN (Slnerjl• A), Yaman AKAR (ENERJISA), Yüksel GÜLER (ZORLUENERJi),Ö.Faruk AYGÜN(AkEnerji),Alp ZOR(Topkapı), Mete BAYSAL (lltekno), Gökmen TOPUZ (Kale Enerji), Ufuk BERK (ENPA), lan CLULOW. (Centrax),. Robert VERHEY (Alstom Powe. r), Mehmet TÜRKEL(ENKO), s��n KRuSe (Nor- die Energy) Yayın Danışma Kurulu / Edltorial Board of Advlsers Metin KOŞAR (ENERJISA), Ömer ÇAKAN (Alfa Laval),HayeU EREN (Borusan), Onur TAMER(BP). Herres van Ween {Cogen Pro]ects), Sami ERKIŞ] (Çevrim E!ektrlk), Kökaal ER (Çukurova), Bora ÇELiK (Çukurova), (Umut ÜRKÜN {Mobil), Mehmet DEMiRCi (Turna Turbomach}, Kerim BAŞAKINCI (DAS Enerji), Savaş EKMEN (Dizayn Grup), Tuı'jrul TÜRKMENO�LU (Filtro), Emre ARICAN (Fortum Eng.), Ruhan TEMELTAŞ (General Electr!cs), Kemal BAYRAKTAR (lzocam), lsmall AVCI (Kojen ABB Zanlingh), Levent KUTAN (Opal), Levent SÜLÜNER (Standart Fasel), Ender UZUN (Thermollne), Bernd HECTOR (Thysen), Adnan SUCUKA (Alstom Power) ..

/�!.LL NATURAL �js FLAME STOP BURNING? lf, . \\i:' N;\\i year begun with :r' arnuments on natural #· . " gas prices. Complaints ,pn, , started with high prices ii((?,,- fc .' t�omestic consumption but it did -<tfi' ot .tcıke much time lor ff\'". fü1 ��')Jedia to examine lhf; prices lor industrial u�.ı:ıge. Meanwhile ••. pr.9ducers chose fo'get involved with ,;r4ument although • have been !he ."öf high prices lor , . , , ng time. ·,: ııs prices are too h. People tend to ''up using natural and turn to cheap 1, • e above mentioned difference • rns not only the trialist but the roducer. nsive energy • ase the market . of goods and 'rııodities, causing a ."r disadvantage lor , ,, ,"autoproducer; �especially the exporter. ,,11_-) .e,,Now the market itself ' l,l':· seems to realize what ::�1taş did not. lncrease :'irıcıgas supply will auto- :t-'i -; ., rrlatically lower !he prb;,s. Low prices will lbA/\_-\ ·attract industrial §/;!'tı/·,:; • • c,qnsumptıon, especıally -tf"'autoproducers. mnVs, !he amount of 'ft�i�ral gas !hat Botaş ,(jrahted will be used ÖJkô){AĞ!Ş; , ... ··.. ..• . • ,TÜRKiYE KOJENERASY_ ON VE OTOPRÔDÜKTÖRLÜK. DERNEĞi • • vöN�ııı ı(utuıreıK. • •. �ııiıııı��ttııı,,· �� �/ ... DOĞAL GAZ FIRTINASI DURULUR MU? 1 Sevgili Kojenerasyoncu Dostlarım, Geçmiş bayramınızı kutlar, yaşamınızın mutlu ve geleceğinizin aydınlık olmasını dilerim. Yeni yılla birlikte doğal gaz, medya dünyamızın başköşesine yerleşti ve haftalarca reytingi başka hiçbir konuya kaptırmadı. Neydi doğal gazı gündemin ilk sıralarına iten ve orada haftalarca tutan? Nedenlerden birincisi ve en çok ses r:;;;;eni, keseleri yakmaya başlayan konutların doğal gaz faturaları idi. Arkasından doğal gaz 1 ;;��yi fiatları mercek altına alındı. Botaş'ın son yıllarda yükselen gaz fıatlarına, şehir dağıtım şirketlerinin % 39'a varan ilaveleri ve % 18'Iik KDV farkını katarsak lstanbul'da 400 000 TLfm3 gibi astronomik fıatlara ulaşılıyordu. Sonunda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanımız Sayın _Zeki ÇAKAN'ın, Doğal Gaz Zirve Toplantısını yönetim stratejisi ve diplomasisi sayesinde doğal gaz alevi daha çok büyümeden söndürüldü. Burada, Sevgili Kojenerasyoncu Dostlarımın gözünden kaçmadığını düşündüğüm bir hususa dikkatinizi çekmek istiyorum. Doğal gaz sıkıntılarının ve sonuçlarının ne demek olduğunu geçmiş yıllarda yaşayan Otoprodüktörler, doğal gazın ellerini yakan fiatlarından son derece mağdur oldukları halde, doğal gaz tartışmalarının krize dönüştüğü günlerde, yangını büyütmediler, büyük bir soğukkanlılıkla ve olgunlukla yangının genişlemeden sönmesini beklediler. Türkiye Kojenerasyon ve Otoprodüktörlük Derneği de, bulanık suda balık avlamak yerine, Otoprodüktörün doğal gaz fıatlarını görüşmek için, suların durulmasını bekledi. Şimdi sular durulduğuna göre doğal gaz yangınının nedeni üzerinde konuşabiliriz: Doğal gaz krizinin gelişmesinden bir ay önce, Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi'nin 1211212001 tarihinde Ankara'da ETKB konferans anfısinde düzenlediği "Doğal Gaz Piyasası Yasası Sempozyumunda" yaptığım uzun konuşmada, yeni yasa üzerindeki görüşlerimin yanında, Sempozyum'a katılan Botaş yetkililerine kısaca şu hususları da hatırlatmıştım "Sayın Botaş Yetkilileri, □ Şehirlerin havası yeniden kirlenmeye başladı. Gaz fiatları çok yüksek, herkes ucuz yakıta doğru gidiyor. Bu yüzden ithal kömür bile değil, çok kötü linyit yakmaya başladılar. Bu konuya çok dikkat etmek lazım. Türkiye'de gaz fiatları dolar bazında son 4 yıl içinde % 30 oranında artmıştır. Sanayi kullanımında, Avrupa'ya nazaran da 32 $ fark var. Türkiye'de doğal gaz daha pahalı . ı::ı Bu fark, sanayici kadar biz Otoprodüktörleri de çok ilgilendiriyor. Çünkü, Otoprodüktör ürettiği elektrik fazlasını TEDAŞ'a satarken, diğer taraftan da üretim maliyetini kendi ana ürünü fiatına yediriyor. Sonuçta ana ürün pahalıya mal oluyor. Hele bu ürünü bir de ihraç ediyorsa, ihracatta· düşük işçiliğin sağladığı avantajı, pahalı enerji maliyeti alıp götürüyor. □ Botaş bugüne kadar "zaten benim müşterim var, fiatı neden indireyim" diye düşünüyordu. Ama bundan sonra sanıyorum Botaş'ın yapmadığını piyasa yaptıracaktır. Gaz bollaşınca Botaş bu fiatları düşürmek zorunda kalacaktır. " üç ay önceki bir sempozyumda işaret ettiğim her üç husus gündeme geldi ve tahminlerim gerçekleşti. Bollaşacak doğal gazın ucuzlayacak fıatı başta Otoprodüktörler olmak üzere sanayi tüketimini de teşvik edecek, böylece Botaş'ın anlaşmalarda taahhüt ettiği doğal gaz miktarları, herhangi bir tazminat ödemeye gerek kalmadan kullanılmış olacaktır. Taahhüt edilen doğal gaz miktarının kullanılmasını sağlamak, BOTAŞ kadar, Otoprodüktörlerin, sanayicilerin ve biz Sivil Toplum Örgütlerinin görevidir. Yazımı Otoprodüktörler için bir mutlu haberle bitirmek istiyorum. Almanya'da, temiz kojenerasyon uygulamalarını, kömür santrallarının ucuz maliyetlerine ezdirmek istemeyen Yeşiller Federal Parlementodan 2008 yılına kadar (Kyoto taahhütlerini yerine getirmek bağlamında) Otoprodüktörler için 3,5 milyar D.M.'lık (şimdi yaklaşık 1,5 milyar Euro) bir teşvik fonu oluşturmayı başarmışlardır. Bazı Avrupa ülkeleri ise kojenerasyon uygulamalarını düşük doğal gaz fıatlarıyla teşvik etmektedir. ""'·'-"" JotaUy, wihout having to 1 ifr an��ndemnity. __J Darısı ülkemiz Otoprodüktörlerinin başına. ECOGENERATJON WORLD iL

ÖZETLER Gaz Türbinleri, Periyodik Bakımları ve Tecrübeler Hasan GÜNEŞ, Serkan S. ôZSU I ERDEMiR Sayfa 24-26 Son yı llarda enerji sektörü, Türkiye'nin en hızlı gelişen sektörlerinden biri oldu. Birçok avantajından dolayı, gaz türbinleri de bu sektörün vazgeçilmez unsuru haline geldi. Yatırımlar ve teknoloji seçimi ise, büyük bir süratle yapıldı. Gaz türbinler i nin bakım maliyetleri d i ğer sistemlere göre oldukça fazladır. Yakın gelecekte karşımıza dev bir problem olarak çıkmaması için şimdiden ciddi ve kapsamlı çalışmalar yapılması, birikimlerin paylaşılması gerekmektedir. işletme Bakımı ve Çevre Melih Han BiLGiNIZORLU O&M Sayfa 27-28 Enerji, bugünkü sosyal, ekonomik ve politik hayatımızı belirlemede önemli rol oynamaktadır. Kullandığımız enerjinin önemli bir bölümünü fosil yakıtlardan sağlamaktayız. Fosil yakıtların yanma sürecinde çevreyi kirlettiği bilinmektedir. Enerji talebi arttıkça, çevresel sorunlar da artmaktadır. Bu yüzden, en modern ve çevre dostu yöntem olan kombine çevrim santralleri üzerinde durulmalıdır. Gelişmiş Mikrotürbin Sistemleri için Teknolojik Altyapı Kaynak: GAS TURBINE WORLD Sayfa 29-32 DOE geçtiğimiz yıl, bugün üretilenlerden daha temiz, daha güvenilir ve verimli, yeni model gelişmiş mikrotürbin sistemlerinin tasarlanması, geliştirilmesi, test edilip, kullanılır hale getirilmesi amacıyla, Gelişmiş Mikrotürbin Sistemleri Programı'nı oluşturdu. Altı yıl sürmesi planlanan ve maliyet paylaşım esasına dayanan bu program, yeni model mikrotürbinlerin ticari bir gerçeklik haline gelmesi için gerekli teknolojik altyapıyı sağlamayı amaçlıyor. Gaz Türbin Teknolojisinde Yeni Bir Çağ Mikaef ANDERSSON - Adnan SUCUKA IALSTOM POWER Sayfa 34-36 Geçtiğimiz yıllara bakıldığında, Türkiye'deki elektrik enerjisi sektöründe hem üretim hem de iletim alanlarındaki yatırımlarda güçlü gelişmelerin olduğunu görmekteyiz. Son zamanlardaki yatırımların çoğu gaz türbinleri ve özellikle kombine çevrim şeklinde o l maktadır. Kombine çevrim santralleri, düşük ilk yatırım maliyetleri ve düşük spesifik yakıt tüketimi ile, işletme ömrü ekonomisinde oldukça düşük değerlere ulaşmaktadır. Alstom tarafından geliştir i len endüstriyel tipteki GTX100 gaz türbini 40-50 MW aralığındaki son yarışçı; sınıfındaki en yüksek kombine çevrim değerlerinden birine ulaşması için optimize edilmiş bir dizayndır. Bileşik Yanmada BiyokUtle Kullanımı: Düşük Kalite Kömürve Bölgesel Enerji Kojenerasyonu Kaynak: Cogeneration and On-Site PowerProduction Sayfa 38-42 ABD Enerji Bakanlığı Ulusal Enerji Teknolojisi Laboratuvarı Biyokütle Bileşik Yanma Programı tarafından desteklenen Enerji ve Çevresel Araştırmalar Merkezi, Kuzey Dakota Devlet Hapishanesi ile Kuzey Dakota Üniversitesi'nde düşük kalitede kömür kullanımını içeren iki uygulamanın fizibilite çalışmasını gerçekleştirdi. Bu çalışmalar, bileşik yanma konusunda yürütülen araştırmaların iki önemli konusunu ele alıyor: Linyit kömürü - biyokütle bileşik yanma uygulamaları ve fizibilite çalışmaları aracılığıyla yüksek öğrenim kuruluşlarını bileşik yanma konusunda özendirmek. Absorbsiyon Soğutma Gruplarını Ne Zaman Kullanmak Gerekli izzet NAS/I TRANSKLIMA L. T.D. Sayfa 43-44 Absorbsiyon cihazlarının, hem yüksek işletme giderleri hem de bakım problemleri yüzünden 90'Iardan sonra tesiri mümkün olmamıştır. Ancak, özellikle Uzak Doğu'da imal edilen ve enerji sarfiyatını minimuma düşürren sistemler bu teknolojiye yeni bir boyut kazandırmıştır. Günümüzün modern absorbsiyon cihazları, enerji bulunan her yerde kullanılabilecek şekilde mükemmelleştirilmiştir. Geleceğin Mikrogüç Politikaları Kaynak: Cogeneration and On-Site Power Production Sayfa 46-49 Dünya hükümetleri enerji politikalarını yeni baskıların gölgesinde tekrar gözden geçiriyorlar. Kararsızlık gösteren petrol ve gaz fiyatları ve 11 Eylül sonrası politik iklim, enerji güvenliği konusunu yeniden gündeme getirdi. Nükleer endüstrideki gerileme, Atlantik'in her iki yakasında elektrik üretiminde kesintiler olabileceği konusunda endişe yaratırken, IPPC'nin Üçüncü Değerlendirme Raporu'nda GHG emisyonlarının düşürülmesi gerektiği bir kez daha vurgulandı. Sorunları aşmanın ise yenilikçi, karlı ve çevreye duyarlı bir yolu var: kombine çevrim santralleri. Çevresel Açıdan Avrupa'da Kojenerasyon Kaynak: Cogeneration and On-Sile Power Production Sayfa 50-54 Kojenerasyon çevreye faydalıdır ve Avrupa'nın temel enerji politikaları kojenerasyon kullanımını desteklemektedir. Bu makale kojenerasyonla sağlanan enerji ve para tasarrufunu, kojenerasyonun çevresel etkilerini, bu etkilerden faydalanabilmek için yakalanması gereken kalite standart l arını, kirlenme yönetmeliklerinin önemini ve iklim değişimi ile mücadelede kojenerasyonun rolünü incelemektedir. 4 rı ECOGENERATION WORLO ABSTRACTS Periodic Maintenance Of Gas Turbines Hasan GÜNEŞ, Serkan S. ÔZSUI ERDEMiR Page 24-26 Recently energy sector has been ene of the fastest growing industries in Turkey. Oue to their many advantages, gas turblnes have became an inseperable element of this sector. lnvestments made and techno1ogy preferences were decided very quickly. Maintenance costs of gas turbines are quite expensive compared to other systems. 1n order to prevent maintenance issue to become a huge problem in the near future, its vital to be prepared and share experiences. Operatlon Malntenance And Environment Melih Han BiLGiN I ZORLU O&M Page 27-28 Energy has always been playing a vital role in shaping today's social, political and economical life. Most of the energy we use today comes from fossile fuels. it is na secret that fossile fuels release pollutants during combustion process. Thus, the constant increase in energy demand threathens environment in the long run. lt's vorthwile to considercomblned cycle pover p1ants as the most modern and environment friendly way of power production. Doe Developing Technology Base For aAdvanced Microturbine Designs Source: GAS TURBINE WORLD Page 29-32 Last year the DOE Office of Power Technologies established a new Advanced Microturbine Systems Program to design, develop, test and demonstrate a new generation of advanced microturbine systems. This is a 6 year cost-sharing program aimed at providing the technical foundation to make the next generation of advanced microturbines, a commercial reality.. A New Era in Gas Turbine Technology Mikae/ ANDERSSON -Adnan SUCUKA IALSTOM POWER Page 34-36 Turkey can look back on some years of strong expansion of its electric power sector with large investments in power production facilities and in distribution systems. Many of the recent installations have been gas turbines and in particular, combined cycle plants. The combined cycle planı offers a low life cycle cost as a result of both low investment cost and low spesific fuel consumption. The industrial gas turbine GTX100 from Alstom is the mest recent contender in the 40-50 MW power zene. Biomass Cofiring: Low-Rank Coal and District Energy Cogeneration Source: Cogeneration and On-Site PowerProduction Page 38-42 Through funding from the Biomass Cofıring Program of the Us Department of Energy's National Energy Technology Laboratory, The Energy and Environmental Research Center is completing two feasibility studies involving low-rank coal, ene at the North Dakota State Penitentiary and the other at the University of North Dakota. These studies address two primary areas of cofiring research, which include demonstrating applications of lignite coal and biomass cofiring, and promoting cofiring at colleges and universities through feasibility studies. When To Use Absorbtion Cooling Groups izzet NAS/ I TRANSKLIMA L. T.D. Page 43-44 it was not feasible ta use absorbtion cooling groups untill the end of 90's due ta high operation costs and maintenance prob!ems. However, recent developments and especially Far-East based new systems enhanced absorbtion technology while perfecting new generat i on cooling systems. Polıcies For A Micropower Future Source: Cogeneration and On-Sile Power Production Page 46-49 The world ever, governments are beginning ta look at energy policy in the light of new pressures. Fluctuating oil and gas prices and the post-11 September political climate have highl i ghted the issue of energy security. The decline in the nuclear industry is creating fear of gap in electricity generation capacity on both sides of the Atlantic, and the need ta reduce GHG emissions has ence again been highlighted by the Third Assessment Report of the IPPC. There is a more innovative, cost-effective and environmentally sensitive way of tackling the problems. And CHP is at the heart of it. Environmental Aspects Of Cogeneration İn Europe Source: CogeneraUon and On-Site Power Production Page 50-54 The use of cogeneration is good for the environment, and is supported by key European energy policies. This article explores the environmental impacts and savings of cogenerati on, how to ensure the quality necessary to achieve the environmental benefıts, the role of pollution directives, and the role of cogeneration in climate change po!icy.

Enerji Üretim Tesisleri (KOJENERASYON) Endüstriyel Tesisler (FABRiKALAR) •• UNYA YARATTIK... Otel ve Tatilköyleri • Yönetim merkezleri Yüksek Binalar Alış-Veriş Merkezleri �LE!K M! S�e T!. LT� Ortaklar Caddesi G.7 Sokak Gül Apt. No:1 D.3 Mecidiyeköy / ISTANBUL / TÜRKiYE Tel: 90 212 212 36 20 (pbx) Faks: 90 212 212 36 25 www.cevrimelektrik.com cevrim@cevrimelektrik.com cevrimelektrik@superonline.com

f ALTI KOJENERASYON SANTRALi MAXIM'E SATILIYOR Kanadalı şirket Maxim Power Corp., halen Fransa'da toplam 38 MW enerji üretim kapasiteli altı işletmeye sahip bir Fransız kojenerasyon şirketine ait 6.3 milyon $ tutarındaki hisselerin tamamını almak için ihaleye girdi. Söz konusu işletmeler Fransız devletine elektrik, çeşitli ticari firmalara da daha önceden yapılan uzun dönemli anlaşmalar uyarınca ısı üreterek satıyorlar. Maxim şirketi ise uzun dönemli satış anlaşmalarını itibar kaynağı olarak gördüklerini ve "çevreyi gözeten çekici nitelikteki kanunları ile gelecekte büyüme vaat eden Avrupa'daki asıl kazanç potansiyelini" elde etme fırsatını kazandıklarını söyledi. Şirketin Kanada, Avrupa ve Asya'da sahip olduğu enerji üretim birimleri ve işletmelerinin kapasitesi 38 MW'a ulaşıyor. � AVRUPA KOMiSYONU'NUN KYOTO UYGULAMALAR! Kyofo Protiıkiılü'nü onaylaya_n_resriıi 6ir öneriyi de içeren iklim değişimiyle mücadele konusunda büyük bir girişim paketini uygulamaya koyan Avrupa Komisyonu, bu pakette AB içinde sera etkisine neden olan gazların salınımı düzenleyen ve bu gazların salınımı azaltacak önlemler almaya yönelik bir karar tasarısı hazırladı. Böylece Komisyon, Eylül 2002'de Johannesburg'da gerçekleştirilecek olan Sürekli Kalkınma (Rio+10) Dünya Zirvesi'nden önce Kyoto Protokolü'nün uygulamaya koyulmasına ilişkin AB taahhüdünü de yerine getirmiş oldu. "Salınım değişim sistemi ve diğer önlemler ile ilgili öneriler sunarak vaatlerimizi yerine getirme konusunda ciddi olduğumuzu göstermiş olacağız" diyen Çevre Komisyonu üyesi Margot Wallstrom ise bu önerilerle iklim değişikliklerini belirlemede liderliği arayan AB'nin bu arzusunu paylaştıklarını belirtti. � ECOGENERATIDN WORLD Altı kojenerasyon santrali Maxim'e satılıyor. Canadian Maxim Power Garp. has entered into a binding memorandum of understanding to acquire 100% of the shares in a French cogeneration company which currently owns and operates six facilities in France, totaling 38 MW of generating capacity. The facifities provide e/ectricity to E/ectricite de France, the govemment-owned utility, and heat to various industrial customers, both under long-term energy sa/es agreements. The total purchase price is approximately CAN$10 million (US$6.3 million) and will be paid 50% through the issue redeemab/e preferences shares. Maxim says it values the Jong-term energy sa/es agreements as high/y credit-worthy, and that the deal will allow it to achieve a critical mass in its asset base in Europe, a target far future growth given its "attractive green energy /aws". The company currently owns and operates some 38 MWof generating capacity in Canada, Europe and Asia, specializing in innovative distributed power solutions. EUROPEAN COMMISION MOVES ON KYOTO The European Commission has adopted a major package of initiatives to combat c/imate change, inc/uding a forma/ proposal for the EC to ratify the KYTO protocol, a draft Directive on greenhouse gas emissions tradingwithin the EU and a communication setting out further measures for reducing greenhouse gas emissions. The Commission thereby reaffirmed the EU's commitment to bring the Kyoto Protoco/ into force before the World Summit on Sustainab/e Deve/opment (Rio+10) in Johannesburg in September 2002, and to meet its own Kyoto target. Environment Commissioner Margot Wallstrom said: "With these proposa/s, we pursue the EU's ambition to provide /eadership in addressing c/imate change. By presenting proposa/s foran emissions trading system and other emission reduction measures in paraf/el to the ratification instrument we wish to demonstrate that we are serious about de/ivering on the commitments we have signed up to."

AVRUPA, CHP ve BÖLGESEL ENERJİ İLE KYOTO HEDEFLERİNİN %58'İNİ KARŞILAYABİLİR , Euroheat & Power tarafından yapılan yeni hesaplamalar, !! Avrupa Birliği'nin Avrupa'da kojenerasyon kullanımını arttırarak, ' 2010 yılı karbondioksit azaltma hedefini yaklaşık % 60 oranında gerçekleştirebileceğini ileri sürüyor. Euroheat&Power'ın yeni yayınlanan raporlarında 2010 yılında % 18 olarak belirlenen kojenerasyon hedefine ulaşılırsa, 1997'de kojenerasyon sağlanan tasarruflara ek olarak Avrupa'nın her yıl 194.3 milyon ton karbondioksit tasarrufu sağlayabileceği dile getirildi. Bu da Kyoto hedefinin %57.B'lik kısmına denk düşüyor. Kuruluş yetkilileri hesap ve hesaplama yöntemlerinin güvenilirliği konusunda şüphe duymadıklarını belirtiyorlar. EUROPE COULD MEET 58% OF ITS KYOTO TARGET THROUGH CHP AND DISTRICT ENERGY New calculations by Euroheat and Power suggest that the European Union could meet nearly 60% of its 2010 carbondioxide reduction target by increasing the use of CHP in Europe to the point where it generates 18% of the total electricity used itse/fan EU target. /f the %18 CHP target is met by 2010, then Europe cou/d save up to 194. 3 million tonnes carbondioxide per year in addition to the savings de/ivered by CHP plants which a/ready existed in 1997, says Euroheat and Power in a new scenario report. This 1 COMBINED COOLING AND POWER FOR UK TELEHOUSES Two 'telehouses'-data and telecommunications switching ceniers in the UK are being equipped with 'combined cooling and power (CCP)' units by Brotherhood Aircogen. Tİie units have been built lor telecoms company 186k Limited ur1der a contract awarded to Lattice Energy Services in partnership with aircogen. The new units, to. be installed ııt facilities in Heme! Hempstead and Bristol, will be the world's first deployments of CCP in !his reliability-critical application, says Aircogen. T�lehouses require electrical energy and air conditicining (cooling) in broadly equal measure. This is normally proVided at poor overall energy efficiency because of the high-energy cost of electricity-based air conditioning. However, the CCP. system being installed lor 186k eliminates the majority of ihe air; conditioning power needs, reducing the overall energy demand by.around 22 %. The ratio of cocıling and power r�duced by CCP very closeıy·malches the site requirement�. Based on Aircogen Nimbus .CHP. equipment, close-coupl�d to absorpiion chillers, the systems guarantee 99.999% reliability of electricity supply-vital lor ıound-the-clock, 365 day� per year operation. A total of iout 1 Mwe CCP units is being . . . • ;ırıımmr�ıijın, , ' ' • 1 • -t{r(gı#trııt(Qıt.':: corresponds to 57.8% of the Kyoto target. The exercise il/ustrates the veıy significant contribution, which the CHP and district heating and coo/ing sectors can make to achieve the European Union's c/imate change objectives. The figures are accurate and the ca/culation method transparent, adds the Association. The report provides a consistent methodo/ogy based on a coherent set of data for ca/culating the amount of carbondioxide emissions that can be avoided if the CHP target is met. Ali assumptions are clearly reported. 'To assess the fuel and emissions savings brought about by CHP, we need to know exactly the product we are talking about', says Hans Hof, chairman of Euroheat & Power's Eco/ogy group, which has carried out the study. Some countries consider as CHP e/ectricity the who/e output of CHP plants, independently from the actual proportion of e/ectricity generation in CHP mode and in condensing mode. However, only 'rea/' carbondioxide savings, says Euroheat. A special chapter of the report is therefore dedicated to this question and highlights the need for the introduction ofa technical/y correct European standard. However, the 18% EU target is ambitious and cannot be reached without an active CHP policy, adds the association: 'lf the European Union wants to take advantage of the benefits of the technology in order to implement its climate po/icy objectives, we need a reliable framework in form ofa CHP directive that makes sure that fue/ and carbondioxide savings can and wi/1 be rewarded.' installed at Hemel Hempstead and two 660 kW units are being installed at Bristol. The avojded cost of standby generation and electric air conditioning systems considerably lowers !iletime costs lor the installed system, says Aircogen. Lattice Energy Services is managing the installation of the telehouse CCP systems, which it will own and operate under aiong-term energy supply contract with 186k. INGILIZ TELE-MERKEZLERi iÇiN KOMBiNE SOĞUTMA VE ENERJi /ngiltere'de iki telemerkez - veri ve telekomünikasyon kontrol merkezleri- Brotherhood Aircogen tarafından kombine soğutma ve elektrik enerjisi üretim (CCP) birimleriyle donatıldı. Aircogen ve Lattice Energy Services arasında yapılan anlaşma çerçevesinde kurulan te/ekom şirketi 186k Limited için kwulan yeni birimlerAircogen, Heme/ Hempstead ve Bristol'daki tesislere yerleştirildi. Aircogen ise düşük maliyetli yedek jeneratör ve elektrikli havalandırma sistemleri sayesinde . kurulan /!İstemin çalışma süresi maliyetini gözle görünür ölçüde düşürdüğünü açıkladı. Lattice Enerji Hizmetleri telemerkez,CCP sistemlerinin kurulumunu sağlıyor ve bu s/stemler. 186/i ile yapılan uzun dönemli enerji sunumu anlaşması.altında işlemlerin gerçekleştirilmesini ve tasarruf edilmesini sağlıyorlar. ECOGENERATION WORLO iL

ENERJİDE ZORLU GÜCÜ Zorlu Enerji, 50 milyon USD'lik yeni yatırım için gerekli finansmanın yüzde 100'ünü Belçikalı Fortis Bank S. A. / N. V.'den, hiçbir banka teminatına gerek duyulmadan ve tamamen Zorlu Holding garantörlüğünde sağlandı. Kredi anlaşması 21 Ocak 2001 günü düzenlenen törenle imzalandı. 1 Zorlu Enerji 1 Elektrik Üretimi Otoprodüktör Grubu, 2002 yılı içinde yeniden inşa edeceği 55 MW'lık kombine çevrim santralı ve mevcut tesislerde yapacağı verimliliği Jacques Laloux, Ahmet Nazif Zorlu artırma çalışmaları için gerekli olan, yaklaşık 50 milyon USD'nin tamamı için finansman sağladı. Yaklaşık 50 milyon USD'lik kredi içindeki uzun vadeli alıcı kredilerinin 31 milyon USD'si Amerika-Macaristan Eximbank, 9.2 milyon Euro'su ise Belçika - Danimarka -Çek Cumhuriyeti Eximbank işbirliği ile sağlandı. İlgili kredilerin vadesi, 1.5 yılı geri ödemesiz olmak üzere toplam 11.5 yıl, Fortis Bank tarafından sağlanan 11.2 milyon USD tutarındaki ticari kredinin vadesi ise 6 yıl olarak belirlendi. Bu krediler hiçbir banka teminatı olmadan, tamamen Zorlu Holding A.Ş. garantörlüğünde sağlandı. Türkiye'nin son yıllarda yaşadığı ekonomik krizlere ve dünyada gelişen beklenmedik terör olayları sonucu ortaya çıkan ulusBP TÜRKİYE YENİ YILI ÖDÜLLE KARŞILIYOR BP Türkiye Ticari ve Endüstriyel Yakıtlar İş Ünitesi'nin sürücü ve tanker standartlarını yükseltmek amacıyla uyguladığı "Emniyetli Geçiş" projesi, Helios Ödülü'ne layık bulundu. BP'nin faaliyette bulunduğu 100 ülkede, 100 bp bin çalışanına ve BP ile işbirliği yapan yerel şirketlere yönelik olarak başlattığı "Helios Ödülleri" sahibini buldu. Yarışma BP'nin yei marka değerlerinin yansıtılması amacıyla, BP çalışanları ve destekleyicilerin1n gerçekleştirdiği projeleri duyurma ve paylaşma olanağı sağlıyor. Başvurular, BP'nin ana değerleri olan ilericilik, Yenilikçilik, Performansa Odaklılık ve Çevre olmak üzere dört kategoride değerlendiriliyor. Yarışmaya katılan toplam 1124 başvuru arasından, BP Türkiye Ticari ve Endüstriyel Yakıtlar iş Ünitesi'nin sürücü ve tanker standartlarını en üst düzeye çıkartmak amacıyla uyguladığı "emniyetli geçiş" projesi, "ilericilik" dalında birinciliğe layık bulundu. � ECOGENERATION WORLD lararası istikrarsızlık ve güven bunalımına rağmen, ABD ve pekçok Avrupa ülkesinin resmi finans kurumlarının garantörlüğünün Fortis Bank SA/NV tarafından başarılı bir şekilde biraraya getirilerek, yatırım finansmanının tamamının tek paket halinde Zorlu Enerji'ye sağlanması, Türkiye'de enerji sektörü Jacques Laloux, Olgun Zorlu, Ahmet Nazif Zorlu, Yüksel Güler, Yusuf Ertaç yatırımlarının geleceği açısından önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor. 1997 yılından bu yana enerji sektöründe faaliyet gösteren Zorlu Enerji, 2002 yılında faaliyete geçecek ilave tesisleriyle, toplam kurulu gücünü, 156'dan 211 MW'a çıkararak yüzde 35'Iik bir artış sağlayacak. ZORLU FORCES iN POWER SECTOR Zorlu Enerji received the required 100 % financing from Fortis Bank S.A.IN. V, Belgium without any necessary bank guaranty under complete guarantorship of Zorlu Holding. Zorlu Enerji Electricity Production Autoproducer group supplied the financing of 50 million USD required to increase the efficiency in existing facilities and far the reconstruction of 55MW combined cyc/e plant. Despite the recent economic crisis in Turkey and the international in stabilization due to unexpected terror events, operation ofproviding the financing tor Zorlu Power in one single package collected by Fortis Bank S.A./N. V from several American and European official finance corporates guarantorship was successful. BP Türkiye'nin ödülünü Ticari ve Endüstriyel Yakıtlar Müdürü Engin llksavaş, geçtiğimiz günlerde Londra'da düzenlenen ödül töreninde aldı. llksavaş törende yaptığı konuşmada, BP Türkiye olarak emniyeti vazgeçilmez bir değer olarak gördüklerini söyledi. "Kaza yapmadan, insana ve çevreye zarar vermeden prensibi doğrultusunda yaptığımız çalışmalar meyvelerini veriyor. Amacımız, emniyet vizyonumuz doğrultusunda tanker ve sürücü standartlarını yükseltmek, yol güvenliğini artırmak ve böylece bu toplumsal meselenin çözümüne katkıda bulunmak" diyen llksavaş, yol güvenliğini artırma amacı doğrultusunda, 2001 yılında 40 bin ton ürün satmaktan feragat ettiklerini ve ticari kayıplara bakmaksızın bu yolda ilerlemeye devam edeceklerini de belirtti. BP WELCOMES 2002 WITH HELIOS AWARD "Secured Crossing" Project applied to elevate the driver and tanker standards in BP Turkey's Commercial and lndustrial Fuels Working Unit has been awarded with Helios Award. Given to 100 thpusand employees in 100 countries, Helios Awards provides the opportunity to announce and share projects realized by BP employees and contractors to reflect BP's new trade mark values.

ÇUKUROVA KOJENERASVON SİSTEMLERİ 'URBOMECA • 1·5 MW • Dogalgaz ve alternatif yakıt • Yüksek performans • Düşük ve orta güçlü gaz türbinlerinde dünya lideri • Her yıl 800 yeni imalat, 2000 revizyon NEDALO • 85 KW-1500 KW • Dogaıgaz motorlu • Uzaktan bilgisayar kontrollü • Kompakt dizayn • Ses izolasyonlu kabinler • %94 verim ÇUKUROVA AVANTAJLAR!: • Mühendislik Hizmetleri • Proje ve Fizibilite çalışmaları • Kısa sürede teslim NIIGATA • 1-15 MW güç aralıgı • 6 numara agıryakıtsistemler (700 cSt) • Yüksek verimli • Anahtar teslimi enerji santralleri • Yüksek dayanıklılık • Düşük emisyon seviyelerinde egzoz gazı Çukurova Kojenerasyon Sistemleri, ihtiyacınız olan gücü, kesintisiz biçimde emrinize sunuyor. Kojenerasyon sistemleri, ekonomik ve temiz yakıt dogaıgazı, %90 verimle, elektrik ve ısıya çeviriyor. Üstelik enerji giderlerinde %65 tasarruf sağlıyor. Çukurova, dünyanın tanınmış kojenerasyon sistemlerini, NEDALO, TURBOMECA ve NIIGATA ünitelerini, iş ve endüstriyel makinalarındaki 58 yıllık deneyimiyle Türkiye'de kuruyor. Çukurova Kojenerasyon Sistemleri ile artık kendi enerjinizi, kendiniz üreteceksiniz. • Çukurova'nın yaygın şube ve servis agı güvencesi • 10 yıl yedek parça garantisi ve stoktan yedek parça temini • Modem aracılığı ile uzaktan kontrol • Finansman imkanları • Anahtar teslimi sistemler CUKUROVA "Türkiye'nin iş Gücü" Çukurova ithalat ve ihracat Türk A.Ş. ADANA: Tel: (322)435 11 47 (5 hat} • Fa.: (322} 435 16 59 ANKARA: Tel: (312} 447 25 06 (6 hat} • Fax: (312) 446 09 55 DIYARBAKIR: Tel: (412} 251 21 90 (10 hat) • Fax: (412) 251 21 88 ISTANBUL·KARTAL: Tel: (216) 395 34 60 (5 hat) • Fax: (216) 395 23 75 ISTANBUL-TOPKAPI: Tel: (212) 482 16 00 (30 hat) • Fax: (212} 482 16 59 İZMİR: Tel: (232) 478 18 70• Fax: (232) 478 18 30 CUKUROYA ANTALYA: Tel: (242) 221 49 21 • Fax: (242) 221 49 72 BURSA: Tel: (224} 441 84 77 • Fax: (224} 441 84 78 KONYA: Tel: (332) 238 79 14 (3 hat) • Fax: (332) 238 79 17 KAYSERi: Tel: (352} 330 58 02 (5 hat) • Fax: (352) 330 58 07 TRABZON: Tel: (462) 325 70 10 pbx • Fax: (462) 325 77 67 www.cukurovaithalat.com

DISTRIBUTED GENERATION CAN IMPROVE US POWER SYSTEM Distributed energy can play a much larger and more benefı1 cial role in !he electricity energy infrastructure of !he United States, according to a panel of experts from utilities, public interest groups and government convened by !he Consumer Energy Council of America (CECA). 'This was !he highest ranking group of experts ever !o lake an indepth look at distributed energy,' says CECA president Ellen Berman, adding !hat !he report 'constitutes the most comprehensive analysis of distributed energy to date'. The group was chaired by Charles Curtis former chairman of the Federal Energy Regulatory Commission and a former Deputy Secretary of the Departman! of Energy. Participants included executives from investor-owned utilities, public power systems, and rural electric co-operatives, as well as senior officials at !he Department of Energy, chairs of state public seıvice commissions, and consumer and environmental leaders. 'We are seeing the convergence of need an ageing utility infrastructure, new economy demands on power reliability i and quality, consumer interest in greater fıexibility and new 1 services with emerging technologies fuel cells, microturbines, i photovoltaics, and others well suited to addressing those needs,' says vice chair Ernest Moniz. 'The opportunity is at hand to begin reshaping our energy infrastructure for the 21st century'. 1 Among CECA's recommendation are: i. ► A cali for rapid adoption of consensus standards for interconnection of distributed energy into the nation's power grid ► Quick action by local, state and federal regulatory authorities to 'fası track' the use of existing and new standby and emergency power facilities in order to meet generator shortages and mitigate power reliability problems ► Development of regulatory procedures to facilitate and 1 support economic and technical transactions between the İ customer and host utility 1 ► Development of creative new rate structures and :business-arrangements·for·distributed ·energy. YERİNDE ENERJİ ÜRETİMİ AMERİKAN ELEKTRİK SİSTEMİNİ GELİŞTİREBİLİR i Amerikan Tüketici Enerji Konseyi'nce (CECA) düzenlenen bir i panele davet edilen uzmanlar, sivil toplum grupları ve 1 hükümet yetkililer, dağıtımlı enerjinin, Amerikan elektrik ener­ ' jisi altyapısında daha büyük ve yararlı bir rol oynayabile- : ceğinde birleştiler. CECA yöneticisi Ellen Berman panele : katılanların "Dağıtılan enerjiye bu denli derinlikli bir bakış 1 açısıyla yaklaşan en üst düzey uzman grubu olduklarını" 1 ı söyledi ve hazırladıkları raporun bugüne değin hazırlanan en anlaşılabilir inceleme olduğunu belirtti. 19.1 ECOGENERATION WORLD NEW COGENERATION f PLANT FOR SOLVAY Dalkia, par! of !he French industrial conglomerate Vivendi Environment, has built a new cogeneration plant for !he Belgian Chemicals group Solvay at their plan! in Tavaux in France. The 90 Mwe plan! can provide an annual total of 300,000 MWh of electricity and 525,000 tonnes of steam. Most of the fınance for !he Euros 53.4 million plan!, which will significantly reduce coal use at !he site, has been provided by Dalkia, who will also operate it for !he next 12 years. SOLVAY'E YENİ KOJENERASYON SANTRALİ Fransız sanayi şirketler topluluğu Vivendi Environment'ın yan kuruluşu olan Dalkia, Frans?J-Tavaux'da bulunan santraline i,• Belçikalı Kimyasal Ürünler grubu So/vay adına yeni bir kojenerasyon santrali ekledi. Yeni santral yıllık toplam 300,000 M� . h .... . . I I, elektrik ve 525,000 ton buhar üretim kapasitesine sahip. ' PAKiSTAN S . U GA . R MILL CONT . . RACT � GOES TO PETER BROTHERHOOD �--lllll-11!!161!!iL... l!!!.Eı ·-:�.:.... Thal lndustries in Pakistan has awarded Peter Brotherhood Ltd. a contract to supply seven new machines for its Layyah Sugar Milis subsidiary. The seven machines in the current f:1 .6 million (US$2.3 million) order include two 3 MW multi-stage turbine generators to produce electrical power for !he mili, four single stage mili drives, and a shredder drive. AII !he machines will take steam for boilers fireci by bagasse, !he sugar cane waste material. PAKİSTAN ŞEKER FABRİKASI ANLAŞMASI PETER BROTHERHOOD'DA Pakistanlı Thal Endüstrileri, Peter Brotherhood Ltd. şirketine yan , kuruluşu için 7 yeni makine satışını bir anlaşmayla karara 1 bağladı. 7 makine için verilen 1.6 milyon sterlinlik (2.3 milyon dolar) yeni sipariş, fabrika için elektrik enerjisi üretecek 3 MW çok aşamalı bir türbin jeneratörü, 4 tek aşamalı bir fabrika makinası ve atık makinasından oluşuyor. EŞl3PıŞ'tan Q_o_ğal Gaz Konferansı • ··-�······ı Ege Serbest Bölgesi Kurucu ve işletici A.Ş. (ESBAŞ), 01 Mart 2002 tarihinde "Ege Doğal Gaz Konferansı" düzenliyor. BOTAŞ Yönetim Kurulu Başkanı Gökhan Bildacı'nın da katılacağı kon- i ferans, Ege Serbest Bölgesi'ndeki ESBAŞ Konferans 1 Salonu'nda yapılacak. Konferansta lzmir ve Ege Bölgesi'nin doğal gaz sorunları masaya yatırılacak. ESBAŞ NATURAL GAS CONFERENCE Esbaş, Aegean Free Zone Founder and Operator Co. organizes ''Aegean Natura/ Gas Conference" on March 1, 2002. Gökhan Bildacı, Chairman of Botaş will a/so attend the conference where natura/ gas problems in lzmir and Aegean Region will be discussed.

MICROTURBINE DELIVERS LOWER LIFE-CYCLE COSTS FOR UK SWIMMING POOL : Despite the recent introduction of a climate change levy in the • UK, the Harrogate Hydro swimming pool is to have its overall • energy bili reduced by 10% lollowing the installation of a · 1OOkW microturbine-based CHP unit !rom Turbec. Energy • produced by CHP is exempt !rom !he levy, which came into lorce in April this year. The scheme at Harrogate is projected to deliver energy savings worth E18,000 (US$26,000) per year lor the loca! authority : owned facility, therelore paying lor itself in less !han fıve years. • Volvo will deliver and install the system and arrange its : maintenance fer a 1 O year period. The company has alsa : arranged a 90% performance guarantee fer its client. The system will operate 17 hours per day throughout !he year. , Volvo claims improved reliability, lower maintenance costs and lower overall life-cycle costs lor its Turbec T100 microturbine HIGH TEMPERATURE SUPERCONDUCTING TECHNOLOGY FOR GENERATORS The US Department of Energy is supporting, with a grant worth US$12 million, efforts by General Electric Company Energy to develop high-temperature superconducting (HTS) technology to increase the efficiency generation. Building on its research into HTS materials and generators, GE has proposed a three-year programme to move the technology toward full commercialization. The programe, to be conducted by a GE-led team of industrial partners, utilities and national laboratories, is expected to produce major improvements in !he efficiency and reactive power capability to retrofıt the new technology into existing generators. Much of the development work will be conducted by GE Corporate Research and Development in Niskayuna and GE Power Systems in Schenectady, both in NY. While retaining today's industry standard stator design, the proposed generator will introduce a new rotor design and HTS machines, compared to conventional, reciprocating engine-based CHP units. The technology requires routine preventative maintenance servicing once every 6000 hours effectively ence a year, says the company. MİKROTÜRBİNLE, İNGİLTERE'DE YÜZME HAVUZLAR! BAKIM MALİYETLERİ DÜŞECEK /ngi/tere'de yeni bir iklim değişim vergisi uygulanmasına rağmen Harrogate Hydro yüzme havuzu, bir Turbec 100 kW'lık mikrotürbinle çalışan CHP birimleri kullanmaya başladı ve tüm enerji giderlerini yüzde 10 oranında azaltmayı başardı. Vergiden muaf olan CHP'nin ürettiği enerji bu yıl Nisan ayında kullanıma girecek. Harrogate'in planına göre her yıl 26.000 USD değerinde enerji tasarrufu yapılacak ve böylece 5 yıldan daha kısa bir süre içinde de tesis kendini amorti edecek. Vo/vo ise sistemi kurarak 10 yıllık dönemde sistemin bakımını gerçekleştirecek. Vo/vo eski, pistonlu makinayla çalışan CHP birimleriyle karşılaştırıldığında Turbec T100 mikrotürbin makinalarının düşük bakım maliyetlerine sahip ve güvenilir olacağını savunuyor. Şirket, teknolojinin her 6000 saatte etkin bir şekilde ve yılda bir kere, düzenli bakım hizmeti gerektirdiğini belirt ti. winding. Recent progress made by HTS wire manufacturers has helped pave !he way lor !he development of an HTS generator with !he potential lor competitive cost, high reliability and rapid market introduction, says GE. JENERATÖRLER İÇİN YÜKSEK ISILI SÜPERİLETİM TEKNOLOJİSİ GELİŞTİRİLİYOR. ABD Enerji Bakanlığı 12 milyon dolarlık bir ödenek ayırarak General E/ectric şirketinin verimlilik yönetimini artırmak için sunduğu yüksek ısılı süperiletişim (HTS) teknolojisini geliştirme çalışmalarına destek veriyor. Yaptığı araştırma/ara dayanarak bu teknolojiyi tam anlamıyla ticarileştirecek üç yıllık bir program öneren GE, ortaklığı bulunduğu firma ve laboratuvarlar tarafından yönetilen bu program ile yeni teknolojiyi var olan jeneratör­ /erde uygulamaya koyarak verimliliği ve reaktif güç kapasitesini arttırmayı hedefliyor. GE, önerilen jeneratörün yeni rotor tasarımı ve HTS winding ile HTS kablo üreticilerinin yakın zamanda elde ettikleri yenilikler daha düşük maliyetli güvenilir ve pazara hızlı girebilecek bir HTS jeneratörü geliştirmenin yolunu da açmış olduğunu belirtiyor. ECOGENERATION WORtD Lll..

ELEKTRİK ŞİRKETLERİNİN GEÇEN YILIN İLK DOKUZ AYINDAKİ GELİRİ 4.3 MİLYAR DOLARA YAKLAŞTI. Geçen yıl en çok zam yapılan ürünler arasında elektrik ilk sırayı aldı. Bu da, miktar olarak satışları artmamasına rağmen, elektrik şirketlerinin elde ettiği gelirin neredeyse ikiye katlanmasına yol açtı. Elektrik şirketlerinin geliri, geçen yılın Ocak-Eylül döneminde, 2000 yılının aynı dönemine göre Türk Lirası bazında %90.4, dolar bazında %2.6 oranında arttı. Miktar yerinde saydı: Geçen yılın Ocak-Eylül döneminde elektrik şirketleri 70.9 milyar kWh elektrik sattı. 2000 yılının aynı dönemindeki elektrik satışı 70.3 milyar kWh olmuştu. 2000 yılının Ocak-Eylül döneminde elektriğin ortalama kWh fiyatı yaklaşık 36bin Liraya denk gelmişti. Geçen yılın aynı döneminde ise elektriğin kW saati ortalama 68 bin Liradan satıldı. 2000 yılının Ocak-Eylül dönemindeki gelirleri 2.5 katrilyon Lira olan elektrik şirketleri, geçen yıl aynı dönemde 4.8 katrilyon Liralık gelir elde etti. Elektrik şirketlerinin geliri, dolar bazında 2000 yılının Ocak-Eylül döneminde 4milyar 181 milyon dolara denk gelmişti. Geçen yılın aynı dönemindeki gelir ise 4 milyar 289 milyon dolara denk geldi. Elektrik şirketlerinin geçen yılın birinci döneminde, 2000 yılının aynı dönemine göre satışları %5, gelirleri %60.8 oranında arttı. İkinci dönemde satışlar %2 azaldı, gelir %89.9 arttı, üçüncü dönemde satışlar %0.5 geriledi, gelir %113.7 oranında artış gösterdi. Doğal gaza dayalı üretimin payı arttı: Geçen yılın Ocak-Eylül döneminde suya dayalı elektrik üretiminin toplamdaki payı önemli ölçüde geriledi, buna karşılık doğal gazın payı arttı. 2000 yılının ilk dokuz aylık döneminde toplam elektrik üretiminin %27.1 'I hidroelektrik santrallarda, %35.5'1 doğal gaza dayalı santrallarda gerçekleştirilmişti. Geçen yılın aynı döneminde toplam elektrik üretiminde hidroelektrik santralların payı %19.6'ya geriledi, doğal gaza dayalı üretimin payı%39.7'ye yükseldi. AYGAZ'A YENİ GENEL MÜDÜR M. Orhan Alkan ili ECOGEHERATION WORLD LPG ·sektörünün lider şirketlerinden Aygaz A.Ş.'nin genel müdürlüğüne M. Orhan Alkan getirildi. Alkan görevini, emekliye ayrılan eski genel müdür Yavuz Veisoğlu'ndan 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren devraldı. 31 Mart 1950 tarihinde Ankara'da dünyaya gelen Orhan Alkan, İstanbul Kabataş Erkek Lisesi'ni bitirdikten sonra Orta Doğu Teknik Üniversitesi Makima Mühendisliği Elektrik Üretimi (Ocak-Eylül; bin kWh) TEA• Otoprodüktörler Ayrıcalıklı Şirketler Üretim • irketleri TEAŞ'a bağlı ortaklık TOPLAM Termik Rüzgar Hidrolik Enerji kaynaklarına göre TaOkömürü Linyit Fuel-oil Motorin Doğal gaz Jeotermal LPG Nafta Prit Çöp Rüzgar Su TOPLAM 2001 2000 51.382 56.575 13.125 11.400 958 1.592 9.858 8.798 15.827 14.800 91.150 93.165 73. 242 67.911 40 22 17.867 25.231 3084 2558 25.979 25.024 6676 5804 717 685 36.223 33.045 67 60 253 291 184 349 38 71 22 24 40 22 17.867 25.231 91.150 93.165 FIRST NiNE MONTH REVENUES OF POWER COMPANIES REACH 4.3 BILLION USD The revenue of power companies has increased at a rate of 90. 4 % on TL basis and 2. 6 % on USO basis in /ast year's January-September period when compared to the same period of 2000 whi/e sa/e numbers did not move which nearly doub/ed the revenue of the power companies. Natura/ gas production share has increased in the first nine months of 2000. 27. 1 % of total e/ectricity power production was produced by hydroelectric p/ants while 35.5 % was produced by natura/ gas supplied p/ants. in 2001 the share of hydroelectric p/ants decreased ta be 19. 6 % whi/e the share of natura/ gas supp/ied plants increased to be 39. 7 %. bölümünden mezun oldu. 1972 yılında T.C.D.D'da Proje Hazırlama ve Değerlendirme Mühendisi olarak çalışma hayatına başlayan Alkan çeşitli özel sektör kuruluşlarında görevler aldıktan sonra, 1991 yılında Koç Holding bünyesine katıldı. Koç 2000 projesind kilit rollerden birini üstlenen Alkan, 1997 yılında Koç Grubu'nun enerji sektöründeki şirketlerinden ENTEK Elektrik Üretimi ve Otoprodüktör Grubu A.Ş.'nin genel müdürlüğünü yapıyordu. NEW GENERAL MANAGER FOR AYGAZ Aygaz Co, leading company in LPG sector has a new general manager, Mr. Orhan Alkan who received his chair on January 1, 2002 from tormer general manager Yavuz Veisoğlu. Orhan Alkan tormerly worked tor Koç Holding as !he general manager tor Entek Electric Production and Autoproducer Group Co.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=