Enerji ve Çevre Dünyası 8. Sayı (Ocak - Şubat 2002) / Ecogeneration World - Cogeneration, Waste Recovery, Renewables & On-site Generation - Kojenerasyon Atıktan Enerji, Yenilebilir Enerji, Yerinde Üretim

ALSTOM P.OWER • iSYEÇ / ALSTOM POWER - TÜRKiYE tının 175 USD/1000m3 olarak varsayılırsa, 60 MW gücündeki bir kombine çevrim santralınıdan yılda 800,000 USD dolayında ilave bir kar elde edilebilir. Doğal Gazın Türkiye'deki bulunulurluğu, özellikle yeni anlaşmalar ve boru hatları neticesinde, gaz türbinlerini kombine çevrim ve kojenerasyon uygulamalarında kolay bir çözüm haline getirmektedir. Mükemmel bir yakıt olan doğal gaz ile birlikte sıvı yakıtlar da GTX100 türbininde yedek olarak kullanılabilmektedir. Düşük kuru emisyon teknolojimiz, çevreye etkiyi en aza düşürmektedir. Gaz türbini, atık ısı kazanı ve buhar türbinlerin den oluşan kombine çevrim santrallarının kombinasyonları kullanıcıların ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterebilmektedir. Türkiye'de kurulu gaz türbinlerinin çoğu, diğer ülkelerde olduğu gibi, genellikle kojenerasyon uygulamalarıdır. Kojenerasyonun anlamı işletmenin elektrik enerjisinin yanısıra gaz, buhar veya sıcak su olarak ısı da üretmesidir. Elektrik enerjisi hem şebekeye gönderilebilir hem de bir endüstriyel müşteri tarafından kullanılabilir, ısı ise kağıt fabrikaları gibi sanayi kurulışları tarafından kullanılabilmektedir. Aynı şekilde bir kombine çevrim santralı kojenerasyon uygulamasına dönüşebilir. Sistemdeki buhar değişik basınç ve sıcaklıklarda alınarak sanayide ihtiyaca göre kullanılabilir. Catchword Operating Company/Customer Application Fuel Helsingborg Helsingborg Energi AB, Helsingborg, Sweden CC Dual Fuel Arjo Wiggins SERETE, Sesse sur Braye, France CG Natura! Gas Emin Leydier Emin Leydier, Saint Valliers, France CG Natural Gas CerestarCofıva Lille, France CG Natura! Gas MMPA City of Chaska, Chaska, Minnesota, USA sc Dual Fuel Michelin PowerGen CHP Ltd, Stoke on Treni, UK CC Dual Fueı Blackburn ABB ALSTOM POWER/ Scottish Power, Blackburn, UK CC Natural gas Solvay EDP Cogeracao/ GDP Energia, Povoa de Sanla lria (lissabon), Portugal CG Natura! Gas Gendorf lnfra-Serve-Bayernwerk Gendorf GmbH, Burgkirchen, Gendorf, Germany CG Natural Gas Redding City of Redding, California, USA CC Natura! Gas City of Vernon City of Vernon, CA, USA CC Natural Gas Moscow City City Energo, Moscow, Russia CC Natural Gas Applications legend: CC = combined cycle, CG = co-generation, SC = simple cycle Tablo 1: GTX100 için referans listesi, ocak 2002 Kojenerasyon uygulamaları tüm enerji üretimi yöntemlerine göre en yüksek yakıt ekonomisi sağlamaktadır. GTX100'ün sağlam ve endüstriyel dizaynı, yüksek emre amadelik ve performansta düşük azalmayı beraberinde getirmektedir. Bunun kombine çevrim uygulamalarındaki düşük spesifik ısı tüketimi ile birleşmesi sonucu işletme ömrü ekonomisi oldukça dikkate değer hale gelmektedir. Gaz yakıtla kuru 15 ppm ( %1 5 02 ) NOx ve CO seviyesi ve sıvı yakıtla etkileyici bir değer olan 25 ppmv NOx ve CO seviyeleri ALSTOM'un çevre hedeflerini çok yükseklere çekmiştir. ■ Gaz türbini, atık ısı kazanı ve buhar türbinlerin den oluşan kombine çevrim santrallarının kombinasyonları kullanıcıların ihtiyaçlarına göre değişiklik gösterebilmektedir. Türkiye'de kurulu gaz türbinlerinin çoğu, diğer ülkelerde olduğu gibi, genellikle kojenerasyon uygulamalarıdır. No. of units 1 2 4 ■ Bu yazının tarihine kadar 16 adet GTX100 satılmıştır. Bunlardan 10 adedi kombine çevrim uygulamalarında, 5 adedi kojenerasyon uygulamalarında, ve 1 adedi de basit çevrim olarak kullanılacaktır. Ünitelerin 12'si Avrupa'da 7 değişik ülkeye ve 4'ü ABD'ye satılmıştır. İlk ünite lsveç'in Helsingborg şehrine satılmış ve başlangıç testleri Vasthamn Enerji Santralı'nda gerçekleştirilmiştir. Testler 1999 yaz aylarında başlamış ve ilk ateşleme Eylül 2000 tarihinde gerçekleşmiştir. 2000 yılı boyunca yoğun testler devam ettirilmiştir. Gaz yakıtla güç ve ısıl verim değerleri değişik yüklerde test edilmekle birlikte basınç, stres, titreşim ve sıcaklık değerleri de ham gaz hem de sıvı yakıtlar için test edilmiştir. İlk çalışma yıllarında düşük emisyon değerlerindeki güvenli ve verimli yanma, ana amaçlardan birisi olarak test edilmiştir. 1500'ün üzerindeki test ekipmanının türbin üzerine montajı tahmin edilenden daha fazla zaman almıştır. Bu ekipmanlar aynı zamanda test periodlarında yapılması gereken kontroller sırasında gecikmelere neden olmuştur. Bu ilk ünitedeki gecikmeler Fransa'ya gönderilecek ilk üniteleri de etkilemiş, ancak zaman geçtikçe yapılan çalışmaların değeri daha iyi anlaşılmış ve ECOGENERATION WORLD � 3 5

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=