Enerji ve Çevre Dünyası 84. Sayı (Mart 2011)

Özel Dosya ■ Yenilenebilir Enerji çevirmemiz mümkündür. Yakılacak bu aakların alt ısıl değeri 3000-4000 Kcal\ kg aralığındadır. Ortalamasını alır ve bu yakıtla elektrik üretirsek, yılda 35 milyar kWh elektrik üretmiş oluruz. Bu 3 tane Atatürk Barajı'nın üretimi kadardır ve Türkiye'nin bugünkü, elektrik ihtiyacının % 17'sidir. Bu örneği, hayvansal arıklardan biyogaz üretimiı1e, çöplerden biyogaz ve elektrik üretimine orman ürünlerinden buhar ve/veya elektrik üretimine kadar yenilenebilir enerji kaynak1arı1111zın değerlendirilmesine doğru genişletirsek, daha bir o kadar elektrik enerjisi üretebiliriz. Bu arıkların, çevreye vereceği zararları ve bugüne kadar doğurduğu felaketleri de, hiç olmazsa bundan sonra önlemiş oluruz. Yüksek düşülü akarsularımız, akıllı ve verimli üretimle bize başka imkanlar da sunabilir Ti.irkiye'nin 24 saatlik yük talep eğrisinin oldukça acayip bir karakteri var. Adeta simısoidal bir eğri çizer. Geceleri yük 14-15.000 MW'a kadar düşer, akşam puant saatlerinde ele 30-32.000 M\X/'a kadar yükselir. O yüzden de, gece elektriğinin fiyaa piyasada 7krş/k\X/h'a kadar düşer. Küçük ölçekli projelerde, hidrolik santralin memba ve mansap taraflarına birer depo veya havuz yaparak, pahalı saatlerde elektrik üretip satmak ve mansapta suyu havuza almak, gece saatlerinde ise şebekelerden alınacak ucuz enerji ile suyu memba havuzuna pompalayarak, çok büyük gelir artışı sağlanabilir. Benzeri bir tasarımı rüzgarda ela hayata geçirmek mümkündür. Rüzgarın esmesini gece durduramayacağımıza göre, gece üretimini benzin istasyonlarına konulacak elektrik panolarına (switchgear) vererek, oradan elektrikli araçlarııun bataryalarını, benzinden çok daha ucuz elektrikle doldurmak mümkündür. Danimarka, bu uygulamayı 4 yıldan beri yapmaktadır. Di.inya'cla böyle bir sistemle bataryalarını dolduran 500.000'clen çok elektrikli araç vardır. 54 ENERJi DÜNYASI MART2011 Yenilenebilir enerji kaynakları içinde en büyüğü ve gelecek için en çok güven vereni, güneş enerjisidir. Türkiye, en çok ve en iyi güneş enerjisi toplayabilen bir coğrafi konuma ve atmosfere sahiptir. Türkiye'nin aldığı güneş enerjisinin tamanu, fotovoltaik sistemlerle elektrik enerjisine çevrilebilirse, başka hiçbir enerji kaynağı kullanmadan, 200300 yıl elektrik enerjisini sadece güneşten sağlayabilir. Bugüne kadar yapılan AR-GE çalışmaları ve geliştirilen projelerdeki teknoloji maliyetleri çok yüksek olduğu için, fotovoltaik bazlı projelerin elektrik üretimleri, ancak devlet destekleri ile ayakta kalabilmektedir. Ancak, her yıl teknoloji maliyetleri % 10-20 arasında ucuzlamakta ve yavaş yavaş güneşten yararlanılarak oluşan elektrik üretim maliyetleri ile doğalgazdan ve kömürden yararlanılarak oluşan üretim maliyetleri arasındaki büyük fark giderek kapanmaktadır. En geç 1 O yıl içinde bu farkın iyice kapanarak, çok az bir devlet desteği ile güneşten elektrik üretim maliyetinin rekabet edebilir kamıma geleceğine inanıyorum. Fotovoltaik sistemli elektrik üretim maliyetinin bugünkü yüksek seviyesi yanında, güneş enerjisinden buhar, sıcak su, soğutma enerjisi üretimlerinin daha bugünden doğal gaz, kojenarasyon, kömür vs ile rekabet edebilir duruma geldiğini görüyoruz. Bu durumu, enerji kaynaklarmda dışa bağımlılığııruzı (% 73) azaltacak çok önemli bir gelişme olarak görüyoruz. Sonuç Konuya sadece elektrik üretimi açısından baktığımızda, yerli kaynaklarımızı, bugün itibariyle yeterince değerlendiremediğimizi görüyor ve üzülüyoruz. Güneşimizin 1 milyon l\ıiw, rüzgarımızın 40.000 Mw, hidrolik kaynaklarınuzın 38.000 Mw, biyo ki.itle, biyo gaz ve termal enerjimizin 30.000 l\ıf\Xı' potansiyeli olan ülkemizde, elektrik üretiminin % 60'11un itimi yakıtlarla yapılmasını sürdüremeyiz. Dolayısıyla elektrik üretimi için "enerji mix" sepetindeki yerli /yabancı oranını, her yıl yerliyi % 5 arttı.racak şekilde stratejiler geliştirmeli ve özel enerji yatırımlarımızı bu stratejik hedeflere doğru yönlendirmeliyiz. Birinci hedefimiz, Cumhuriyetimizin 100. Yılında yenilenebilir enerji % 30, yerli kömür+linyit % 20; ikinci hedefimiz de 2050 yılında, yenilebilir enerji % 35, yerli enerji % 25 olmalıdır. Güneşten elektrik üretim teknolojileri, fosil yakıtlarla rekabet edebilir duruma gelebildiği gün, elektrik enerjimizin tamamını yenilenebilir kaynaklarından üreteceğiz. ■

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=