DLACK SEA Ceyhan • MEDITERRANl!AN Sl!A ... -SCP Hazar-Türkiye Gaz Boru Hatrı BTE (Güney Kafkasya Boru Hattı) inşa ettiği boru hattı ile Erzurum'da Ti.irk.iye'nin doğalgaz ağına bağlanmaktadır. BTC hattına paralel olarak inşa edilen BTE'n.in başlangıç kapasitesinin 7 bcm'den 20 bcm'e artırılması beklenmektedir. Türkiye'nin Enerji Dış Politikası -Rusya 90'1ı yılların başından .itibaren Ti.irk.iye yeni kurulan Rusya Federasyonu'ndan ilave doğalgaz almak için girişimlerde bulundu. Batı hattından, yani Ukrayna, Romanya, Bulgaristan üzerinden 8 milyar metreküp ilave gaz alımı için muhtelif anlaşmalar imzalandı. Ancak mevcut hattaki kapasite yetersizi.iği ve Rusya'nın transit ülkeler üzerinde azalan nüfuzu ilave gaz alımını geciktirdi. 1996 yılından itibaren iki ülke arasında transit ülke olmadan gaz sevk.ini mümkün kılacak bir boru hattı üzerinde müzakerelere başlandı. Ti.irk.iye'nin ne mali ne de teknik hiçbir riske ortak olmadığı 16 milyar metreküp kapasiteye sahip Mavi Akım doğalgaz boru hattı Karadeniz tabanından geçerek 2003 yılından itibaren gaz iletmeye başladı. Diğer Boru hatlarında meydana gelen kesintiler sırasında Mavi Akım açığı kapatmak için de devreye girdi. Ti.irk Çalık ve İtalyan ENI firmaları tarafrndan yürütülen Samsun (ÜnyeCeyhan) ham petrol boru hattı projesine Rus şirketlerinin katılması, iki ülke arasında gel.işen stratejik ortaklık için önemli bir adım olacaktır. 70 ENERJi DÜNYASI MART2011 Mavi Akım Doğalgaz Boru Hattı Türkiye'nin Enerji Güvenliği - Son Durum Aşağıdaki haritadan da görüldüğü Ti.irk.iye 1990-2000'li yıllarda yoğun çabaları sonucunda enerji güvenliğini büyük ölçüde artırmıştır. 1994 yılına kadar sadece Rusya'dan batı hattından gaz alan ve Kerki.ik-Ceyhan hattı ile Irak'tan boru hattı ile ham petrol alma imkanına sahip Türk.iye büyük aşamalar kaydetti. Artık doğalgaz temini için, Rusya'dan gelen Mavi Akım, Azerbaycan'dan gelen BTE hattı, İran bağlantısı, Botaş'a ait Marmara Ereğlisi LNG terminali, Egegaz'a ait Aliağa LNG terminali faaliyet gösteriyor. Ham petrolde ise BTC hattı faaliyette. Bunlara ilave olarak Samsun (Ünye)-Ceyhan hampetrol ve Irak-Türk.iye ve SuriyeTürkiye doğalgaz bağlantılarının gerçekleşmesi arz güveni.iği açısından önem arz etmektedir. Bu alanda Türkiye'nin en büyük eksikliği doğalgaz yeraltı depolama tesisleridir. Birçok orta ve doğu Avrupa ülkesi yıllık tüketimlerinin %20'sine yaklaşan oranda doğalgaz depolama tesisine sahipken, Türk.iye'de sadece TPAO'ya ait Kuzey Marmara ve Değirmenköy sahalarında kurulan depolama tesisi mevcuttur. Halihazırda kapasiten.in 2,8 milyar metreküp seviyesine ve geri üretim kabiliyetinin 50 milyon metreküp/gün seviyesine artırılma çalışmaları devam etmektedir. Botaş'ın 1 milyar metreküp depolama hacmi ve 40 milyon metreküp/gün geri üretim kapasitesinde öngörülen Aksaray yeraltı depolama tesisi ise rekor bir sürede gündemde olmasına rağmen halen ihale aşamasındadır. Avrupa'ya Doğalgaz Nakli Ti.irk.iye bu alandaki çabalarını çok erken başlatmıştır. 1998 yılı içinde Türkiye'den Bosna-Hersek'e gaz sevk.ini öngören bir mutabakat zabm .imzalanmış, yine aynı yıl içinde Ti.irk.iye-Avusturya ikili enerji müzakerelerinde Doğu Balkanlar üzerinden Avusturya ve Avrupa'ya gaz nakli konusu gündeme getirilmiştir. 1999 yılında ise Ti.irk.iye-Macaristan ikili enerji müzakerelerinde bu ülkeye gaz sevkiyatı gündemde yer almıştır. Ti.irkiye'n.in stratejisinde doğalgazı Avrupa'ya taşıyacak i.iç proje mevcuttur; Güney Avrupa Gaz Ringi, Batı Balkan hattı, ve Doğu Balkan hattı veya şimdiki adıyla Nabucco. Ti.irk.iye'nin 1 O yıl önce üzerinde çalıştığı, Yunanistan, Makedonya, Sırbistan-Karadağ üzerinden ve Bosna-Hersek'i besleyerek kuzeye uzanması planlanan ve stratejik açıdan çok önemli, Batı Balkanlar Doğalgaz Boru Hattı Projesi gündemden düşmüş gözüküyor.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=