Enerji ve Çevre Dünyası 85. Sayı (Nisan 2011)

Enerji alanında yatırım yapan bir firma olarak, Yenilenebilir Enerji Kanunu'nu nasıl değerlendiriyorsunuz? Kamında alım garantili fiyatlar önceki kanwıdan farklı olarak her bir yenilenebilir enerji kaynağı için ayrı ayrı belirtilmiş ve fiyat birimi olarak kWh başına avro cent yerine dolar cent k-ullanılmıştır. Ancak özellikle rüzgar ve güneş enerjisine dayalı üretim tesisleri için uygulanacak alım garantili fiyatların, beklenen oranda yatırımın gerçekleştirilebilmesi için yeterli olmadığı görülmektedir. Yasada yer alan yerli üreticinin desteklenmesine ilişkin ek alım garantisi uygulaması, sektörde yeni yatırımcıların önünü açacağı gibi Türkiye'yi kısa dönemde dünyanın üretim merkezlerinden biri haline getirecektir. Yerli imalat katkı payı uygulamasına göre yatırımcıya, kanat üretimi için kWh başına 0,8 dolar cent, jeneratör ve güç elektroniği için 1 dolar cent, türbin hılesi için 0,6 dolar cent ödenecek. Rotor ve nasel gruplarındaki mekanik aksamın tamamının Türkiye'de üretilmesi durumunda ek alım garanti fiyatı, kWh başına 1,3 dolar cent olacak. Rüzgar ve güneş enerji santrallerine yönelik yerli imalat katkı payı ile yatırımcırun desteklenmesinin Türkiye'nin hem üretim hem de ilu:acat açısmdan uluslararası anlamda 'merkez' konumuna getirecektir. Yeni YEK K.anunu'nda rüzgar için belirlenen 7,3 dolar centlik garanti alım fiyatının önceki kanunda verilen 5,5 avro cente denk gelmesine rağmen, bwıa eklenecek yerli imalat katkı payı ile yatırımcı açısından Türkiye çok cazip birpazar haline gelecektir. Ancak şunu da unutmaınak gerekir ki, alım garantili fiyatlara ilave edilmesi öngörülen yerli üretim katkısı, ancak orta ve uzun vadede etkili bir katma değer sağlayabilecektir. Türkiye'de enerji alanında faaliyet gösteren yatırımcıların karşılaştıkları yatırım ve finansman 2orlııkları nelerdir? Yenilenebilir enerji alanındaki başlıca zorlukları şu şekilde sıralayabiliriz: 1. Alım garantilerinin üzellikle rüzgar ve güneş enerjisi için yetersiz alınası. 2. İzin süreçlerinin son derece uzun ve karmaşık olması; bürokratik işlemlerin yoğunluğu. 3. Mevzuatın taın olarak oturmaması ve sürekli değişmesi nedeni ile yatınmcının karşısına lisansıru alıp yatırımına başladıkı:.1.11 sonra bile çıkan yeni yüki.in1lülükler. 4. Rüzgar enerjisi santrallerinin PJ\ıIUM'a 35,5 saat önceden saatlik taluninde bulunma zorunluluğu. Ülkemizde rüzgar enerjisi santrallerinin ürettikleri enerjiyi elektı-ik piyasasında değerlendirmelerinin iki yolu vardır. Birincisi; elektriğin PMUM'da piyasaya doğrudan veya ikili aıuaşmalar yolu ile satışı, diğeri de yine PMUM'da, ancak Yenilenebilir Enerji K.anunu'nda belirlenen fiyatlar ile YEK destekleme mekanizması çerçevesiı1de satışıdır. Mevcut durumda, alım garantiinin düşüklüğü nedeni ile rüzgar enerjisinden elektrik üreten tesisler, piyasaya doğrudan satış veya ikili anlaşmalar yolu ile satışı tercih etı11ektedirler. 01.12.2010 tarihinde uygulamasına başlanılan Nihai Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliği (NDUY) kapsanunda ti.im sistem k-ullanıcıları piyasa yönetim sistemi yazılımı ile bir sonraki günün her saati için güıuük üretim prograınlarını sistem işletmecisi olaı1 Milli Yük Tevzi Merkezıne (MYT.M) ve Piyasa Mali Uzlaştırma Merkezıne (PMUM) bildirmektedirler. Rüzgarı saatler öncesınden tam olarak raluniı1 edebilmek mümk-ün olmadığı için yatırımcılar PJ\ıfUM'a verdikleri tahmınlerde yanılabilmekte, btınun sonucu olarak da sisteınin yaptsı gereği dengesizliğe düşmektedirler. Bu nedenlerden ötürü Sistem İşletmecisi (Milli Yük Tevzii Merkezi) bünyesınde bir "Rüzgar Talu:nin ve İzleme Merkezi" kurulmalıdır. Sistem işletmecisinin kendine gelen yaıiliş ralu:ninlerle, sistemi dengede tutabilmesi ek maliyet ve çaba gerektirmektedir. Bu sisteıniı1 uygulanabilir olması için ülkemizde de dünya örneklerinde olduğu gibi izlenınesi gereken yol, saatlik üretim taluniı1İnin üretilen enerjinin sisteme teslim edilıne aıuna mümkün olduğu kadar yakın bir zamanda yapılmasıdır. Bu sistem diğer ülkelerde "iıma-day market" adı altında uygulanmaktadır. Bu konuda Avrupa ülkelerınde elektrik üretimi prograınıru bildirmek içiı1 gerekli zaman gerçek zamandan kimi ülkelerde yarım saat öncesıne kadar iı1dirilıniştir. Ülkemizde bulunan rüzgar enerjisi potansiyelinin tamamırun sisteme entegrasyonu ve rüzgar enerjisinin diğer enerji kaynakları ile dengelenerek maksiınum verınue kullanılabilmesi içın üretim tahınirılerinin Sistem İşletmecisi (Milli Yük Tevzii Merkezi) bünyesınde hrrulacak merkezden üretiıne en yakın zaınanda yapılması en doğru çözüm olarak görülmektedir. Üretim ral1mın sistemi ile yapılaı1 tahmınler gerçekleşme zamanına dal1a yakın alınabileceği içın tahıniıuerde dal1a az sapma olacak ve dengelemenin dal1a iyi yapılabilınesıne olanak sağlaı1acaktır. En önemlisi, iletiın sistemi işletme güvenliği artacak ve elektrik sistemıne dal1a fazla yenilebilir enerji kaynağının bağlanması mümkün olacaktır. 5. Dünyada yenilenebilir enerjiılİn en büyük teŞ.vik mekanizmalarmda birisi de karbon ticaretidir. Yenilenebilir ENERJi DÜNYASI NI SAN2011 53

RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=