Özel Dosya ■ Enerji Sektör.. nd .( TÜRKOTED Yönetim Kurulu Başkanı Özkan Ağış'ın Finlandiya'nın enerji sektörü hakkındaki izlenimlerini sizlerle paylaşıyoruz. Warstsila'nın her sonbaharda İzınir'de düzenlediği sempozyumda, Türkiye'nin genel enerji profilini ve sorunlarını anlatmakla görevlendirilmiştim. Dinleyiciler arasında Finlandiya Büyükelçisi, Ekselanslan Kirsti Eskelinen de vardı. İstanbul'a Sayın Bulak'la birlikte dönerken, Büyükelçi'nin ekonomi ile uçtuğunu ve uçak hareket edinceye kadar giı'işte sandalye üstünde sırasını beklediğini fark ettik. Finlancliya'cla kriz dolayısıyla kemerler iyice sıkılmış, diplomatlar bile ekonomi ile uçuyordu. Şaşkınlık ve takdir ile karışık bir havada Ekselansları'na yaklaştık ve bizim misafirimiz olarak CIP salonuna davet ettik, çok memnun oldu. Bizirrıle geleli ve CIP olanaklarını paylaştık. İstanbul'a döndükten birkaç gün sonra derneğim.izi ziyaret ederek bize teşekkür etmek istediğini bildirdi. Ekselansları'nın, nezaket ve tevazu gösterip, Derneğimizi ziyareti sırasında, kojenerasyon, bölgesel ısıtma ve soğutma konularında Fin firmalarından, mühendislik, know-how ve teknolojilerinden nasıl yararlanabileceğimizi sordum. Ve ziyaret sonrasında Ekselansları'na, TÜRKOTED adına bir de mektup verdim. Birkaç gün sonra da bizi Finlandiya firmaları ile görüşmeye davet eden bir e-mail aldım. Bu e -mail'de, Sa)�n Bulak'ın elindeki yayın, konferans ve sergi imkanlarıyla derneğimiz çalışmalarını birleştirmek, ICCI günlerinde bir Finlandiya özel sayısı yaparak, Finlancliya'ı� ve Finlandiya Firmalarını tanıtmamız istendi. Sayın , 04 ENERJi DÜNYASI MAYIS-HAZIRAN2011 Bulak'la Finlancliya'da 2 günlük yoğun toplantı ve görüşmelerin programı böyle başladı. Enerji konularında Finlandiya ile aramızda bazı benzerlikJer olsa da (her iki ülke de enerjide %70 oranında dışa bağımlı, her iki ülke de elektriği hem ithal hem de ihraç ediyor) genelde farkJılıklar ağır basıyor. Bunların bazıları: ■ Bölgesel ısıtma ve soğutma enerjisi ülke toplaımnın %85'ini oluşturuyor. ■ Bizim kullandığımız kömür ve linyit kadar onlar odun yakıyorlar. ■ Bizde nükleer reaktör yok. Finlancliya'da 4 reaktör var. (2x860 M\Xle) + (2x488M\Xle) ■ Enerji tasarrufunda Avrupa ülkelerinin çok ilerisinde. Enerji üretim verimi bizde %40-45 arasında iken Finlancliya'da %80-85. ■ Kişi başına elektrik tüketimi Türkiye'de 2900 k\Xlh, Firılancliya'da 17000 k'Wh (6 misli) Lüksemburg'tan sonra kişi başına Avrupa'nın en çok elektrik hıllanan ülkesi. ■ Yüksek teknoloji en büyük gelir kaynağı (Nokia, Wartsila ete.). Bu örnekler daha da artorılabilir. Bu farklılılclardan en çarpıcı olanlarını biraz daha uzun arılatınak istiyorum. Bölgesel Isıtma ve Soğutma (District Heating&Cooling) Avnıpa'nın en büyük bölgesel ısıana ve soğutma sistemini Helsinki E ERGİJ\ işletiyor. Yaklaşık 1 milyon kişi elektriğini, ısısuu ve soğutma enerjisini bu sistemden sağlıyor. Aynca kanalizasyon sistemindeki ısı, ısı pompası prensibi ile şehrin soğutmasında kullanılıyor. (Binalara giı·iş 6 °C dönüş 14 °C). Helsinki ENERGİA'nın enerji üretim çevriminin verimi %86. Avrupa'nın en yüksek verimli enerji dönüşüm sistemi. Büyük şehirleı'imizde Bölgesel Isıtma ve Soğutma uygulamalarını başlatmadan, bizim ithal enerji fanırasını aşağıya çekmemiz mümkiin değil. Ormanları fabrika gibi kullanıyorlar Finlandiya')� ziyaretimizde en çok dikkatimizi hatta hayretimizi çeken diğer bir husus ormanfar ve bunların değerlendirilme biçimi. Ormanlar devletin değil, şaluslaım mülkiyetinde. Yüzı�ardan beri kişiler işletiyor. Her dönüm ormanın tapusu var. Hatta, anne/baba, çocuklaı1na çeyiz parası yerine tapulu orman bırakıyor. Ormaılll1 da bir borsası var. Alıp satılabiliyor. Örneğin; orman ürünlerinden elektrik ve ısı üretecek yaoruncı, 1O )� tüketimi için piyasadan ormanı kiralıyor ve 10 )� aı-ılaşma yapılıyor. Yaoruncı ağaçları kestikçe, orman sahibi, kesilen ağaçların yerine yeni ağaçlar dikmeye başlıyor. 1O yıl sonra ekilen ağaçlar ormanı eski haline getiriyor. Bu sisteme göre, her )� milyonlarca ton odun kesilip yakıldığı veya kağıt sanayi için hamur yapıldığı halele, Fiı-ılancliya'cla işe yarayan ormanların alanı da, miktarı da azalımyor, artıyor. Mutlak aı-ılaım ile bir dönüşüm (recycling) sistemi. ■
RkJQdWJsaXNoZXIy MTcyMTY=